Ο καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας αναλύει τους παράγοντες που έκαναν τις πυρκαγιές στην Καλιφόρνια τόσο καταστροφικές και εξηγεί τί δεν πήγε καλά στη διαχείριση.
Καθώς οι άνεμοι σταδιακά κοπάζουν στην Καλιφόρνια, ξεκινά ο απολογισμός των συνεπειών που επέφεραν στην Καλιφόρνια οι τρομακτικές πυρκαγιές. Οι ανθρώπινες απώλειες είναι τουλάχιστον 24 ενώ το οικονομικό κόστος,
σύμφωνα με τον καθηγητή Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο ΕΚΠΑ και πρόεδρο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιο Λέκκα, είναι ανάλογο των μεγάλων καταστροφών της πρώτης δεκαετίας του αιώνα.
«Το κόστος των πυρκαγιών στο Los Angeles έχει ήδη αγγίξει τα 250 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό ίσο με το υπολογιζόμενα κόστη του τσουνάμι στην Ινδονησία το 2004 και του τυφώνα Katrina το 2005», αναφέρει σε δήλωσή του ο κ. Λέκκας και προσθέτει: «Σε ό,τι αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις, τονίζει πως οι πυρκαγιές στο Los Angeles αποτελούν την χειρότερη καταστροφή στην κατηγορία των πυρκαγιών στον παρόντα αιώνα».
Οι βασικοί παράγοντες που οδήγησαν στην καταστροφή
Έχοντας δει την καταστροφή στην Καλιφόρνια με τα μάτια του, Ο κ. Λέκκας εκτιμά πως «πέρα από την απόδοση ευθυνών σε πολιτικό επίπεδο για το τι μπορεί να πήγε λάθος σε επίπεδο διαχείρισης, υπάρχουν βασικοί παράγοντες,
τους οποίους πρέπει να κατανοήσουμε εάν θέλουμε να περιορίσουμε την πιθανότητα επανάληψης των γεγονότων». Εβρισκόμενος ο ίδιος στο Λος Άντζελες με σκοπό τη συνεργασία με τους επιχειρησιακούς παράγοντες της περιοχής,
απαριθμεί τους παράγοντες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.
- Οι ακραία ισχυροί καταβατικοί άνεμοι (katabatic ή flowing downhill winds), η γεωμορφολογία της περιοχής και η παρατεταμένη και ακραία ξηρασία αποτελούν τους τρεις βασικούς παράγοντες αύξησης του κινδύνου σε επίπεδο εξάπλωσης
της πυρκαγιάς. - Η ταχύτητα, αλλά και η συχνότητα εμφάνισης των ανέμων αυτών, που είναι γνωστοί και ως devil winds, ενισχύονται ακόμα περισσότερο λόγω της εξελισσόμενης κλιματικής κρίσης.
- Ο δομημένος ιστός λειτουργεί ως υπερκρίσιμος παράγοντας αύξησης του βαθμού τρωτότητας του συστήματος, αυξάνοντας ανάλογα το συνολικό βαθμό διακινδύνευσης.
Η σημασία της ύπαρξης σπιτιών μέσα στα δέντρα
«Αναμφίβολα», σημειώνει ο κ. Λέκκας, «διαπιστώνουμε ότι μία μεγάλη αστική πυρκαγιά δεν μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί δεδομένου ότι στις περιοχές σύμπλεξης δασικού και αστικού ιστού (wildland urban interface - WUI), η καύσιμη ύλη κυρίως σε σύγχρονες αστικές περιοχές είναι πολλαπλάσια από αυτήν που εμπεριέχει ένα δάσος».
«Και ενώ δεν μπορεί κανείς να αποφύγει τα γεωδυναμικά φαινόμενα (σεισμοί, ηφαίστεια, τσουνάμι), η εξελισσόμενη πυρκαγιά αποτελεί μία σύνθετη καταστροφή, της οποίας τις επιμέρους διαστάσεις υπό συνθήκες εξελισσόμενης κλιματικής κρίσης δεν είμαστε ώριμοι έως τώρα να διερευνήσουμε», προσθέτει.
Εντοπίζει ευθύνες των Αρχών
Όπως είχε επισημάνει και ο καθηγητής Κώστας Συνολάκης μιλώντας στο iefimerida.gr, ο κ. Λέκκας εντοπίζει επίσης αδυναμίες του συστήματος που κλήθηκε να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές.
Αν και δέχεται πως «η αντιμετώπιση της πυρκαγιάς υπό αυτές τις συνθήκες καθίσταται μια εξαιρετικά δύσκολη εξίσωση, με πολλές παραμέτρους που δεν είναι ακόμα γνωστές», ο καθηγητής παρατηρεί πως «η έλλειψη έγκαιρης επέμβασης, δυνάμεων, μέσων και διαθέσιμου νερού αποτελούν σαφώς αδυναμίες του όλου συστήματος, καθώς εάν οι επιχειρησιακές δυνάμεις αποτύχουν να θέσουν υπό έλεγχο την πυρκαγιά κατά την έναρξη της υπό τις συνθήκες αυτές, στη συνέχεια τα πάντα θεωρούνται χαμένα».
«Πέραν από την επιφανειακή πολιτική προσέγγιση, εκείνο το οποίο θα πρέπει επειγόντως για κάθε καταστροφή να επιτύχουμε είναι η κατανόηση της εξέλιξης των φυσικών φαινομένων, τα οποία είναι πολύ πιο πολύπλοκα από όσο έως
τώρα θεωρούσαμε και επιπρόσθετα πολύ πιο σύνθετα, όταν εμπλέκονται συνοδοί δευτερεύοντες κίνδυνοι στην εξέλιξή τους», καταλήγει στη δήλωσή του ο κ. Λέκκας.