Αντιδράσεις έχει προκαλέσει η απόφαση του υπουργείου Παιδείας της Γαλλίας να απαγορεύσει τη μουσουλμανική αμπάγια στα σχολεία της χώρας.
Ο Γάλλος υπουργός Παιδείας Γκαμπριέλ Ατάλ ανακοίνωσε στα τέλη Αυγούστου ότι από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς δεν θα επιτρέπεται η ένδυση με αμπάγια καθώς παραβιάζει την «αρχή της κοσμικότητας» ενώ οι μαθήτριες που δεν συμμορφώνονται θα βρίσκουν τις πόρτες κλειστές.
Σύμφωνα με τον Ατάλ, 298 μαθήτριες φορούσαν το συγκεκριμένο ένδυμα όταν έφτασαν στο σχολείο την Δευτέρα (4/9) με 67 εξ αυτών να μην μπορούν να παρακολουθήσουν τελικά τα μαθήματα καθώς αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με την αλλαγή του ενδυματολογικού κώδικα.
Ωστόσο, υπήρξε περίπτωση που έστειλαν στο σπίτι της μια 15χρονη μαθήτρια, που φορούσε κιμονό, ένα παραδοσιακό γιαπωνέζικο ένδυμα.
Τι είναι η μουσουλμανική αμπάγια
Η αμπάγια είναι ένα φαρδύ και μακρύ παραδοσιακό ένδυμα σαν ρόμπα που φορούν συχνά οι γυναίκες σε μέρη του μουσουλμανικού κόσμου όπως στη Βόρεια Αφρική, το Κέρας της Αφρικής, την Αραβική Χερσόνησο και τις περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής.
Οι παραδοσιακές αμπάγια είναι συνήθως μαύρες και μπορεί να είναι είτε ένα μεγάλο τετράγωνο ύφασμα από τους ώμους ή το κεφάλι ή ένα μακρύ καφτάνι. Η αμπάγια καλύπτει ολόκληρο το σώμα εκτός από το κεφάλι (κάποιες φορές), τα πόδια και τα χέρια.
Ωστόσο, πλέον έχουν εκμοντερνιστεί σε μεγάλο βαθμό. Τα σύγχρονα μοντέλα είναι συνήθως καφτάνια, ραμμένα από ελαφριά, αέρινα υφάσματα όπως κρεπ, ζορζέτα και σιφόν. Τα στιλ διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Μερικά έχουν περίτεχνα κεντήματα σε μαύρο ύφασμα ενώ άλλα έχουν έντονα χρώματα, με διάφορα μοτίβα και patterns.
Πλέον, οι αμπάγια αποτελούν έκφραση μόδας για πολλές μουσουλμάνες ενώ brands με έδρα τη Μέση Ανατολή δημιουργούν ολόκληρες κολεξιόν και διοργανώνουν επιδείξεις μόδας.
Ακόμη και σταρ του Χόλιγουντ έχουν επιλέξει να φορέσουν το εν λόγω ένδυμα σε επίσημα, λαμπερά events κάνοντας fashion statement.
Πολιτικές αναταράξεις στη Γαλλία
Η απαγόρευση της αμπάγιας χαροποίησε την πολιτική δεξιά, αλλά οι επικριτές της υποστήριξαν ότι αποτελεί προσβολή των πολιτικών ελευθεριών του ανθρώπου.
Το αμφιλεγόμενο θέμα κυριαρχεί στην γαλλική πολιτική σκηνή μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, με τους επικριτές να κατηγορούν την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να ανταγωνιστεί το ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα της Μαρίν Λεπέν και να μετατοπιστεί περαιτέρω προς τα δεξιά.
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ωστόσο, υπερασπίστηκε το επίμαχο μέτρο, λέγοντας ότι υπάρχει μια «μειοψηφία» στη Γαλλία που «καπιλεύεται μια θρησκεία και αμφισβητεί τη δημοκρατία και την κοσμικότητα», οδηγώντας σε «χειρότερες συνέπειες», όπως την προ τριετίας δολοφονία του δασκάλου Samuel Paty επειδή έδειξε καρικατούρες του Μωάμεθ κατά τη διάρκεια μαθήματος.
Το 2010, η Γαλλία απαγόρευσε τη δημόσια χρήση της κάλυψης του προσώπου, προκαλώντας την οργή της μουσουλμανικής κοινότητας της Γαλλίας που αριθμεί 5 εκατ. άτομα. Ένας νόμος που είχε ψηφιστεί παλιότερα, τον Μάρτιο του 2004, απαγόρευε «τη χρήση πινακίδων ή ενδυμάτων με τα οποία οι μαθητές φαινομενικά δείχνουν την θρησκευτική τους πεποίθηση» στα σχολεία.
Αυτό περιλαμβάνει μεγάλους χριστιανικούς σταυρούς, εβραϊκούς κιπά και μουσουλμανικές μαντίλες. Σε αντίθεση με τις μαντίλες, οι αμπάγια ήταν σε «γκρίζα περιοχή» και δεν είχαν αντιμετωπίσει καμία απολύτως απαγόρευση μέχρι τώρα.
Αντιδράσεις για την απαγόρευση
Την ίδια στιγμή, σύλλογος που εκπροσωπεί μουσουλμάνους κατέθεσε αγωγή στο κρατικό συμβούλιο, το ανώτατο δικαστήριο της Γαλλίας για καταγγελίες κατά των κρατικών αρχών, για διαταγή κατά της απαγόρευσης της αμπάγια και του qamis, το αντίστοιχο ένδυμα για τους άνδρες.
Το Συμβούλιο της Μουσουλμανικής Πίστεως της Γαλλίας (CFCM), που ιδρύθηκε για να εκπροσωπεί τους Μουσουλμάνους ενώπιον της κυβέρνησης, είπε ότι η απαγόρευση της αμπάγια θα μπορούσε να δημιουργήσει «υψηλό κίνδυνο διάκρισης» και ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να υποβάλει τη δική του καταγγελία ενώπιον του κρατικού συμβουλίου.
Η απουσία «σαφούς ορισμού αυτού του ενδύματος δημιουργεί μια ασαφή κατάσταση και νομική αβεβαιότητα», ανέφερε. Ο δικηγόρος, Vincent Brengarth, είπε στους δημοσιογράφους ότι η απαγόρευση «δεν βασίζεται σε κανένα νομικό κείμενο». Η Δράση για τα Δικαιώματα των Μουσουλμάνων υποστηρίζει ότι η απαγόρευση παραβιάζει «θεμελιώδη δικαιώματα», όπως το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία.
Απαγορεύτηκε στα σχολεία της Γαλλίας η μουσουλμανική αμπάγια
Ο Abdallah Zekri, αντιπρόεδρος του Γαλλικού Συμβουλίου για τη Μουσουλμανική Λατρεία, είπε ότι η αμπάγια «ούτως ή άλλως δεν ήταν ποτέ θρησκευτικό σύμβολο». Αντίθετα, είπε ότι η απαγόρευση ήταν ένα ακόμη παράδειγμα πολιτικών που χρησιμοποιούν φορέματα που προτιμούν γυναίκες και κορίτσια για να επιτεθούν σε περίπου 5 εκατ. μουσουλμάνους που ζουν στη Γαλλία.