Σύμφωνα με την έγκυρη ιστοσελίδα Buzzfeed των ΗΠΑ, ο Ελληνας καθηγητής Επιδημιολογίας, Ιατρικής και Στατιστικής του πανεπιστημίου Στάνφορντ, Γιάννης Ιωαννίδης, με τις «αμφιλεγόμενες έρευνές του» ότι ο κορωνοϊός δεν ήταν και τόσο επικίνδυνος και δεν χρειάζονταν lockdown, προσπάθησε να περάσει το μήνυμα στον Λευκό Οίκο και στον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, επηρεάζοντάς τον στην πολιτική που ακολούθησε απέναντι στην πανδημία.
Σε άρθρο της Stephanie M. Lee, με τίτλο An Elite Group Of Scientists Tried To Warn Trump Against Lockdowns In March, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 24 Ιουλίου 2020, παρατίθενται e-mails του Έλληνα επιστήμονα στις ΗΠΑ τα οποία προσπαθεί να γνωστοποιήσει στον Τραμπ. Σε αυτά τα μέηλ ο κ. Ιωαννίδης επαναλαμβάνει τις γνωστές απόψεις του ότι ο κορωνοϊός έχει θνησιμότητα συγκρίσιμη με εκείνη της κοινής γρίπης και ότι κατά συνέπεια, κατά τον ίδιο, οι καραντίνες μπορούν να οδηγήσουν σε τόσο μεγάλη οικονομική κρίση ώστε να απειληθούν πολύ περισσότερες ζωές. «Αλλά πριν αποδείξει με δεδομένα αυτές τις απόψεις, ο επιδημιολόγος επιχείρησε να πείσει τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ότι το lockdown ήταν ο πραγματικός κίνδυνος», αναφέρει χαρακτηριστικά το Buzzfeed.
Τον περασμένο Μάρτιο, αναφέρει το άρθρο, ο κ. Ιωαννίδης προσπάθησε να διοργανώσει μια συνάντηση στον Λευκό Οίκο, με μια μικρή ομάδα συναδέλφων του, ώστε να πείσουν τον Αμερικανό πρόεδρο να μην προβεί σε μακροχρόνιο lockdown, το οποίο, υποτίθεται, θα έθετε σε κίνδυνο την αμερικανική οικονομία. Παρότι η συνάντηση δεν έγινε, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, ο κ. Ιωαννίδης πίστεψε ότι το μήνυμά του έφτασε στον σωστό άνθρωπο. Μια μέρα αφότου το έστειλε, ο Τραμπ ανακοίνωσε πως η Αμερική θα «άνοιγε» εκ νέου το Πάσχα, απόφαση που γρήγορα πήρε πίσω, μετά τα χιλιάδες κρούσματα και δεκάδες εκατοντάδες νεκρούς. «Πιστεύω ότι οι ιδέες μας μπήκαν στον Λευκό Οίκο», έγραψε ο κ. Ιωαννίδης στους συνεργάτες του, στις 28 Μαρτίου, σε περίπου 12 e-mails, τα οποία το Buzzfeed έχει στην κατοχή του.
Ωστόσο, αναφέρει η ιστοσελίδα, οι προσεγγίσεις του κ. Ιωαννίδη, χαρακτηρίστηκαν επιστημονικά αβάσιμες από πολλούς επιδημιολόγους, ανάμεσα στους οποίους και ο Μαρκ Λίπσιτς, καθηγητής Επιδημιολογίας του Χάρβαρντ. Ταυτόχρονα, η προσπάθεια της ομάδας Ιωαννίδη να υποβάλλουν αυτές τις απόψεις απευθείας στον Λευκό Οίκο είναι εντελώς ασυνήθιστη για επιστήμονες, δήλωσε η Sheila Jasanoff, καθηγήτρια στο Harvard Kennedy School, η οποία μελετά τον ρόλο της επιστήμης στην πολιτική.
Την ίδια ώρα ο καθηγητής Ιωαννίδης δημοσίευε άρθρα σε μεγάλες εφημερίδες των ΗΠΑ εναντίον του lockdown, διαβάστε εδώ.
Ας σημειωθεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, παρά το γεγονός ότι επικοινώνησε με επιδημιολόγους σε όλο τον κόσμο, απέφυγε να επικοινωνήσει με τον κ. Ιωαννίδη. Ισως ο πρωθυπουργός έκρινε ότι οι προβλέψεις του Έλληνα καθηγητή στο Στάνφορντ, όπως είπε ο Μαρκ Λίπσιτς, είναι «επιστημονικά αβάσιμες» και καμία χώρα δεν θα μπορούσε να αποφύγει την καραντίνα απέναντι σε μια τόσο επιθετική πανδημία.
Οι αποκαλύψεις για πληρωμένη έρευνα
Στις 15 Μαίου 2020, η ίδια ιστοσελίδα Buzzfeed αποκάλυψε το κύμα αντιδράσεων που προκάλεσαν στις ΗΠΑ οι διαρροές για έρευνα του Stanford που ανέφερε ότι ο κορωνοϊός είναι στατιστικά πολύ πιο ακίνδυνος από όσο εκτιμούν οι υγειονομικές αρχές που επιβάλλουν lockdown και περιορισμούς στα ταξίδια.
Όπως ανέφερε η ιστοσελίδα buzzfeed.com, πηγή του πανεπιστημίου αποκάλυψε πως η συγκεκριμένη έρευνα του Δρ. Τζον Ιωαννίδη και συνεργατών του είχε χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τον ιδρυτή των αερογραμμών JetBlue Airways, Ντέιβντ Νίλμαν, ο οποίος από το ξέσπασμα της πανδημίας επέμενε ότι ο κορωνοϊός δεν είναι τόσο θανατηφόρος ώστε να δικαιολογεί την καραντίνα και τα υπόλοιπα αυστηρά μέτρα, όπως την απαγόρευση πτήσεων.
Η καταγγελία που επικαλέστηκε το Buzzfeed περιελάμβανε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μεταξύ του στελέχους της αεροπορικής εταιρείας και των επιστημόνων, όσο η έρευνα βρισκόταν σε εξέλιξη.
Η μελέτη επικρίθηκε για τη μεθοδολογία και την εγκυρότητά της, αναγκάζοντας τους συγγραφείς της να προβούν σε διορθώσεις δύο εβδομάδες αργότερα, αλλά τα αμφισβητούμενα αποτελέσματα είχαν ήδη διαδοθεί στον διεθνή τύπο.
Τι απέκρυψε ο κ. Ιωαννίδης
«Η πλειονότητα του πληθυσμού διατρέχει ελάχιστο κίνδυνο, όσο κινδυνεύετε να σκοτωθείτε ενώ οδηγείτε από το σπίτι στη δουλειά και ξανά πίσω» υποστήριζε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της έρευνας Δρ. Ιωαννίδης, μιλώντας στο κανάλι Fox News.
Ωστόσο, αυτό που δεν ανέφερε ο Δρ. Ιωαννίδης, ήταν πως η μελέτη του είχε χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τον Νίλμαν. «Είναι αναπόφευκτος ο προβληματισμός για το κατά πόσο υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων στην περίπτωση των συγγραφέων της έρευνας» σημειώνεται στην ανώνυμη καταγγελία που κατατέθηκε στο αρμόδιο γραφείο του πανεπιστημίου Stanford, από πηγή που συμμετείχε στην επίμαχη έρευνα.
Σύμφωνα πάντα με το ίδιο δημοσίευμα, από τα επίμαχα email προκύπτει πως οι συγγραφείς της έρευνας αγνόησαν τις ενστάσεις δύο καθηγητών του πανεπιστημίου, που επιχείρησαν να διασταυρώσουν την ακρίβεια των τεστ αντισωμάτων που έκανε η ομάδα. Τελικά, οι καθηγητές αρνήθηκαν να μπουν στην λίστα της ομάδας, καθώς είπαν ότι δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν τα αποτελέσματα.
Στην καταγγελία σημειώνεται πως ο Νίλμαν «είναι πιθανό να χρησιμοποίησε οικονομικά κίνητρα για να διασφαλίσει τη συνεργασία ενός εκ των επιστημόνων, που αρχικά είχε γράψει στα email ότι ανησυχούσε για την ακρίβεια των τεστ».
Όταν ρωτήθηκε ο Δρ. Ιωαννίδης για το κατά πόσο ο Νίλμαν είχε κάνει δωρεά, ισχυρίστηκε πως δεν ήταν «προσωπικά ενήμερος» για κάτι τέτοιο. «Ο Ντέιβιντ Νίλμαν έχει συγκεκριμένη άποψη, ιδέες και σκέψεις» απάντησε στο BuzzFeed News.
«Δεν γνωρίζω ακριβώς ποιοι ήταν οι άνθρωποι που χρηματοδότησαν την έρευνα τελικά. Αλλά όποιοι κι αν ήταν, κανείς τους δεν μας είπε πώς θα έπρεπε να σχεδιαστεί ή να διεξαχθεί η έρευνα, ούτε απαίτησαν κάποιο συγκεκριμένο τύπο αποτελέσματος ή αναφοράς».
Μάλιστα ο καθηγητής πρόσθεσε πως δεν γνώριζε το συνολικό κόστος της έρευνας, ωστόσο διαβεβαίωσε ότι οι πόροι προήλθαν από ανώνυμες δωρεές που κατατέθηκαν στο γραφείο Ανάπτυξης του Stanford. Από την πλευρά του, ο ιδρυτής της JetBlue Airwayw υποστήριξε ότι οι ερευνητές γνώριζαν ότι είχε προσφέρει χρήματα για την μελέτη.
Ο Νίλμαν επιβεβαίωσε ότι είχε κάνει δωρεά 5.000 δολαρίων στο Stanford για να δοθούν στους επιστήμονες και επικοινωνούσε μαζί τους. Ωστόσο αρνήθηκε τις κατηγορίες ότι άσκησε επιρροή στα αποτελέσματα με οποιονδήποτε τρόπο, προσθέτοντας πως οι επιστήμονες επέδειξαν «φοβερή ακεραιότητα» και δεν του αποκάλυψαν τα αποτελέσματα πριν αυτά δημοσιευτούν.
Προβληματισμός στο πανεπιστήμιο
Παρά τα λεγόμενα του Δρ. Ιωαννίδη και του Νίλμαν, εκπρόσωπος του πανεπιστήμιου Stanford απάντησε πως έχει ενημερωθεί για τους «σοβαρούς προβληματισμούς» σχετικά με την έρευνα.
«Η ακεραιότητα των ερευνών του Stanford Medicine είναι στον πυρήνα της αποστολής μας. Όταν δεχόμαστε τέτοια αιτήματα όπως αυτό, τα λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψιν. Το ζήτημα ελέγχεται από τους αρμόδιους μηχανισμούς του Stanford» υποστήριξε.