Η πανδημία του κορωνοϊού απειλεί με σιτοδεία εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, κατά κύριο λόγο σε χώρες στην Αφρική, που εξαρτώνται από εισαγωγές τροφίμων και τις εξαγωγές για να μπορέσουν να τα πληρώσουν.
«Σε γενικές γραμμές βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα σοκ στην τροφοδοσία, όπως μία ξηρασία, ή ένα σοκ στη ζήτηση, όπως μία ύφεση. Όμως εδώ τα έχουμε και τα δύο ταυτόχρονα. Και μάλιστα και τα δύο ταυτόχρονα και σε παγκόσμια κλίμακα. Είναι κάτι πραγματικά, πολύ, μα πολύ, καινοφανές», εξηγεί ο Αρίφ Χουσάιν, οικονομολόγος του ΡΑΜ σε συνέντευξή του μέσω τηλεδιάσκεψης στη Ρώμη.
Κάθε χρόνο οι ανταλλαγές σε ρύζι, σόγια, καλαμπόκι και σιτάρι, καθιστούν δυνατή τη σίτιση 2,8 δισεκ. ανθρώπων σε όλον τον κόσμο, εκ των οποίων τα 212 εκατ. βρίσκονται σε κατάσταση χρόνιας διατροφικής ανασφάλειας και 95 εκατ. σε σοβαρή διατροφική ανασφάλεια, τονίζει το ΡΑΜ. «Για πολλές φτωχές χώρες, οι οικονομικές συνέπειες θα είναι πιο καταστροφικές από την ασθένεια καθαυτή», προειδοποιεί η υπηρεσία του ΟΗΕ σε σημερινή της έκθεση.
Το μεγάλο πρόβλημα που εντοπίζεται στην Αφρική
Η Αφρική, κι ειδικότερα η υποσαχάρια Αφρική, η οποία κάθε χρόνο εισήγαγε τουλάχιστον 40 εκατ. τόνους δημητριακών το 2018, είναι η ήπειρος που αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη απειλή. Εκεί, η Σομαλία και το Σουδάν είναι οι πλέον εκτεθειμένες χώρες στη διαταραχή στην τροφοδοσία με δημητριακά, ενώ άλλες, όπως η Αγκόλα, η Νιγηρία και το Τσαντ, εξαρτώνται απόλυτα από τις εξαγωγές τους για να μπορέσουν να πληρώσουν τις εισαγωγές τροφίμων.
Αλλά και οι χώρες εξαγωγής πετρελαίου, όπως το Ιράκ και το Ιράν, αλλά και η Υεμένη κι η Συρία που σπαράσσονται από εμφυλίους πολέμους, προσμετρούνται στα κράτη εκείνα που απειλούνται με διατροφικές ελλείψεις.
«Εάν οι παγκόσμιες αγορές βασικών δημητριακών έχουν επαρκή αποθέματα κι εάν οι τιμές είναι εν γένει χαμηλές, τα τρόφιμα θα πρέπει να ταξιδεύσουν προς τους τόπους κατανάλωσής τους. Τα μέτρα περιορισμού που έχουν θεσπισθεί για να καταπολεμηθεί ο κορονοϊός αρχίζουν να δημιουργούν προβλήματα προς την κατεύθυνση αυτή», κρούει το καμπανάκι του κινδύνου το ΡΑΜ.
Προβλήματα σε μεγάλα λιμάνια παγκοσμίως
Ήδη οι μεγάλοι εξαγωγικοί λιμένες στον κόσμο έχουν αρχίσει να καταγράφουν προβλήματα στη λειτουργία τους, με πολλά από αυτά -φερ' ειπείν στην Αργεντινή και τη Βραζιλία-- να οφείλονται σε κοινωνικές κινητοποιήσεις. Από την πλευρά της, «η πρωτογενής παραγωγή δημητριακών στη Γαλλία υποφέρει από έλλειψη εργατικών χεριών και φορτηγών μεταφοράς, την ώρα που αυξάνεται η ζήτηση για εξαγωγές κι οι αγορές εξαιτίας του πανικού», τονίζει στην έκθεσή της η ίδια υπηρεσία.
Αυτές οι μαζικές αγορές που οφείλονται στον πανικό της πανδημίας, είτε από εμπόρους, είτε κι από κυβερνήσεις, που φοβούνται ότι η πανδημία θα προκαλέσει διακοπές στη γραμμή τροφοδοσίας, μπορούν να προκαλέσουν αύξηση της τιμής.
Προς ώρας, οι τιμές των βασικών τροφίμων (δημητριακών, ελαίων, κρέατος, γαλακτοκομικών) ακολουθούν πτωτική τάση, εξαιτίας των προδιαγραφόμενων προοπτικών για οικονομικό μαρασμό, όπως προκύπτει από τους μηνιαίους δείκτες τιμών στα διατροφικά είδη, που δημοσίευσε χθες ο Οργανισμός του ΟΗΕ για τη Διατροφή και τη Γεωργία (FAO).