Σε εκτενή ανταπόκριση από την Κωνσταντινούπολη, ο Nicolas Bourcier - για λογαριασμό της Le Monde - θίγει το ζήτημα της διαφθοράς στον κατασκευαστικό τομέα στην Τουρκία και πως αυτή σχετίζεται με την ολοσχερή καταστροφή που έφερε ο σεισμός στη γειτονική χώρα.
Σύμφωνα με τη Le Monde, το 2003, ο Τούρκος Πρόεδρος είχε υποσχεθεί πως θα βάλει τάξη στον κατασκεαστικό κλάδο. Ωστόσο, 20 χρόνια αργότερα, η κακή ποιότητα των κτιρίων, η οποία φέρει αναμφίβολα τη σφραγίδα των δύο δεκαετιών διακυβέρνησης του ΑΚΡ, “έπαιξαν δραματικό ρόλο στον ανθρώπινο φόρο αίματος”.
Σύμφωνα με τον Eyup Muhcu, Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Αρχιτεκτόνων, είναι κοινός τόπος, ότι πολλά από τα κτίρια στις σεισμικές ζώνες κατασκευάστηκαν με κακής ποιότητας υλικά και μεθόδους. Τουλάχιστον τα μισά από τα κτίρια στις δέκα επαρχίες που επλήγησαν από τον σεισμό χτίστηκαν μετά το 2001, επισημαίνεται.
Το κτιριακό απόθεμα ήταν εύθραυστο και ασταθές, παρά τη σεισμική πραγματικότητα υπογραμμίζει ο Taner Yüzgeç από την Ένωση Επιμελητηρίων Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων της Τουρκίας. Ένα πρόβλημα που αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό, επειδή η επίλυσή του ήταν πολύ δαπανηρή, αντιδημοφιλής και πιθανότατα θα επιβράδυνε έναν βασικό μοχλό της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, τόσο αγαπητό στην κυβέρνηση.
Για να κατανοήσει κανείς αυτή τη βιασύνη των ακινήτων, η οποία φέρει αναμφίβολα τη σφραγίδα των δύο δεκαετιών διακυβέρνησης από το ΑΚΡ του Ερντογάν, πρέπει να ανατρέξει στον τελευταίο μεγάλο σεισμό στο Izmit, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, το 1999, ο οποίος αποτέλεσε - μια τρομερή ειρωνεία της μοίρας - ένα από τα σκαλοπάτια του σημερινού αρχηγού του κράτους προς την εξουσία, σχολιάζει στη συνέχεια ο Bourcier.
“Θυμόμαστε τις εικόνες με τον τότε δήμαρχο Κωνσταντινούπολης Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κάθεται στο πάτωμα με τη σύζυγό του, δίπλα στα θύματα, κατηγορώντας για όλα τα δεινά που υπέστη η χώρα την εκτεταμένη διαφθορά και τους θεσμούς που είναι μακριά από τις ανησυχίες του πληθυσμού. Έχτισε μεγάλο μέρος της δημοτικότητάς του στην υπόσχεση για ένα σταθερό στεγαστικό απόθεμα προσιτό σε όλους χάρη στα φθηνά δάνεια. Υπό τη βασιλεία του, τα πράγματα θα άλλαζαν ριζικά”.
Όταν ρωτήθηκε, ο νεαρός δήμαρχος του Erzin, Okkes Elmasoglu, εξήγησε ότι ποτέ δεν είχε εγκρίνει καμία παράνομη κατασκευή, θίγοντας τα όσα συμβαίνουν στη χώρα μεταξύ των δημόσιων αρχών και του κατασκευαστικού τομέα. Τα λόγια του τοπικού δημάρχου υποστηρίζουν τον αυξανόμενο αριθμό επικρίσεων από εμπειρογνώμονες που καταγγέλλουν την έλλειψη διορατικότητας εκ μέρους των αρχών, αλλά και τη διαφθορά των κατασκευαστών ακινήτων και τη σύμπραξή τους με τα υψηλότερα επίπεδα της τουρκικής εξουσίας. Πρόκειται για ένα θανατηφόρο κοκτέιλ σε μια χώρα με υψηλό σεισμικό κίνδυνο, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών εξαιρετικά ενεργών τεκτονικών πλακών.
Η καταστροφή προκλήθηκε από κακή κατασκευή, όχι από σεισμό
“Πρόκειται για μια καταστροφή που προκλήθηκε από κακή κατασκευή, όχι από σεισμό”, λέει ο David Alexander, καθηγητής σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης στο University College του Λονδίνου. Φυσικά δεν μπορείτε να αποτρέψετε έναν σεισμό, αλλά μπορείτε να αποτρέψετε μια καταστροφή”, συμφωνεί ο Taner Yüzgeç. “Στη χώρα μας (…), οι νόμοι και οι κανονισμοί που έχουν ψηφιστεί, τα σχέδια και τα έργα που έχουν δημιουργηθεί μετά από χρόνια δουλειάς παραμένουν στα χαρτιά. Μετά την τραγωδία, οι πληγές επουλώνονται και μετά τίποτα. Η κερδοσκοπία συνεχίζεται, οι όροφοι ανεβαίνουν λίγο ψηλότερα”.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του, από τα περίπου 10 εκατομμύρια κτίρια στην Τουρκία, τα 6,5 με 7 εκατομμύρια κινδυνεύουν.