Έχοντας συμπληρώσει 100 μέρες στον πρωθυπουργικό θώκο της Ιταλίας η ακροδεξιά Τζόρζια Μελόνι απέδειξε ότι είναι ο,τιδήποτε άλλο παρά «η πιο επικίνδυνη γυναίκα στην Ευρώπη», όπως την είχαν χαρακτηρίσει ευρωπαϊκά ΜΜΕ παραμονές του εκλογικού θριάμβου της τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Αντί για επικίνδυνη η 46χρονη επικεφαλής του νεοφασιστικού κόμματος των «Αδελφών της Ιταλίας», αποδείχθηκε μετριοπαθής, επιφυλακτική ίσως και λίγο βαρετή, θα έλεγε κανείς, μια πολιτικός που έκανε ελάχιστα για να τρομάξει τους ομολόγους της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ή τις χρηματαγορές, αντίθετα έγινε δεκτή με ανοικτές αγκάλες στις Βρυξέλλες κρατώντας προσεκτικά αποστάσεις από την αντιευρωπαϊκή της ρητορική του παρελθόντος.
Η Μελόνι «εμφανίστηκε πολύ ευπροσάρμοστη», αποφαίνεται ο επίτιμος καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, Τζιανφράνκο Πασκίνο. «Εμφανίστηκε πολύ επιφυλακτική. Στο εξωτερικό τα πήγε καλύτερα του αναμενομένου, αλλά απλώς επειδή δεν έκανε και πολλά σε τελική ανάλυση», συμπληρώνει ο αναλυτής της εταιρείας ανάλυσης πολιτικών κινδύνων Teneo, Βολφγκάνγκο Πίκολι.
Βαδίζοντας την πεπατημένη της κυβέρνησης Ντράγκι
Σε σημαντικά ζητήματα, όπως η οικονομία, η κυβέρνηση Μελόνι συνέχισε στην ασφαλή γραμμή των εγκεκριμένων από τις Βρυξέλλες πολιτικών της προηγούμενης, τεχνοκρατικής κυβέρνησης της Ιταλίας υπό τον Μάριο Ντράγκι.
Η Μελόνι δεσμεύτηκε ότι η Ιταλία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία, πέρασε έναν μετριοπαθή προϋπολογισμό και διατήρησε τις θερμές σχέσεις με την ΕΕ. «Δεδομένων των προσδοκιών σε τελική ανάλυση είναι θετικό» ότι συνέχισε τις πολιτικές του Ντράγκι, λέει ο Πίκολι.
Η στήριξη στην Ουκρανία
Προς το παρόν, τουλάχιστον, η Μελόνι φαίνεται ότι έχει αποδεχθεί ότι δεν υπάρχουν περιθώρια σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες μολονότι στη διάρκεια της πολιτικής της σταδιοδρομίας ξεσπούσε κατά των εντολών από την ΕΕ και απέρριπτε τα σχέδια για εμβάθυνση και ομοσπονδιοποίηση της Ένωσης.
Το πρώτο της ταξίδι στο εξωτερικό, λίγο μετά την ορκωμοσία της, η Μελόνι το έκανε στις Βρυξέλλες όπου συναντήθηκε με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον Ντερ Λάϊεν και έδωσε διαβεβαιώσεις για την προσήλωσή της στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ και την υπεράσπιση της Ουκρανίας.
«Την βοήθησε πολύ το γεγονός ότι είναι υπέρ της Ουκρανίας», λέει ο Πασκίνο.
Άλλωστε στην προεκλογική της εκστρατεία είχε αναγάγει την υποστήριξη στην Ουκρανία σε βασικό θέμα της ατζέντας της, κάτι που την έφερε σε τροχιά σύγκρουσης με τους δύο κυβερνητικούς της εταίρους, τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι και τον ηγέτη της αντιμεταναστευτικής Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, οι οποίοι διατηρούσαν στο παρελθόν – κι ακόμη και σήμερα όσον αφορά στον ηγέτη της Forza Italia - στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο.
«Δει δη χρημάτων»
Η Μελόνι, εκτιμούν αναλυτές, δεν μπορεί να πάει κόντρα στην ΕΕ, λόγω της εξάρτησης της χώρας της από την Ευρώπη για δισεκατομμύρια ευρώ σε κεφάλαια αρωγής καθώς και εξαιτίας του τεράστιου κρατικού χρέους της.
Αλλά δεν έχει εγκαταλείψει πλήρως τις πολιτικές της ρίζες. Η Μελόνι πίεσε για την απαγόρευση ελλιμενισμού στην Ιταλία πλοίων ανθρωπιστικών οργανώσεων με μετανάστες που περισυνέλεξαν στη Μεσόγειο, κίνηση που την έφερε σε κόντρα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αρνήθηκε να υποδεχθεί μετανάστες από την Ιταλία.
Η κυβέρνησή της προσπάθησε επίσης να εγείρει εμπόδια στις αμβλώσεις και να βάλει φραγμό στα ρέιβ πάρτι, οι διοργανωτές των οποίων δεν εξασφάλισαν την άδεια των Αρχών. Αλλά και εν προκειμένω η Μελόνι επέδειξε τελικά ευελιξία, «μαλακώνοντας» τη νομοθεσία για τα ρέιβ πάρτι, ενώ στο θέμα των πλοίων των ανθρωπιστικών οργανώσεων προτίμησε να δυσκολέψει το έργο τους, παρά να τους απαγορέψει εντελώς να αγκυροβολούν σε ιταλικά λιμάνια.
Το δίλημμα των Ευρωπαίων
Όπως σημειώνουν οι New York Times οι Ευρωπαίοι ηγέτες με τη μέχρι τώρα «ήπια» πορεία της Μελόνι βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα: αν θα πρέπει να αντιμετωπίζουν την Ιταλίδα πρωθυπουργό ως εξτρεμιστικό στοιχείο ή ως κατά το μάλλον ή ήττον υπεύθυνη πολιτικό, όπως έδειξε στις πρώτες 100 μέρες της στο τιμόνι της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.
Το πρόβλημα είναι ότι αν ενστερνιστούν ως αξιόπιστη εταίρο την Μελόνι θα ρισκάρουν να νομιμοποιήσουν έμμεσα τα ακροδεξιά πολιτικά στοιχεία στη Γηραιά Ήπειρο. Από την άλλη, αν της γυρίσουν την πλάτη θα είναι σαν την τιμωρούν μολονότι προσαρμόστηκε στις απαιτήσεις κι έτσι θα δημιουργήσουν ένα επικίνδυνο αντικίνητρο για την επικεφαλής της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης, που θα μπορούσε να προκαλέσει τριγμούς στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια οικονομία.
Οι επιφυλάξεις έναντι της Μελόνι έχουν βάση. Εντάχθηκε σε νεοφασιστικά κόμματα από την ηλικία των 15 και τέσσερα χρόνια αργότερα αποκάλεσε σε συνέντευξή της σε γαλλικό δίκτυο τον Μουσολίνι τον μόνον μεγάλο πολιτικό στη σύγχρονη ιστορία της Ιταλίας.
Τα τελευταία χρόνια σαγήνευσε πολλούς συμπατριώτες της με παραληρήματα κατά των Βρυξελλών, των μεταναστών και των μουσουλμάνων και ξεσπάσματα κατά των υπέρμαχων της παγκοσμιοποίησης, των τραπεζιών και των ατόμων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Στόχος της Μελόνι να βγάλει τη θητεία της
Σύμφωνα με τον Πασκίνο, ωστόσο, η Ιταλία δεν κινδυνεύει να ξαναγίνει φασιστική χώρα. «Κάποια αυταρχικά στοιχεία υπάρχουν ακόμη, αλλά είναι μέρος της πολιτικής κουλτούρας της χώρας», λέει.
Και σε αυτή τη φάση η Μελόνι φαίνεται ότι θα σπάσει την παράδοση και ίσως παραμείνει επί μακρόν στο πόστο της, σημειώνει ο καθηγητής, ίσως μάλιστα να βγάλει και την πενταετή θητεία της. Και σε αυτό το στόχο τη βοηθά η αδυναμία της αντιπολίτευσης του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος και του Κινήματος 5 Αστέρια. «Η αντιπολίτευση είναι ουσιαστικά νεκρή. Κι αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα» της Μελόνι, λέει ο Πίκολι εκτιμώντας ότι θα πάρει χρόνο μέχρι να ανασυνταχθεί το Δημοκρατικό Κόμμα, ενώ οι Πεντάστεροι είναι «άφαντοι».
Άλλο πλεονέκτημα της Μελόνι είναι ότι οι κυβερνητικοί της εταίροι είναι απίθανο να ρίξουν την κυβέρνηση για να ωθήσουν την Ιταλία στις κάλπες ή να συνασπιστούν με κόμματα της Αριστεράς. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Πίκολι, δεν είναι όλα ρόδινα για την πρωθυπουργό, καθώς η δημοτικότητα του κόμματός της έχει υποχωρήσει στις δημοσκοπήσεις και οι προβλέψεις για την ιταλική οικονομία παραμένουν αβέβαιες,. Δεν αποκλείεται δε να προκύψει εντάσεις στον κυβερνητικό συνασπισμό, ειδικά από μέρους του Σαλβίνι.
Ένα κρίσιμο τεστ θα είναι οι περιφερειακές εκλογές της Κυριακής και της Δευτέρας στη Λομβαρδία και το Λάτιο, τις δύο πολυπληθέστερες περιφέρεις της Ιταλίας καθώς αν η Λέγκα τα πάει άσχημα ο Σαλβίνι, κατά τον Πίκολι, θα αρχίσει να νιώθει άβολα και «θα είναι δυσκολότερος ο χειρισμός του ως κυβερνητικού εταίρου», αφού θα μπορούσε να πιέσει τη Μελόνι στο θέμα της χορήγησης μεγαλύτερης αυτονομίας στη Λομβαρδία κι άλλες περιφέρειες του Ιταλικού Βορρά, κάτι στο οποίο έχουν αντιταχθεί στο παρελθόν οι «Αδελφοί της Ιταλίας».