Η Κολομβία, η οικοδέσποινα της συνόδου των Ηνωμένων Εθνών COP16 για τη βιοποικιλότητα που θα διεξαχθεί αργότερα φέτος, ήταν η πιο θανάσιμη χώρα στον κόσμο για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος ή των δικαιωμάτων κοινοτήτων στη γη τους το 2023, με 79 από αυτούς να δολοφονούνται, αποκαλύπτει έκθεση της βρετανικής μη κυβερνητικής οργάνωσης Global Witness.
Ο αριθμός των ακτιβιστών που δολοφονήθηκαν στο κράτος της Λατινικής Αμερικής είναι ο υψηλότερος που έχει καταγράψει ποτέ η ΜΚΟ σε μια μόνο χώρα μέσα σε ένα έτος αφότου άρχισε να καταγράφει συστηματικά δεδομένα για εγκλήματα αυτής της φύσης, το 2012, τόνισε στην ετήσια έκθεσή της που έδωσε στη δημοσιότητα χθες.
Ο αριθμός «προκαλεί στ’ αλήθεια ανατριχίλα», τόνισε η Λάουρα Φουρόνες, στέλεχος της Global Witness, σπεύδοντας να διευκρινίσει πως τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν είναι συντηρητικές εκτιμήσεις και πιθανόν τα στοιχεία δεν είναι πλήρη.
Παγκοσμίως δολοφονήθηκαν 196 υπερασπιστές του περιβάλλοντος ή έγγειων δικαιωμάτων πέρυσι, σύμφωνα με την οργάνωση. Από τους φόνους αυτούς, η μεγάλη πλειονότητα διαπράχθηκε στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής: στην περιφέρεια αυτή αναλογεί το 85% του συνόλου.
Τα ευρήματα για την Κολομβία δείχνουν πως μένουν απραγματοποίητες οι υποσχέσεις της κυβέρνησης του σοσιαλδημοκράτη προέδρου Γουστάβο Πέτρο, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία το 2022 υποσχόμενος να τερματίσει τον εμφύλιο πόλεμο, που διαρκεί 60 και πλέον χρόνια, και να προωθήσει τη δικαιοσύνη για το περιβάλλον και για τις κοινότητες.
Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με διάφορες ένοπλες οργανώσεις, κάποιες από τις οποίες ενέχονται σε φόνους υπερασπιστών του περιβάλλοντος, συναντούν δυσκολίες· ενώ, παρότι η αποψίλωση των δασών υποχώρησε σε χαμηλό 23 ετών πέρυσι, το υπουργείο Περιβάλλοντος προειδοποιεί ότι αυξάνεται ξανά το 2024.
Η Κολομβία χαρακτηριζόταν ήδη η πιο επικίνδυνη χώρα για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος πρόπερσι. Το 2022, καταγράφτηκαν 60 φόνοι, κατά την Global Witness.
«Ο αριθμός αυτός είναι ντροπή για εμάς, για τη χώρα»,τόνισε η Άστριντ Τόρες, συντονίστρια της Somos Defensores («Είμαστε υπερασπιστές»), κολομβιανής οργάνωσης υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για την κυρία Τόρες, το ζήτημα δεν απλά και μόνο οι ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης, αλλά του κρατικού μηχανισμού συνολικά, ιδίως των εισαγγελικών και των τοπικών αρχών.
Εκπρόσωπος της κυβέρνησης του κ. Πέτρο διαβεβαίωσε πως θα υπάρξει τοποθέτηση για την έκθεση αυτή, πρόσθεσε όμως πως ακόμη βρίσκεται υπό επεξεργασία.
Πέρυσι, έρευνα του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς υπέδειξε ότι οι δολοφονίες υπερασπιστών του περιβάλλοντος στην Κολομβία έχουν μεγάλες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για τα οικοσυστήματα και κάποιες κοινότητες όπου δολοφονήθηκαν ακτιβιστές κατέγραψαν ραγδαία άνοδο της αποψίλωσης και της καταστροφής δασικών εκτάσεων.
Σε εκδήλωση στην οποία παρουσιάστηκε το πρόγραμμα της COP16 στην Μπογοτά τον Ιούλιο, η αντιπρόεδρος της χώρας, η Φράντσα Μάρκες —αφροκολομβιανή ακτιβίστρια που είχε λάβει το βραβείο Γκολντμάν για το Περιβάλλον το 2018— δήλωσε πως η σύνοδος πρέπει να τιμήσει τη μνήμη όσων έπεσαν.
«Με γεμίζει συναισθήματα που βλέπω να πραγματώνεται το όνειρο που είχαν τόσα χρόνια ηγέτες των αγώνων για το περιβάλλον, πολλοί από τους οποίους δεν είναι πια μαζί μας σήμερα, που έπεσαν θύματα δολοφονιών στη χώρα μας», τόνισε. «Η παγκόσμια σύνοδος είναι φόρος τιμής στις φωνές αυτές», πρόσθεσε.