Τα κρούσματα κορωνοϊού στην Ευρώπη είναι ξανά στα ύψη. Πολλές χώρες επαναφέρουν περιοριστικά μέτρα. Την ίδια ώρα η Ελλάδα απορρίπτει τα lockdown οποιασδήποτε μορφής και λαμβάνει πρόσθετα μέτρα για τους ανεμβολίαστους.
Ο αριθμός των εβδομαδιαίων κρουσμάτων στην Ευρώπη, που άρχισε να αυξάνεται ξανά στις αρχές Οκτωβρίου, είναι ο υψηλότερος από την έναρξη της πανδημίας, ακόμα κι αν οι μέθοδοι διεξαγωγής τεστ έχουν αλλάξει πολύ από την άνοιξη του 2020.
Εξάλλου, το ECDC τονίζει ότι η κατάσταση της πανδημίας του κορωνοϊού εξακολουθεί να επιδεινώνεται στην Ευρωπαϊκή Ενωση και θεωρείται «πολύ ανησυχητική» σε δέκα χώρες και «ανησυχητική» σε άλλες δέκα.
«Η επιδημιολογική κατάσταση στην ΕΕ χαρακτηρίζεται αυτή την ώρα από ραγδαία και σημαντική αύξηση των μολύνσεων και ένα ποσοστό θνητότητας που είναι χαμηλό, όμως αυξάνεται αργά», επισημαίνει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) -η υπηρεσία που είναι αρμόδια για την παρακολούθηση των νόσων-, στην πιο πρόσφατη αποτίμησή του για τους κινδύνους.
Η επιδημιολογική κατάσταση στην Ευρώπη
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων επτά ημερών, έχουν καταγραφεί περίπου 2.125.775 κρούσματα ή 303.682 ημερησίως κατά μέσο όρο, σύμφωνα με απολογισμό που καταρτίζει το Γαλλικό Πρακτορείο, βασιζόμενο σε επίσημες πηγές. Το ποσοστό αυτό είναι 13% υψηλότερο από την προηγούμενη εβδομάδα.
Η τρέχουσα αύξηση επικεντρώνεται κυρίως σε πέντε χώρες, που από μόνες τους αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% των νέων εβδομαδιαίων κρουσμάτων στην περιοχή: Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Τουρκία και Ουκρανία.
Στο παρελθόν, η εβδομάδα με τα περισσότερα νέα κρούσματα μέσα σε 7 μέρες ήταν μεταξύ 2 και 8 Νοεμβρίου 2020: 1.988.507 κρούσματα σε διάστημα μίας εβδομάδας.
Η σύγκριση με την πρώτη φάση της πανδημίας στις αρχές του 2020 είναι κάπως περίπλοκη, γιατί γίνονταν πολύ λιγότερα τεστ εκείνη την περίοδο.
Πώς επηρεάζεται η Ευρώπη
«Πρέπει να διακρίνουμε τις χώρες που αντιμετωπίζουν ένα είδος κύματος, από την Ιρλανδία στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω των χωρών της Μπενελούξ, της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ρουμανίας και της Ρωσίας», διευκρινίζει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο επιδημιολόγος στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (ULB), Ιβ Κοπιετέρ.
Μεταξύ αυτών των χωρών, υπάρχουν εκείνες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, «όπου η καμπύλη νοσηλειών δεν ακολουθεί αυτή των μολύνσεων, χάρη στους εμβολιασμούς», και οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, με μικρό αριθμό εμβολιασμένων, όπου την ακολουθεί περισσότερο.
«Σε χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, με εξαιρετικά ποσοστά εμβολιασμού, ή η Ιταλία, η οποία έχει λάβει ισχυρά μέτρα, η επανάκαμψη δεν είναι ακόμη πολύ ορατή», είπε.
«Η Γαλλία βρίσκεται κάπου ενδιάμεσα: η αναζωπύρωση των μολύνσεων είναι πραγματική αλλά λιγότερο ισχυρή», συνεχίζει ο επιδημιολόγος.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) δήλωσε σήμερα ότι η κατάσταση της πανδημίας εξακολουθεί να επιδεινώνεται και θεωρείται «πολύ ανησυχητική» σε δέκα χώρες και «ανησυχητική» σε άλλες δέκα.
Μεταξύ των «27», το Βέλγιο, η Πολωνία, η Ολλανδία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία και η Σλοβενία βρίσκονται στην κατηγορία μεγαλύτερης ανησυχίας.
Η απάντηση των χωρών της Ευρώπης σε αυτό το ξέσπασμα της πανδημίας
Οι περισσότερες θέλουν να δώσουν ώθηση στους εμβολιασμούς.
Η Γαλλία, για παράδειγμα, ανακοίνωσε ότι για τα άτομα άνω των 65 ετών η αναμνηστική δόση του εμβολίου είναι προϋπόθεση για την ισχύ του υγειονομικού τους πάσου. Άλλες πάλι προχωρούν ένα βήμα παραπέρα, επιβάλλοντας εκ νέου περιορισμούς, αντίστοιχους με αυτούς στην αρχή της πανδημίας.
Η Νορβηγία, η οποία ήρε όλα τα περιοριστικά μέτρα στα τέλη Σεπτεμβρίου, θα επαναφέρει μέτρα σε πανεθνικό επίπεδο: έτσι οι μη εμβολιασμένοι εργαζόμενοι στον κλάδο της υγείας θα πρέπει να υποβάλλονται σε τεστ δύο φορές την εβδομάδα και να φορούν μάσκα.
Η Αυστρία, από την πλευρά της, ανακοίνωσε ότι περιμένει το «πράσινο φως» από το Κοινοβούλιο την Κυριακή για την επιβολή lockdown σε ανεμβολίαστους ή σε όσους δεν έχουν αναρρώσει από τον κορονοϊό.
Από την πλευρά της, η Ολλανδία ανακοίνωσε σήμερα το βράδυ μερικό lokcdown από αύριο, Σάββατο, το πρώτο «μερικό lockdown» του φετινού χειμώνα σε χώρα της δυτικής Ευρώπης.
Η Βρετανία καταγράφει πολύ μεγαλύτερα ποσοστά Covid-19 σε σύγκριση με τη δυτική Ευρώπη από το καλοκαίρι, όταν ο Τζόνσον ήρε τους περιορισμούς κατά του νέου κορονοϊού στην Αγγλία. Εν τούτοις, οι δείκτες στη Βρετανία καταγράφουν πτώση.
«Βλέπω τα σύννεφα καταιγίδας που συγκεντρώνονται πάνω από τμήματα της ευρωπαϊκής ηπείρου. Και πρέπει να είμαι απόλυτα ειλικρινής με τους ανθρώπους: το έχουμε ξαναζήσει αυτό. Θυμόμαστε τι συμβαίνει όταν το κύμα αρχίζει να φθάνει», είπε ο Τζόνσον σε ένα βίντεο που προβλήθηκε, αναφερόμενος σε άλλα κύματα μολύνσεων.
Ο επικεφαλής της βρετανικής κυβέρνησης είπε, επιπλέον, πως σκοπεύει να οδηγήσει τη χώρα στον χειμώνα χωρίς να επιβάλει λοκντάουν στην οικονομία, έχοντας ήδη κάνει αυτό τρεις φορές κατά το παρελθόν για να αντιμετωπίσει τα αυξανόμενα κρούσματα. Αντίθετα, τόνισε ότι βασίζεται στις αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων Covid-19 για τους ηλικιωμένους και τους ευάλωτους.
Σκληρά μέτρα στη Γερμανία για τους ανεμβολίαστους
Στη Γερμανία αυτές τις ημέρες καταγράφονται πολύ υψηλοί αριθμοί κρουσμάτων κορωνοϊού και η λήψη μέτρων είναι μονόδρομος.
Ενδεικτική η περίπτωση του Βερολίνου, όπου από τη Δευτέρα δεν θα επιτρέπεται η είσοδος ανεμβολίαστων πολιτών σε εστιατόρια που δεν διαθέτουν εξωτερικό χώρο, σε μπαρ, γυμναστήρια και κομμωτήρια.
Βάσει των νέων κανόνων, μόνον όσοι έχουν εμβολιαστεί πλήρως κατά της covid-19 και όσοι μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν αναρρώσει μπορούν να εισέρχονται σε αυτούς τους χώρους.
Το ίδιο θα ισχύει για τα μουσεία και τις εκδηλώσεις σε ανοικτό χώρο, όπου συγκεντρώνονται περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι, όπως οι αγώνες ποδοσφαίρου.
Επιπλέον, επανέρχονται οι συστάσεις για τηλεργασία, με τα όρια για φυσική παρουσία εργαζομένων να βρίσκονται ξανά στο 50%.
Χριστούγεννα με εκδηλώσεις μόνο για εμβολιασμένους και νοσήσαντες
Σε δραματικό τόνο, ο υπουργός Υγείας της Γερμανίας Γενς Σπαν είπε ότι «πρέπει να ανακόψουμε το τέταρτο κύμα, διαφορετικά θα έχουμε έναν πικρό Δεκέμβρη», με τους ειδικούς να επισημαίνουν ότι η Γερμανία βρίσκεται ήδη «στο... και πέντε».
Ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, την επαναφορά των δωρεάν διαγνωστικών τεστ για κορωνοϊό, τα οποία είχαν καταργηθεί στις 11 Οκτωβρίου, με το σκεπτικό ότι όλοι οι πολίτες θα μπορούσαν έως τότε να έχουν εμβολιαστεί. Η ραγδαία αύξηση ωστόσο των κρουσμάτων, με την ταυτόχρονη μείωση των διενεργούμενων τεστ και τη διεύρυνση των περιορισμών για τους ανεμβολίαστους, κατέστησε αναγκαία την αναθεώρηση του μέτρου.
«Αν δεν γίνει κάτι τώρα, κάθε δύο εβδομάδες θα βλέπουμε διπλασιασμό των κρουσμάτων» τόνισε ο κ. Σπαν, και ανέφερε ότι δεν αρκεί πλέον να επιτρέπεται η πρόσβαση σε εκδηλώσεις και για όσους προσκομίζουν αρνητικό τεστ. «Πρέπει να εφαρμοστεί ευρύτερα ο κανόνας των 2G, για πρόσβαση μόνο σε εμβολιασμένους και νοσήσαντες», πρόσθεσε.
Φόβοι για μεγάλο αριθμό θανάτων από κορωνοϊό
«Αν συνεχίσουμε σε αυτήν την πορεία, ενδέχεται να δούμε άλλο μισό εκατομμύριο θανάτους από την Covid-19 στην περιοχή έως τον Φεβρουάριο», προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ο διευθυντής του ευρωπαϊκού τμήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Τις τελευταίες επτά ημέρες, η ήπειρος κατέγραψε 28.216 θανάτους ή 4.031 κατά μέσο όρο την ημέρα (+10% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα, +18% σε σύγκριση με πριν από δύο εβδομάδες).
Συγκριτικά, πριν από έναν χρόνο, η περιοχή κατέγραφε 3.785 θανάτους κατά μέσο όρο την ημέρα στις 8 Νοεμβρίου, αύξηση 41% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα και +109% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Ο ρυθμός προόδου είναι επομένως λιγότερο ταχύς από ό,τι πέρυσι την ίδια περίοδο.
«Είμαστε μάρτυρες ενός κύματος μόλυνσης λόγω της παραλλαγής Δέλτα και εξαιτίας των χαμηλότερων θερμοκρασιών, αλλά ο εμβολιασμός θα πρέπει να αποτρέψει τον συσχετισμό με τις νοσηλείες», δήλωσε ο Ιβ Κοπιετέρ.
«Το όλο θέμα αυτής της νέας αναζωπύρωσης είναι ότι υπάρχει πράγματι μια διάσταση μεταξύ των δεικτών, αλλά αναπόφευκτα θα βιώσουμε μεγάλες ετερογένειες μεταξύ των χωρών, ανάλογα με την κάλυψη εμβολιασμού».
Αρκούν οι εμβολιασμοί περισσότερων ανθρώπων για τον κορωνοϊό;
«Όχι», απαντά ο Ιβ Κοπιετέρ. «Το κλειδί είναι φυσικά να εμβολιαστούν όσοι κινδυνεύουν περισσότερο, για την επίτευξη ανοσίας της αγέλης». «Για τον υπόλοιπο πληθυσμό, είναι πρώτα απ' όλα απαραίτητο να διατηρηθούν οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, ο αερισμός εσωτερικών χώρων και μια πολιτική διεξαγωγής τεστ», είπε.
Για την καταπολέμηση της πανδημίας, ο ΠΟΥ κάλεσε την περασμένη εβδομάδα να συνεχιστούν οι εμβολιασμοί, να χρησιμοποιούνται μάσκες σε μαζική κλίμακα και να εφαρμοστούν μέτρα κοινωνικής απόστασης.
Τα μέτρα που έχει λάβει η Ελλάδα
Την επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας μαρτυρά και ο χάρτης για την παρακολούθηση της πανδημίας. Σε αυτόν, 22 περιοχές της χώρας βρίσκονται πλέον στο επίπεδο 5 επιδημιολογικής επιτήρησης, επίπεδο που προκύπτει από τον συνδυασμό όλων των δεικτών της πανδημίας του κορωνοϊού (κρούσματα, ηλικιακή κατανομή, νοσηλείες, θάνατοι ανά περιοχή κ.λπ.).
Γκάγκα: Δεν μπορούμε να έχουμε δύο χρόνια lockdown
Στόχος της κυβέρνησης είναι τα Χριστούγεννα να επικρατεί οικονομική, κοινωνική και θρησκευτική κανονικότητα, όσο αυτό είναι δυνατόν εν καιρώ πανδημίας.
Οπως δήλωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα (ΕΡΤ) για τα μέτρα που ελήφθησαν καθώς και για το ενδεχόμενο lockdown, «τα μέτρα τύπου lockdown λαμβάνονται πάντα στην αρχή μιας πανδημίας, όταν δεν ξέρουμε με τι έχουμε να κάνουμε, πώς να προστατευθούμε. Τα μέτρα τύπου lockdown δεν μπορούμε να τα κρατήσουμε για δύο χρόνια. Το μεγαλύτερο αποτύπωμα, πέρα από εκείνο στην οικονομία και την κοινωνία, είναι το ψυχικό και στα παιδιά και στους μεγάλους. Άρα, είναι σημαντικό να έχουμε μια κοινωνικότητα με μέτρα».
Τα ενδεχόμενα επιπλέον μέτρα, τα οποία προτείνουν οι ειδικοί να ισχύσουν μετά τις 22 Νοεμβρίου, είναι η αύξηση των υποχρεωτικών rapid test στους ανεμβολίαστους εργαζόμενους σε τρία, από τα δύο που ισχύουν σήμερα. Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει ζήτημα περιορισμών στη λειτουργία της εστίασης, αλλά είναι ένα μέτρο το οποίο υπάρχει πάντα πάνω στο τραπέζι, αναλόγως των εξελίξεων στο μέτωπο της πανδημίας.
Στο μεταξύ, νέοι κανόνες θα ισχύουν από αύριο στα σούπερ μάρκετ.
Η επιτρεπόμενη πυκνότητα θα είναι ένας πελάτης ανά 9 τ.μ., αλλά δεν θα υπάρξει αλλαγή στο ωράριο. Επίσης, δεν πρόκειται επί του παρόντος να ισχύει το μέτρο των rapid test για την είσοδο των ανεμβολίαστων στα σούπερ μάρκετ, όπως εξήγησε ο Αδωνις Γεωργιάδης.