Ύστερα από αρκετές εβδομάδες σφοδρών ρωσικών βομβαρδισμών, η Μαριούπολη έχει μετατραπεί στο μεγαλύτερο μέρος της σε έναν σωρό ερειπίων.
Η άλωση της στρατηγικής σημασίας πόλης, που η Μόσχα υποστηρίζει ότι ολοκληρώθηκε, πλην του τομέα της χαλυβουργίας Azovstal, τελευταίο θύλακο αντίστασης των Ουκρανών μαχητών, θα σηματοδοτούσε μια τεράστια νίκη στο πεδίο της προπαγάνδας για τη Ρωσία, θα έδινε μια ώθηση στις δυνάμεις της στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία, αλλά και τη δυνατότητα να κρύψει ενδείξεις εγκλημάτων πολέμου, εξηγεί το Foreign Policy σε ανάλυσή του για το πώς θα επηρεαστεί η πορεία του πολέμου από μια τέτοια εξέλιξη.
Νίκη στο πεδίο της προπαγάνδας
Επειτα από 55 μέρες πολέμου, όπου η Ρωσία αναγκάστηκε να αλλάξει τους στόχους της μετά την αποτυχία της ταχείας κατάληψης του Κιέβου, λόγω της λυσσαλέας ουκρανικής αντίστασης, της ελλιπούς επιμελητειακής υποστήριξης και των σφαλμάτων στον σχεδιασμό της επιχείρησης, η μόνη μεγάλη πόλη που έχουν καταλάβει μέχρι τώρα οι ρωσικές δυνάμεις είναι η Χερσώνα, με πληθυσμό περίπου 300.000 κατοίκων.
Oι ρωσικές δυνάμεις επικεντρώνουν τώρα τις προσπάθειές τους στην ανατολική Ουκρανία με επίταση των βομβαρδισμών και έχουν ήδη καταλάβει μεγάλο τμήμα της περιοχής του Λουχάνσκ καθώς και της ακτογραμμής στην Αζοφική Θάλασσα.
Η ολοκληρωτική κατάληψη της Μαριούπολης θα συνιστούσε μια μεγάλη, πλην πύρρειο νίκη για τη Ρωσία, λέει το Foreign Policy, αφού, όπως σημειώνει ο πρώην διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, αντιστράτηγος Μπεν Χότζες, ο στόχος ήταν η άλωση να ολοκληρωθεί μέσα σε μία εβδομάδα.
Δυτικοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι το Κρεμλίνο βρίσκεται υπό πίεση να επιδείξει μια σημαντική νίκη στη ρωσική κοινή γνώμη στις 9 Μαΐου, που η Ρωσία γιορτάζει το τέλος του «Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου», δηλαδή τη νίκη επί των Γερμανών ναζί, μια ημερομηνία με τεράστια σημασία καθώς η ΕΣΣΔ έχασε έως και 27.000.000 ανθρώπους κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ο μηχανισμός προπαγάνδας της Μόσχας έχει διαστρέψει την ανάμνηση του αγώνα κατά του ναζισμού τα τελευταία χρόνια, με τον Πούτιν να επικαλείται την «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας ως μία από τις δικαιολογίες για τη ρωσική εισβολή.
Η κατάληψη της Μαριούπολης θα βοηθούσε το αφήγημα αυτό, καθώς το ουκρανικό Τάγμα Αζόφ, που δημιουργήθηκε το 2014 από εθελοντές με βαθείς δεσμούς με την ακροδεξιά, αποτελεί έναν από τους πυλώνες της άμυνας της πόλης. «Η Ρωσία πιθανώς θα επιδιώξει να εντάξει τον έλεγχο της πόλης όπου δρα το Τάγμα Αζόφ στην προσπάθειά της για ''αποναζιστικοποίηση''», λέει η Ντάρα Μασικότ, ερευνήτρια της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης RAND Corporation, που ειδικεύεται στη ρωσική στρατιωτική στρατηγική.
Ώθηση στις ρωσικές δυνάμεις στα πεδία των μαχών
Η πλήρης κατάληψη της Μαριούπολης θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στους στρατηγικούς στόχους της Ρωσίας, αφού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του αμερικανικού Πενταγώνου, θα απαγκιστρωθούν από την περιοχή περί τους 8.000 Ρώσους στρατιώτες, αν και δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι ετοιμοπόλεμοι και σε κατάσταση που να τους επιτρέψει να μετάσχουν σε άλλες επιχειρήσεις στο Ντονμπάς μετά από τόσες εβδομάδες μαχών.
Παράλληλα, θα αποτελέσει μια στρατηγική βάση από την Αζοφική Θάλασσα για τις ρωσικές δυνάμεις, προκειμένου να κινηθούν προς τα βόρεια και να ενωθούν με εκείνες που κατεβαίνουν από το Χάρκοβο.
«Πρέπει να περάσουν από τη Μαριούπολη για να κινηθούν βόρεια», λέει στο FP ο Σάμιουελ Τσάραπ, πολιτικός επιστήμονας του Rand Corporation, και να μπορέσει έτσι η Ρωσία να ενώσει τους δύο βασικούς άξονες της επίθεσης από την Κριμαία και το Ντονμπάς, η πλήρης κατάληψη του οποίου -πέρα από τα εδάφη των αυτοανακηρυχθεισών από τους ρωσόφωνους αυτονομιστές «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ- θα δώσει στον Πούτιν ένα διαπραγματευτικό ατού στις ειρηνευτικές συνομιλίες και κάτι που θα μπορεί να παρουσιάσει ως «νίκη».
Πέραν τούτων, η άλωση της Μαριούπολης θα επιτρέψει στη Ρωσία να υλοποιήσει άλλον έναν από τους στόχους της, τη χερσαία σύνδεση με την Κριμαία.
Εξαφάνιση των στοιχείων για εγκλήματα πολέμου
Αν και οι πληροφορίες για την πραγματική κατάσταση στη Μαριούπολη έρχονται με το σταγονόμετρο, οι τυφλοί βομβαρδισμοί από μέρους των ρωσικών δυνάμεων και η φρικτή εμπειρία από τη σφαγή αμάχων στην Μπούκα και άλλα υπό κατοχή εδάφη της Ουκρανίας εγείρουν φόβους για το τι μπορεί να έχει γίνει στο στρατηγικής σημασίας λιμάνι, με Ουκρανούς αξιωματούχους να αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να έχουν σκοτωθεί πάνω από 20.000 άνθρωποι.
Η συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων για τέτοιου είδους ωμότητες, ώστε να προσαχθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης οι υπεύθυνοι, θα είναι αδύνατη στην πόλη υπό ρωσικό έλεγχο.
«Το ιδανικό θα ήταν να αποκλειστούν οι περιοχές όπου βρίσκονται σοροί, μέχρις ότου να είναι εφικτή η ιατροδικαστική εξέτασή τους. Πέραν της ανάγκης εντοπισμού των σορών, προκειμένου να υπάρξει μια εκτίμηση του αριθμού των θυμάτων από τους βομβαρδισμούς, είναι ανάγκη να εξεταστούν από ιατροδικαστές τα πτώματα ανθρώπων που εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες ή έχασαν τις ζωές τους από άλλες μορφές βίας», λέει η Ρέιτσελ Ντένμπερ, αναπληρώτρια διευθύντρια του τμήματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας τής Human Rights Watch.