Η Pfizer ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες πως ίσως είναι καιρός να σκεφτεί κανείς μια τρίτη δόση εμβολίου κατά του κορωνοϊού. Ωστόσο, πολλοί γιατροί και αξιωματούχοι δημόσιας υγείας υποστηρίζουν πως είναι πιο ευεργετικό να αλλάξεις την γνώμη των ανεμβολίαστων παρά να ενισχύσεις αυτούς που έχουν εμβολιαστεί πλήρως.
Γιατί να χρειαστεί όμως, μια τρίτη δόση εμβολίου κατά του κορωνοϊού, ποιοι είναι οι λόγοι που μπορεί να χρειαστεί κάτι τέτοιο και ποιες ομάδες ανθρώπων θα την χρειαστούν ίσως; Το CNN, αναλύει τα δεδομένα και τις απόψεις των ειδικών και εξηγεί λεπτομερώς το γιατί και το πότε ίσως χρειαστεί.
«Είναι υπέροχο να έχεις εγκεκριμένο ένα ενισχυτικό, έτοιμο να χρησιμοποιηθεί ένα υπάρξει ανάγκη. Αλλά δεν νομίζω ότι το χρειαζόμαστε τώρα» δήλωσε ο δρ, Γουίλιαμ Σκάφνερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της ιατρικής Σχολής Vanderbilt και διευθυντής ιατρικής του Εθνικού Ιδρύματος Λοιμώξεων, στο CNN.
Την Πέμπτη, οι εταιρείες Pfizer και BioNTech ανακοίνωσαν ότι μια τρίτη δόση του εμβολίου κατά του κορωνοϊού, εάν δοθεί έξι μήνες μετά την δεύτερη δόση, φαίνεται πως διατηρεί τα «υψηλότερα επίπεδα προστασίας» σε όσους έχουν εμβολιαστεί.
Οι εταιρείες έκαναν την ανακοίνωση χωρίς να δημοσιεύσουν νέα δεδομένα, αλλά σημείωσαν πως υπάρχουν σχέδια για δημοσίευση νέων πληροφοριών σύντομα. Ένας εκπρόσωπος της Pfizer είπα αργότερα στο CNN πως η εταιρεία σκοπεύει να υποβάλει αίτηση έκτακτης ανάγκης για χορήγηση μιας ακόμη δόσης στην Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) τον Αύγουστο.
Μόλις λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση των Pfizer/BioNTech, το FDA και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ εξέδωσαν μια άνευ προηγουμένου κοινή δήλωση, υπογραμμίζοντας πως τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί πλήρως «δεν χρειάζονται ενισχυτική δόση αυτή τη στιγμή» και άτομα που δεν έχουν κάνει το εμβόλιο θα πρέπει να «εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και την κοινότητά τους». Η δήλωση ανέφερε επίσης: «Είμαστε προετοιμασμένοι για ενισχυτικές δόσεις εάν και όταν η επιστήμη αποδείξει ότι χρειάζονται». Παρόμοια δήλωση εξέδωσε και ο ΕΜΑ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων) τονίζοντας πως είναι νωρίς για να αποφασιστεί εάν χρειαστεί τρίτη δόση.
Ωστόσο, η επιστήμη παραμένει ασαφής και υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να μάθουμε για την πιθανή ανάγκη για ενισχυτική δόση εμβολίου κατά του κορωνοϊού. «Σεβόμαστε όσα κάνει η φαρμακευτική εταιρεία, αλλά το αμερικανικό κοινό θα πρέπει να ακολουθεί τις συμβουλές των CDC και FDA» δήλωσε στο CNN, ο Άντονι Φαούτσι. «Το μήνυμα είναι πολύ σαφές: το CDC και το FDA λένε ότι εάν έχετε εμβολιαστεί πλήρως αυτή τη στιγμή, δε χρειάζεστε ενισχυτική τρίτη δόση». Ας δούμε όμως τι ξέρουμε και τι όχι.
Γνωστό: Τα εμβόλια εξακολουθούν να λειτουργούν, ακόμη και έναντι των παραλλαγών
Οι κατασκευαστές εμβολίων κοιτάζουν μπροστά στο τι μπορεί να χρειαστεί στο μέλλον, ενώ οι αξιωματούχοι της δημόσιας Υγείας επικεντρώνονται στην παρούσα ανάγκη για εμβολιασμούς, δήλωσε ο δρ. Τζερόμ Άνταμς, πρώην γενικός χειρουργός στο John Berman, στο CNN. «Οι εταιρείες σκέφτονται το πώς θα είναι το μέλλον» δήλωσε ο Άνταμς. «Ενώ η κυβέρνηση, το FDA και το CDC εξετάζουν πού βρίσκονται τα πράγματα αυτή τη στιγμή. Θέλουν να διαβεβαιώσουν τους Αμερικανούς πως η καλύτερη προστασία τους εξακολουθεί να είναι το εμβόλιο και πως εξακολουθούν να έχουν μεγάλη προστασία, καλύτερη από ό,τι το εμβόλιο της γρίπης σε οποιοδήποτε δεδομένο έτος – ακόμη και ενόψει παραλλαγών και εξασθενημένης ασυλίας».
Στο Ισραήλ εμφανίστηκαν κάποια πραγματικά αποδεικτικά στοιχεία για εξασθένιση της ανοσίας με το εμβόλιο της Pfizer, όπου το υπουργείο Υγείας εξέδωσε μια σύντομη δήλωση τη Δευτέρα, αναφέροντας πως το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού ήταν κάπως λιγότερο προστατευτικό έναντι σοβαρής νόσου από πριν, και συνέδεσε αυτή την αλλαγή με την εξάπλωση της παραλλαγής Δέλτα, ένα πιο μεταδοτικό και πιθανώς πιο επικίνδυνο στέλεχος του κορωνοϊού.
Η δήλωση της ισραηλινής κυβέρνησης ανέφερε ότι από τις 6 Ιουνίου, το εμβόλιο παρείχε 64% προστασία έναντι όλων των λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης της ασυμπτωματικής λοίμωξης και της ήπιας νόσου και 93% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών και νοσηλείας.
Όσον αφορά στο κατά πόσον μπορεί να χρειαστούν τρίτη δόση για προστασία από τις αναδυόμενες παραλλαγές κορωνοϊού, ο Σκάφνερ είπε ότι το εμβόλιο της Pfizer και άλλα έχουν αποδειχθεί ότι εξακολουθούν να προσφέρουν κάποια προστασία. «Είναι πραγματικά ασυνήθιστο για ένα εμβολιασμένο άτομο να εισαχθεί σήμερα στο νοσοκομείο για ασθένεια που σχετίζεται με τον κορωνοϊό, ενισχύοντας την άποψη πως αυτά τα εμβόλια εξακολουθούν να λειτουργούν ενάντια στις παραλλαγές» δήλωσε ο Σκάφνερ.
Συνολικά, δεδομένου ότι η προστασία από το εμβόλιο κατά της σοβαρής νόσησης από κορωνοϊό παραμένει υψηλή, ο Σκάφνερ είπε ότι οι πλήρως εμβολιασμένοι άνθρωποι δεν πρέπει να ανησυχούν.
«Η προστασία ενάντια στη νοσηλεία και την εισαγωγή και το θάνατο συνεχίζεται, και έτσι αυτά τα αντισώματα που παράγονται από το εμβόλιο εξακολουθούν να παρέχουν πολύ σταθερή προστασία σε άτομα που έχουν λάβει το εμβόλιο» δήλωσε ο Σκάφνερ, προσθέτοντας πως και ο ίδιος είναι πλήρως εμβολιασμένος με αυτό της Pfizer. «Ελπίζαμε πως τα εμβόλια θα μπορούσαν να προστατεύσουν όχι μόνο από σοβαρή ασθένεια, αλλά και από μόλυνση. Έχουν κάποια επίδραση στη μείωση της πιθανότητας μόλυνσης. Δεν είναι τόσο καλή όσο ελπίζαμε, αλλά αυτό είναι λιγότερο σημαντικό, γιατί ο κύριος στόχος του εμβολίου ήταν να μας κρατήσει μακριά από το νοσοκομείο και τα εμβόλια συνεχίζουν να το κάνουν αυτό, πολύ καλά» τόνισε.
Άγνωστο: Πότε θα χρειαστούμε τρίτη δόση εμβολίου
Οι ειδικοί λένε ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να αποφασιστεί εάν ο κόσμος θα χρειαστεί τελικά αναμνηστική τρίτη δόση εμβολίου κατά του κορωνοϊού. Τα μέλη του CDC συζήτησαν τον περασμένο μήνα το ενδεχόμενο να κάνει συστάσεις η επιτροπή για τρίτη δόση εμβολίου. Τα μέλη συμφώνησαν ως επί το πλείστον ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα σχετικά με τα οφέλη των ενισχυτικών δόσεων- αλλά μια αύξηση των εξάρσεων, μεταξύ εμβολιασμένων, θα μπορούσε να είναι ένδειξη στο μέλλον ότι η ανοσία εξασθενεί και είναι καιρός να επανεκτιμήσουμε την ανάγκη για ενίσχυση.
«Νομίζω ότι το μόνο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή είναι, εάν αρχίσουμε να βλέπουμε μια αύξηση στις μολύνσεις σε άτομα ή σε νέες μολύνσεις σε άτομα που έχουν εμβολιαστεί, αυτή είναι η ένδειξη πως πρέπει να κινηθούμε γρήγορα» δήλωσε στη συνάντηση αυτή, η Σάρον Φρέι, ειδικός εμβολίων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σεντ Λούις.
Σε γενικές γραμμές, «αυτό που ψάχνουμε είναι μια πολύ προσεκτική ματιά στις εξάρσεις και επίσης εάν υπάρχει επί του παρόντος μια αύξηση στους ηλικιωμένους – αυτό θα ήταν αρκετά σαφές επειδή επί του παρόντος ελέγχονται καλύτερα» δήλωσε το μέλος του ACIP, Δρ. Σάρα Λονγκ, καθηγήτρια παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ιατρικής του Ντρέξελ.
«Θα ήταν λάθος να κάνουμε ‘αναμνηστικές’ δόσεις χωρίς τις πληροφορίες σχετικά με το Νο 1 ερώτημα: Ενισχύουν; Φυσικά, πρέπει να υπάρχουν και δεδομένα ασφαλείας» είπε.
Γνωστό: Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να επωφεληθούν περισσότερο από μια τρίτη δόση σε σχέση με άλλους
Στο μέλλον, κάποιοι άνθρωποι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από [αναμνηστικές’ δόσεις εμβολίου κατά του κορωνοϊού περισσότερο από άλλους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι ανοσοκατεσταλμένοι.
Για παράδειγμα, οι λήπτες μοσχευμάτων μπορεί να μην έχουν επαρκή ανταπόκριση στα εμβόλια κατά του κορωνοϊού επειδή λαμβάνουν πράγματα για να καταστέλλουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αυτό βοηθά στη μείωση του κινδύνου απόρριψης των νέων οργάνων από τον οργανισμό τους, αλλά μπορεί επίσης να περιορίσει την απόκριση στα εμβόλια.
Μια τρίτη δόση εμβολίου θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση των επιπέδων αντισωμάτων μεταξύ ορισμένων αποδεκτών μοσχεύματος οργάνων που δεν είχαν ισχυρές απαντήσεις στα τυπικά προγράμματα εμβολιασμού, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Annals of Internal Medicine τον Ιούνιο.
Μεταξύ των ασθενών στη μελέτη που δεν είχαν μετρήσιμα αντισώματα μετά τη λήψη δύο δόσεων εμβολίου, το 1/3 από αυτούς είδε αύξηση των αντισωμάτων μετά από μια τρίτη δόση - και μεταξύ αυτών με χαμηλά επίπεδα αντισωμάτων μετά από δύο δόσεις, όλοι τους είδαν αύξηση μετά από μια τρίτη δόση.
Αλλά δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα σχετικά με τους εμβολιασμούς σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα, επειδή όταν οι φαρμακευτικές εταιρίες δοκίμασαν τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού σε κλινικές δοκιμές πέρυσι, απέκλεισαν συγκεκριμένα άτομα που έπαιρναν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα λόγω πιθανών κινδύνων.
Στη συνάντηση του περασμένου μήνα, η ομάδα ACIP του CDC συζήτησε αυτό το θέμα αλλά και τις ομάδες υψηλού κινδύνου – ασθενείς με ανοσοκατεσταλμένους, ενοίκους σε ιδρύματα μακροχρόνιας φροντίδας, ηλικιωμένους και προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης- που μπορεί να επωφεληθούν από ‘αναμνηστικές’ δόσεις περισσότερο από το γενικό δημόσιο πληθυσμό.
«Έχω δει προσωπικά ανθρώπους να πεθαίνουν κι ας έχουν κάνει και τις δύο δόσεις εμβολίου mRNA, επειδή, πιστεύουμε, ήταν ανοσοκατεσταλμένοι και δεν είχαν πλήρη προστασία» δήλωσε το μέλος του ACIP, Δρ. Καμίλ Κότον, η οποία φροντίζει ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. «Άποψή μου είναι αυτό είναι το επόμενο μέτωπο που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε και μάλιστα όσο το δυνατόν γρηγορότερα» τόνισε, σχετικά με μια τρίτη δόση εμβολίου.
Η Κότον μάλιστα, ενθάρρυνε τους συναδέρφους της στην επιτροπή να σκεφτούν να προχωρήσουν σε συστάσεις για ενισχυτικά πλάνα, «μόλις υπάρχουν δεδομένα». «Θα περίμενα για τα διαθέσιμα πρόσθετα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων και των δεδομένων ασφαλείας» δήλωσε η Κότον, προσθέτοντας: «Αυτό είναι ένα καυτό θέμα».