Η επιδημία του κορωνοϊού, που ξεκίνησε από την Κίνα, προκαλεί κύμα πανικού σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ενώ μέχρι τώρα την έχει γλιτώσει σε μεγάλο βαθμό μια ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα, δηλαδή τα παιδιά, φαίνεται ότι πλήττονται κυρίως τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και ιδιαίτερα οι άνδρες.
Βάσει της εκτενέστερης μέχρι στιγμής ανάλυσης των κρουσμάτων του κορωνοϊού που έδωσε προ ημερών στη δημοσιότητα το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Μετάδοσης Ασθενειών της Κίνας προκύπτει ότι μολονότι οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν μολυνθεί σε περίπου ίδιους αριθμούς, το ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ των ανδρών ήταν σημαντικά υψηλότερο (2,8%) έναντι των γυναικών (1,7%). Που οφείλεται αυτό;
Απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα επιχείρησαν να δώσουν οι New York Times. Για τους περισσότερους από εμάς το εύρημα αυτό προκαλεί έκπληξη, όχι όμως και στους ειδικούς. «Έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο σε πολλές ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού», είπε η ερευνήτρια Σάμπρα Κλάιν, που μελετά μεταξύ άλλων τις διαφορετικές αντιδράσεις των φύλων στις λοιμώξεις από ιούς. Οι γυναίκες είναι καλύτερα εξοπλισμένες για την αντιμετώπιση των ιών, λέει. Ακόμη και η απάντηση του ανοσοποιητικού τους συστήματος μετά από εμβολιασμούς είναι πιο ενισχυμένη σε σύγκριση με τους άνδρες. Και το ίδιο ισχύει και για τη λεγόμενη «μνήμη του ανοσοποιητικού», που προστατεύει το σώμα, όταν έχει ξεπεράσει μια λοίμωξη, από μια νέα μόλυνση από τον ίδιο ιό.
Ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού των γυναικών
Οι λόγοι που το ανοσοποιητικό σύστημα των γυναικών εμφανίζεται ισχυρότερο είναι ακόμη ασαφείς, καθώς η σχετική έρευνα βρίσκεται σε νηπιακό στάδιο. Πιθανώς παίζει ρόλο σε αυτό η ικανότητα των γυναικών να φέρουν στον κόσμο παιδιά. Επειδή το ανοσοποιητικό των νεογνών δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί επαρκώς, λαμβάνουν τα αναγκαία αντισώματα μέσω του μητρικού γάλακτος. Τα παιδιά που λαμβάνουν π.χ. αντισώματα κατά της ιλαράς από το γάλα των μητέρων τους διατρέχουν τους πρώτους μήνες της ζωής τους πολύ μικρότερους κινδύνους μόλυνσης.
Πιθανότατα, λένε οι ερευνητές, να παίζουν ρόλο και τα οιστρογόνα, οι ορμόνες που παίζουν ρόλο-κλειδί στον κύκλο της περιόδου και στο αναπαραγωγικό σύστημα των γυναικών ή η θεμελιώδης γενετική δομή των γυναικών. Στα χρωμοσώματα Χ υπάρχουν γονίδια που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα κι ως γνωστό οι γυναίκες διαθέτουν δύο τέτοια χρωμοσώματα (ΧΧ) ενώ οι άνδρες ένα (ΧΥ). Αλλά η ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού των γυναικών κρύβει και μειονεκτήματα σύμφωνα με την γιατρό Ζανίν Κλέιτον κι αυτό ίσως εξηγεί γιατί τόσο πολλές γυναίκες νοσούν από αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο λύκος. Σχεδόν το 80% των πασχόντων από αυτοάνοσα είναι γυναίκες, σημειώνει.
Ο τρόπος ζωής των ανδρών
Πέρα από το ανοσοποιητικό σύστημα, σημαίνοντα ρόλο στο αυξημένο ποσοστό θνησιμότητας (αριθμός θανάτων εν σχέσει με τον αριθμό κρουσμάτων) των ανδρών σε σύγκριση με τις γυναίκες παίζει και ο τρόπος ζωής. Οι άνδρες καπνίζουν περισσότερο από τις γυναίκες και έχουν μια τάση προς μια πιο ανθυγιεινή διατροφή, πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο που διατρέχουν για αυξημένη πίεση και διαβήτη Τύπου 2. Στην Κίνα, απ’ όπου προέρχονται τα επιδημιολογικά στοιχεία, καπνίζουν ένας στους δύο άνδρες και μόλις το 2% των γυναικών. Πρόσθετο ρόλο παίζουν και τα προϋπάρχοντα ιατρικά θέματα (συννοσηρότητες) που αυξάνουν τον κίνδυνο κατάληξης του ασθενούς, ειδικά όσοι πάσχουν από καρδιαγγειακή νόσο, διαβήτη, χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια, υψηλή αρτηριακή πίεση.
Οι άνδρες γενικώς είναι πιο αμελείς σε σχέση με τις γυναίκες όσον αφορά την ίδια τους την υγεία, λένε οι ειδικοί. Επισκέπτονται αργότερα τον γιατρό και γι’ αυτό οι θεραπείες ξεκινούν αργότερα, ενώ όπως δείχνουν μελέτες, δεν πλένουν τόσο συχνά τα χέρια τους ή χρησιμοποιούν σαπούνι όσο οι γυναίκες.
Οι διαφορές στις αντιδράσεις των οργανισμών των δύο φύλων είχαν παρατηρηθεί και στις επιδημίες των Sars και Mers, που είχαν προκαλέσει και τότε κορωνοϊοί. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Annals of Internal Medicie για την επιδημία του Sars το 2003 στο Χονγκ Κονγκ είχε διαπιστωθεί ότι ναι μεν είχαν νοσήσει περισσότερες γυναίκες απ’ ό,τι άνδρες, αλλά το ποσοστό θνησιμότητας ήταν κατά 50% υψηλότερο στους δεύτερους.