Νέα σελίδα άνοιξε στις γαλλοτουρκικές σχέσεις μετά το τετ α τετ του Εμανουέλ Μακρόν με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ, το πρώτο που είχαν εδώ και πάνω από έναν χρόνο, μολονότι δεν ακούστηκε κάποια συγγνώμη για τις προσβλητικές δηλώσεις που είχαν κάνει ο ένας για τον άλλον τα τελευταία χρόνια.
Και μόνον η επιστροφή στον διάλογο ήταν ένα βήμα προόδου μετά τις απίστευτες προσβολές που είχαν προηγηθεί, όταν ο Μακρόν έγινε πυρ και μανία με την τουρκική εισβολή στη Συρία το φθινόπωρο του 2019 και μίλησε για «εγκεφαλικά νεκρό ΝΑΤΟ», που δεν έσπευσε να υπερασπιστεί τους Κούρδους μαχητές, συμμάχους στον πόλεμο κατά του ISIS, με τον Ερντογάν να απαντά χαρακτηρίζοντας «κλινικά νεκρό» και αργότερα ακόμη και «ναζί» τον Γάλλο ομόλογό του.
Αλλά τώρα επιχειρείται μια νέα προσέγγιση. Ο Μακρόν είπε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις Βρυξέλλες ότι με την κριτική του άνοιξε έναν σημαντικό διάλογο για το ΝΑΤΟ, πράγμα που διαπίστωσε, όπως είπε, και στη συζήτησή του με τον Ερντογάν, με τον οποίο θα βρει «έναν χρήσιμο δρόμο στη Συρία και τη Λιβύη» -βασικά πεδία σύγκρουσης μεταξύ Παρισιού και Άγκυρας, που έχουν προβάλει ανταγωνιστικές θέσεις και σε άλλα ζητήματα στους κόλπους του ΝΑΤΟ, που αποκρυσταλλώθηκαν ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εκείνο που δεν είπε, πάντως, ο Μακρόν, είναι ότι η αλλαγή στάσης του Ερντογάν οφείλεται κυρίως στην πίεση που του ασκεί ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου, Τζο Μπάιντεν.
«Είδα τον πρόεδρο Ερντογάν το πρωί, που είχα να τον δω για πολύ διάστημα πριν από τη σύνοδο, και ξεκαθαρίσαμε το θέμα των αξιών μας και την επιθυμία να βρούμε έναν χρήσιμο δρόμο στη Συρία και τη Λιβύη», είπε ο Μακρόν.
Το θέμα της αποχώρησης των μισθοφόρων από τη Λιβύη
Ο Μακρόν δήλωσε ότι έλαβε τη διαβεβαίωση του Ερντογάν ότι θέλει να αποχωρήσουν οι ξένοι μισθοφόροι από το λιβυκό έδαφος το συντομότερο δυνατόν.
«Συζητήσαμε το θέμα της Λιβύης με τον πρόεδρο Ερντογάν και πιστεύω ότι βρήκαμε σαφή σημεία σύγκλισης, ώστε από τη μια να διατηρηθεί η εκεχειρία και από την άλλη να επιτευχθούν οι στόχοι της εκλογής της 24ης Δεκεμβρίου και να υποστηριχθούν πραγματικά στο έργο της η κυβέρνηση και ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρός της. Τέλος, το καλοκαίρι, θα συνεργαστούμε για την αποχώρηση ξένων μαχητών και μισθοφόρων, ως ένα πρώτο βήμα. Πιστεύω ότι είναι ένα σημαντικό βήμα μπροστά και μαζί συμφωνήσαμε να συνεργαστούμε σ’ αυτό», τόνισε.
«Δεν εξαρτάται μόνον από εμάς τους δύο, αλλά μπορώ να σας πω ότι ο πρόεδρος Ενρτογάν επιβεβαίωσε ότι μοιραζόμαστε αυτή την επιθυμία να φύουν οι μισθοφόροι και οι ξένες πολιτοφυλακές που επιχειρούν σε λιβυκά εδάφη το συντομότερο δυνατό, καθώς και την επιθυμία του να συνεργαστούμε. Κι εύχομαι να μπορέσω να συνεργαστώ μαζί του τις προσεχείς εβδομάδες».
Φιλικό το κλίμα της συνάντησης Μακρόν-Ερντογάν
Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι «το κλίμα της συνάντησης ήταν ειρηνικό. Και μολονότι δεν ακούστηκαν συγγνώμες από τις δύο πλευρές, υπήρξε μια σαφής επιθυμία να προχωρήσουμε μπροστά. Οι τελευταίοι μήνες σημαδεύτηκαν από περισσότερη ηρεμία σε δημόσιες δηλώσεις και το καλωσορίζω. Αλλά αναγνωρίσαμε αμφότεροι ότι αυτό ήταν αναγκαίο, δεδομένου ότι έχουμε σειρά θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος, να κάνουμε το παν για να μπορέσουμε να συνεργαστούμε», είπε.
Μακρόν και Ερντογάν συζήτησαν άλλο ένα σημαντικό σημείο τριβής στις γαλλοτουρκικές σχέσεις, εκείνο του ισλάμ, με φόντο τις σκληρές επιθέσεις του Τούρκου προέδρου κατά του Γάλλου ομολόγου του ότι ενθαρρύνει την εχθρότητα έναντι των μουσουλμάνων στη Γαλλία.
Ο Μακρόν είχε υπερασπιστεί, στον απόηχο της ισλαμιστικής τρομοκρατικής επίθεσης κατά του καθηγητή Σαμιέλ Πατί, την ελευθερία έκφρασης και είχε σπεύσει στο πλευρό εκείνων που δείχνουν ή δημοσιεύουν σκίτσα του Μωάμεθ, με τον Ερντογάν να καλεί τότε σε μποϊκοτάζ γαλλικών προϊόντων. Αλλά και αυτό το θέμα διευθετήθηκε, είπε ο Μακρόν: «Έδωσα διευκρινίσεις σε πολλά θέματα, που μπορεί να διαστρεβλώθηκαν και να οδήγησαν σε παρεξηγήσεις ή επιθέσεις και ειδικά για το θέμα του Ισλάμ. Είπα στον πρόεδρο Ερντογάν σαφέστατα ότι η πολιτική της Γαλλίας δεν είναι η επίθεση σε μια θρησκεία, ότι αρκετά εκατομμύρια συμπολίτες μας στη Γαλλία ασπάζονται το Ισλάμ και ασκούν καθημερινά τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, ότι αυτό δεν αφορά το κράτος, αλλά αυτό που τους ζητείται απλώς είναι να σέβονται απόλυτα τους νόμους και τους κανόνες της Γαλλικής Δημοκρατίας. Αλλά και ότι η κυβέρνηση της Γαλλίας, το γαλλικό έθνος, μάχεται από τη μια ενάντια σε όλες τις μορφές τρομοκρατίας, της ισλαμιστικής περιλαμβανομένης, και από την άλλη ότι έχουμε πράγματι ενισχύσει την πολιτική αντιμετώπισης εξτρεμιστικών ομάδων που εκμαυλίζουν τη θρησκεία για να παρασύρουν κάποιους από τους πολίτες μας να μη σέβονται τους συμπολίτες τους και τους νόμους (…) Πιστεύω ότι ο πρόεδρος Ερντογάν κατανόησε αυτές τις διευκρινίσεις και είπε ότι η ασφάλεια της Γαλλίας και η συνοχή της κοινωνίας της είναι σημαντική και για τον ίδιο και εγώ του υπενθύμισα ότι ο σεβασμός όλων των θρησκειών είναι σημαντικό θέμα για τη Γαλλία. Είναι ένας δρόμος πάνω στον οποίο μπορούμε να χτίσουμε συνεργασίες. Νομίζω ότι ήταν σημαντικό να προχωρήσουμε μπροστά», τόνισε ο Εμανουέλ Μακρόν.