Δύο πρώην μισθοφόροι της διαβόητης ομάδας Wagner του Κρεμλίνου που έχουν ριχτεί στο ουκρανικό μέτωπο, μίλησαν στο CNN για τις φρικτές εμπειρίες τους στο πεδίο της μάχης στην ανατολική Ουκρανία και για το πώς όποιος υποχωρούσε πυροβολούνταν αμέσως από τους ίδιους τους διοικητές τους.
Οι δύο μαχητές συνελήφθησαν από τις ουκρανικές δυνάμεις στα τέλη του περασμένου έτους. Το CNN δεν αποκαλύπτει την ταυτότητά τους για την ασφάλειά τους. Και οι δύο είναι παντρεμένοι με παιδιά και στρατολογήθηκαν ενώ βρίσκονταν στη φυλακή. Ο ένας εξέτιε ποινή κάθειρξης 20 ετών για ανθρωποκτονία.
Για λόγους ασφαλείας, οι Ουκρανοί φύλακές τους παρέμειναν στην αίθουσα όπου πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη. Το CNN είπε στους μαχητές ότι μπορούσαν να τερματίσουν τη συνέντευξη οποιαδήποτε στιγμή επιθυμούσαν. Όμως μίλησαν λεπτομερώς για περισσότερο από μία ώρα.
Οι δύο μαχητές μίλησαν για φρικτές απώλειες στις επιθέσεις του «πρώτου κύματος» που θύμιζαν τις επιθέσεις του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς η σύγκρουση συμπληρώνει σε λίγο έναν ολόκληρο χρόνο από την έναρξη της μαζικής ρωσικής εισβολής.
«Πρέπει να συνεχίσεις να προχωράς»
«Ήμασταν 90 άτομα. Εξήντα πέθαναν σε εκείνη την πρώτη επίθεση, σκοτώθηκαν από πυρά όλμων. Μια χούφτα έμειναν τραυματισμένοι», είπε ο ένας. «Αν μια ομάδα αποτύχει, στέλνεται αμέσως μια άλλη. Αν και η δεύτερη αποτύχει, στέλνουν την επόμενη».
Ο άλλος μαχητής συμμετείχε σε μια επίθεση που διήρκεσε πέντε ημέρες, μέσα από ένα δάσος κοντά στην πόλη Λισιτσάνσκ στα σύνορα Λουχάνσκ-Ντονέτσκ στην ανατολική Ουκρανία.
«Τα πρώτα βήματα στο δάσος ήταν δύσκολα λόγω όλων των ναρκών που ήταν διάσπαρτες. Από τους 10 άντρες, οι επτά σκοτώθηκαν αμέσως», είπε.
«Δεν μπορείς να βοηθήσεις τους τραυματίες. Οι Ουκρανοί μας πυροβολούσαν έντονα, οπότε ακόμα κι αν τα τραύματά τους ήταν ελαφρά, πρέπει να συνεχίσεις να προχωράς, αλλιώς είσαι εσύ αυτός που θα χτυπηθεί από τα πυρά», είπε ο μισθοφόρος.
«Είσαι σε αυτό για πέντε ημέρες, άνθρωποι πεθαίνουν ακριβώς δίπλα μου, προσεύχονται στο Θεό, ικετεύουν για νερό. Νομίζεις ότι μπορείς να αφήσεις κάτω το όπλο σου και δεν θα συμβεί τίποτα άλλο. Και τότε η μάχη αρχίζει ξανά 10 λεπτά αργότερα και [οι Ουκρανοί] συνεχίζουν να σε κυνηγούν. Δεν υπάρχει κανένα συναίσθημα που να συνδέεται με αυτό. Απλά το ένα κύμα μετά το άλλο».
«Τετρακόσιοι [μαχητές της Wagner] μεταφέρθηκαν εκεί, και στη συνέχεια όλο και περισσότεροι, όλη την ώρα».
Ο κρατούμενος είπε ότι το ένστικτο αυτοσυντήρησης είχε ενεργοποιηθεί γι' αυτόν, αλλά οι άλλοι πάγωσαν. «Κάποιοι σταμάτησαν ακριβώς εκεί στο δάσος και πέταξαν τα όπλα τους. Αλλά το να πετάξεις τα όπλα σου σημαίνει ότι θα βρεθείς υπό τα πυρά ελεύθερου σκοπευτή και θα πεθάνεις».
Δεν υπήρξε καμία εκκένωση των τραυματιών, πρόσθεσε. «Αν είσαι τραυματισμένος, στην αρχή κυλιέσαι μόνος σου, με όποιον τρόπο μπορείς, κάπου ουδέτερα, όπου δεν υπάρχουν πυρά, και αν δεν υπάρχει κανείς τριγύρω, δίνεις τις πρώτες βοήθειες στον εαυτό σου», είπε.
«Είχα απλώς την επιθυμία να επιβιώσω»
Οι απώλειες συσσωρεύονταν κατά δεκάδες, είπαν οι άνδρες. «Όταν φτάνουν οι τραυματίες, παίρνεις εντολές να τους φορτώσεις και δεν σκέφτεσαι πραγματικά ποιος είναι νεκρός και ποιος τραυματίας», είπε ένας από τους μαχητές, περιγράφοντας την φρίκη του πολέμου.
Καθ' όλη τη διάρκεια των αρκετών εβδομάδων που πέρασαν στην πρώτη γραμμή, οι δύο άνδρες είπαν ότι είχαν μόνο ένα ένστικτο.
«Μόνο να επιβιώσω. Είχα απλώς την επιθυμία να επιβιώσω, όποιο κι αν ήταν το κόστος», δήλωσε ο κρατούμενος που συμμετείχε στην επίθεση στο δάσος.
«Θα νόμιζες ότι θα ένιωθες κάτι [μετά τη δολοφονία κάποιου], αλλά όχι, απλά συνεχίζεις».
Η εναλλακτική λύση του να περπατάς μέσα από ναρκοπέδια προς το ουκρανικό πυροβολικό ήταν εξίσου θανατηφόρα, σύμφωνα με τις αφηγήσεις των ανδρών.
« Έσκαψε τον τάφο του και μετά πυροβολήθηκε».
«Δεν μπορούσαμε να υποχωρήσουμε χωρίς διαταγές, γιατί αν δεν συμμορφωθούμε με τη διαταγή, θα σκοτωθούμε», είπε ένας από τους κρατούμενους.
«Ένας άνδρας έμεινε σε μια θέση, ήταν πολύ φοβισμένος, ήταν η πρώτη του επίθεση. Λάβαμε εντολή να τρέξουμε μπροστά. Αλλά ο άνδρας κρύφτηκε κάτω από ένα δέντρο και αρνήθηκε. Αυτό αναφέρθηκε στη διοίκηση και αυτό ήταν όλο. Τον πήραν 50 μέτρα μακριά από τη βάση. Έσκαψε τον τάφο του και μετά πυροβολήθηκε».
Ο άλλος μαχητής ανέφερε μια παρόμοια κατάσταση: «Στον διοικητή μας είπαν ότι αν κάποιος δειλιάσει, θα πρέπει να εξοντωθεί. Και αν δεν καταφέρναμε να τον εξοντώσουμε, θα μας εξοντώνανε επειδή δεν καταφέραμε να τον τελειώσουμε».
Ψυχοπαθείς, μεγάλοι σε ηλικία και απελπισμένοι οι μισθοφόροι από τις φυλακές
Οι δύο άνδρες περιέγραψαν πώς στρατολογήθηκαν από την μισθοφορική εταιρεία. Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, ο επικεφαλής της ομάδας, ο Γεβγένι Πριγκόζιν, έφτασε με ελικόπτερο στις φυλακές όπου κρατούνταν, προσφέροντας εξάμηνα συμβόλαια με αντάλλαγμα την απονομή χάριτος.
Ένας από τους άνδρες είχε ακόμα 10 χρόνια φυλάκισης μπροστά του μετά από καταδίκη για ανθρωποκτονία.
«Ζύγισα ότι οι έξι μήνες ήταν καλύτεροι από τα 10 ή 11 χρόνια που θα μπορούσα να περάσω ακόμη στη φυλακή… Ήθελα απλώς μια νέα αρχή στη ζωή μου», δήλωσε.
Εκείνη την εποχή, η εκστρατεία στρατολόγησης του Πριγκόζιν στις φυλακές της Ρωσίας βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη. Υπολογίζεται από αξιωματούχους των δυτικών μυστικών υπηρεσιών και ομάδες υπεράσπισης των δικαιωμάτων των κρατουμένων ότι στρατολογήθηκαν 40.000 έως 50.000 άνδρες.
Την Πέμπτη, οΠριγκόζιν δήλωσε ότι η εκστρατεία στρατολόγησης στις φυλακές τελείωσε, αλλά δεν ανέφερε τον λόγο.
«Μόνο λίγοι από τη μονάδα μου ήρθαν για χρήματα, οι περισσότεροι ήρθαν επειδή είχαν μεγάλες ποινές», δήλωσε ο ένας από τους μαχητές.
Η διαδικασία επιλογής ήταν τόσο υποτυπώδης που οι μεγαλύτεροι σε ηλικία κρατούμενοι έπρεπε μόνο να δείξουν ότι μπορούσαν να βαδίσουν μερικά μέτρα, είπε ένας από τους κρατούμενους. «Έπαιρναν σχεδόν τους πάντες».
«Κάποιοι από αυτούς ήταν ψυχοπαθείς … οι τρελοί, αυτοί που όταν πάρουν ένα όπλο στα χέρια τους δεν θα ήξεραν πώς να το χειριστούν», πρόσθεσε στη σοκαριστική του μαρτυρία.
Η εκπαίδευση ήταν σύντομη και βασική: Χειρισμός των όπλων για τις τρομερές επιθέσεις που σύντομα θα διατάσσονταν να πραγματοποιήσουν. Οι άνδρες είπαν ότι ήταν σαφές ότι προετοιμάζονταν για αποστολές για τις οποίες δεν είχαν υπογράψει.
Ο Πριγκόζιν και το Κρεμλίνο τους εξαπάτησαν
«Δεν ανέφερε τίποτα για τον κίνδυνο», είπε ένας μαχητής αναφερόμενος στον Πριγκόζιν. «Μίλησε για διαγραφή όλων των καταδικαστικών αποφάσεων, θα υπηρετούσαμε έξι μήνες, όλες οι καταδίκες θα διαγραφούν, μια προκαταβολή 240.000 ρουβλιών (περίπου 3.300 δολάρια) και επίσης ότι καθήκον μας ήταν να κρατήσουμε την άμυνα στη δεύτερη γραμμή».
«Νομίζαμε ότι θα πολεμούσαμε Πολωνούς και διάφορους μισθοφόρους. Γερμανούς. Δεν πιστεύαμε ότι είχε απομείνει κανείς στον ουκρανικό στρατό εκεί. Νομίζαμε ότι είχαν εγκαταλείψει τη χώρα», δήλωσε ο ένας.
«Έτσι, έγινε σαφές ότι απλά έλεγαν ψέματα για να μας πείσουν να μπούμε σε μάχη με τους Ουκρανούς», λέει μεταξύ άλλων ο ένας κρατούμενος μαχητής
Ήταν σχεδόν μια ανακούφιση που αιχμαλωτίστηκαν, είπαν οι κρατούμενοι.
Ένας από αυτούς είπε ότι αυτός και ένας τραυματισμένος σύντροφος ήταν οι μόνοι επιζώντες στην ομάδα του, παγιδευμένοι «ανάμεσα σε δύο ουκρανικούς όλμους και έναν ελεύθερο σκοπευτή».
«Η διοίκηση με διέταξε να οχυρωθώ στη θέση μου, οπότε οχυρώθηκα στη θέση μου, περιμένοντας την εκκένωση. Έστειλαν μια ομάδα 10 ατόμων και ο ελεύθερος σκοπευτής εξουδετέρωσε και τους 10», θυμάται.
«Τότε η διοίκηση μας είπε στον ασύρματο: Είστε μόνοι σας».
Ήταν τότε, είπε, που Ουκρανοί στρατιώτες «ήρθαν και έριξαν έναν πυροβολισμό δίπλα στο πόδι μου, είπαν "Ψηλά τα χέρια" και αυτό ήταν όλο».
Και οι δύο άνδρες δήλωσαν ότι ήθελαν να επιστρέψουν στη Ρωσία. Ο ένας είπε: «Δεν με νοιάζει η Ρωσία, αλλά θέλω απλώς να πάω σπίτι μου».