Ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες παραμένει «βαθύτατα ανήσυχος» από τις πληροφορίες που μιλούν για τη συνεχιζόμενη παρουσία «ξένων στοιχείων» μέσα και γύρω από τη Σύρτη αλλά και στην κεντρική Λιβύη, σε μια αναφορά που υπέβαλε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Το έγγραφο αυτό, το οποίο συζητήθηκε σήμερα στην τηλεδιάσκεψη του ΣΑ, κάνει λόγο για μια «μικρή κίνηση αναδίπλωσης» ορισμένων μισθοφόρων, την οποία όμως χαρακτηρίζει ανεπαρκή.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γκουτέρες, ξένες δυνάμεις αποχώρησαν στις 28 Φεβρουαρίου από το κέντρο και τα δυτικά προάστια της Σύρτης, προς το Ουάντι Χαράουα, που απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα ανατολικά, ώστε να συμβάλουν στην «ασφάλεια» της πόλης και να ξανανοίξει το αεροδρόμιο Αλ Γαρνταμπίγια. Όμως «δεν υπήρξε μείωση (του αριθμού) των ξένων δυνάμεων ή των δραστηριοτήτων τους στο κέντρο της Λιβύης», πρόσθεσε ο γενικός γραμματέας.
20.000 ξένοι στρατιώτες στη Λιβύη
Τον Δεκέμβριο ο ΟΗΕ εκτιμούσε ότι περίπου 20.000 ξένοι στρατιώτες και μισθοφόροι δρούσαν στη Λιβύη. «Επαναλαμβάνω την έκκλησή μου σε όλους τους εθνικούς, περιφερειακούς και διεθνείς παράγοντες, να σεβαστούν τους όρους της κατάπαυσης του πυρός ώστε να εφαρμοστεί πλήρως χωρίς καθυστέρηση. Αυτό περιλαμβάνει και την πλήρη και άνευ όρων τήρηση του εμπάργκο των Ηνωμένων Εθνών για τα όπλα», επέμεινε.
Πολλές εκθέσεις του ΟΗΕ έχουν επισημάνει στο πρόσφατο παρελθόν την παρουσία στη Λιβύη μισθοφόρων από τη Ρωσία, το Τσαντ, το Σουδάν και τη Συρία, καθώς και τουρκικών στρατιωτικών μονάδων, στο πλαίσιο της διμερούς συμφωνίας που σύναψε η Άγκυρα με την προηγούμενη κυβέρνηση της Τρίπολης.
«Η αποχώρησή τους από τη Λιβύη θα συμβάλει πολύ στην αποκατάσταση της ενότητας και της εθνικής κυριαρχίας της χώρας», τόνισε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο νέος απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Γιαν Κούμπις.
Σταδιακή ανάπτυξη παρατηρητών στη Λιβύη
Στην έκθεσή του, ο Γκουτέρες περιγράφει την πρότασή του για τη σταδιακή ανάπτυξη μιας αποστολής παρατηρητών που θα επιβλέπουν την εκεχειρία και την αποχώρηση των μισθοφόρων και των ξένων δυνάμεων. Δεν διευκρινίζει ωστόσο τον αριθμό αυτών των παρατηρητών, που θα είναι άοπλοι πολίτες. «Η ομάδα των παρατηρητών θα είναι ισορροπημένη και θα περιλαμβάνει γυναίκες και νέους», είπε ο Κούμπις, χωρίς επίσης να αναφέρει τον ακριβή αριθμό τους.
Σε πρώτη φάση, αυτός ο μηχανισμός, που θα ενταχθεί στη MANUL (Αποστολή των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη) θα επικεντρωθεί στον παραλιακό οδικό άξονα. Στη συνέχεια θα επεκτείνει τη δράση του στο τρίγωνο μεταξύ Αμπού Γκράιν, Μπιν Τζαουάντ και Σάουκναχ και σε τρίτο στάδιο και σε άλλες περιοχές.
Παραμένουν οι ξένες δυνάμεις στη Λιβύη
«Το άνοιγμα του παραλιακού οδικού άξονα παραμένει ένα κρίσιμο βήμα για την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός», είπε ο Γιαν Κούμπις, εκτιμώντας ότι έχει επιτευχθεί «σημαντική πρόοδος» στην αποναρκοθέτηση του τμήματος που συνδέει τη Μιζράτα με την ανατολική Λιβύη.
Πολλές χώρες, όπως η Βρετανία, το Μεξικό, η Κένυα, ο Νίγηρας και η Γαλλία ζήτησαν επίσης σε αυτήν την τηλεδιάσκεψη να αποχωρήσουν πλήρως και οριστικά από τη Λιβύη οι μισθοφόροι, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της ρωσικής ιδιωτικής εταιρείας Βάγκνερ.
Οι ξένες δυνάμεις θα έπρεπε να αποχωρήσουν από τη Λιβύη το αργότερο μετά τη Συμφωνία Εκεχειρίας της 23ης Οκτωβρίου και «ήδη βρισκόμαστε στις 150 ημέρες», είπε ο πρεσβευτής της Γαλλίας Νικολά ντε Ριβιέρ.