Ισχυρή προστασία στην προσβολή από τη νόσο Covid-19 παρείχε το εμβόλιο μίας δόσης της Johnson & Johnson σε μεγάλη κλινική δοκιμή της τελευταίας φάσης, εγείροντας ελπίδες ότι μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στα προγράμματα εμβολιασμού ανά την υφήλιο.
Στην κλινική δοκιμή, στην οποία μετείχαν 44.000 άτομα σε τρεις ηπείρους, το εμβόλιο της Johnson & Johnson εμπόδισε κατά 72% μέτρια έως σοβαρά κρούσματα της νόσου Covid-19 στις ΗΠΑ, σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας που έγινε νωρίτερα του αναμενομένου, αλλά στο 66% στη Λατινική Αμερική και στο 57% στη Νότια Αφρική -όπου κυκλοφορεί ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό στέλεχος του κορωνοϊού. Ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό (85%) στην ανάσχεση σοβαρής νόσησης.
Βάσει των αποτελεσμάτων αυτών, η J&J ετοιμάζεται να υποβάλει στις αρχές Φεβρουαρίου αίτημα για έκτακτη έγκριση του εμβολίου της στις ΗΠΑ, ενώ κορυφαίο επιστημονικό στέλεχος της εταιρείας είπε πρόσφατα ότι αναμένει να ανάψει το «πράσινο φως» τον Μάρτιο και ότι μέχρι τότε θα είναι έτοιμα φορτία προς παράδοση.
Η εταιρεία δεν διευκρίνισε τι ποσότητες θα είναι άμεσα διαθέσιμες, επιβεβαίωσε, πάντως, ότι οι ΗΠΑ θα λάβουν 100 εκατομμύρια δόσεις στο πρώτο ήμισυ του έτους. Oι πρώτες δόσεις αναμένονται στην Ευρώπη τον Απρίλιο.
Τα δύο εγκεκριμένα σε Ευρωπαϊκή Ενωση και ΗΠΑ εμβόλια των Pfizer/BioNTech και της Μοderna έχουν βάλει ψηλά τον πήχη με αποτελεσματικότητα γύρω στο 95% στην πρόληψη συμπτωματικής νόσησης, εφόσον χορηγηθούν και οι δύο δόσεις τους. Οι κλινικές δοκιμές τους, ωστόσο, έγιναν κυρίως στις ΗΠΑ και πριν από την ευρεία εξάπλωση των νέων παραλλαγών του κορωνοϊού, που προκαλούν ανησυχία το τελευταίο διάστημα.
Το εμβόλιο της Johnson & Johnson, που παράγεται από τη Janssen, τον βελγικό βραχίονα του αμερικανικού φαρμακευτικού κολοσσού, χρησιμοποιεί παρόμοια τεχνολογία με εκείνη του εμβολίου της AstraZeneca, γεγονός που το καθιστά ευκολότερο στη μεταφορά και την αποθήκευσή του -μπορεί να διατηρηθεί έως τρεις μήνες στο ψυγείο.
«Πρόκειται για ένα εμβόλιο μίας δόσης, που μπορεί να χορηγηθεί εύκολα και παρέχει προστασία έναντι αυτού που φοβόμαστε, δηλαδή να καταλήξουμε σε ΜΕΘ ή στο νοσοκομείο. Θα αλλάξει τη φύση της νόσου», δήλωσε ο Ματάι Μάμεν, επικεφαλής έρευνας και ανάπτυξης του φαρμακευτικού βραχίονα της Johnson & Johnson.
Οι ανησυχίες για την εξασφάλιση των δεύτερων δόσεων εμβολίων, εν μέσω προβλημάτων στην τροφοδοσία αυτών που έχουν ήδη εγκριθεί, έχουν περιπλέξει τις προσπάθειες για τον εμβολιασμό όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων. Ορισμένες χώρες επέλεξαν να ανοίξουν τις αποστάσεις ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη δόση για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, διακινδυνεύοντας έτσι μια μείωση της αποτελεσματικότητάς τους.
Η εμφάνιση νέων, πιο μολυσματικών παραλλαγών του κορωνοϊού ενέτεινε ακόμη περισσότερο την πίεση για την επιτάχυνση των εμβολιαστικών προγραμμάτων.
Οι κλινικές δοκιμές της Johnson & Johnson έγιναν μεταξύ άλλων και σε χώρες όπως η Νότια Αφρική και η Βραζιλία, όπου τα νέα στελέχη του SARS-CoV-2 πυροδότησαν εξάρσεις των κρουσμάτων. Τα αποτελέσματα της J&J έρχονται να ενισχύσουν τις αποδείξεις ότι οι παραλλαγές αυτές του κορωνοϊού θα είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστούν.
Στις ΗΠΑ, όπου τα νέα στελέχη πιστεύεται ότι δεν έχουν εξαπλωθεί τόσο πολύ, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έφθασε το 72%, αλλά στο 57% στη Νότια Αφρική, όπου κυκλοφορεί ευρέως το στέλεχος B.1.351.
Ωστόσο, το εμβόλιο της J&J πιθανώς να παρέχει σε χώρες ανά την υφήλιο ένα ισχυρό νέο όπλο στην καταπολέμηση ενός ιού που έχει προσβάλει πάνω από 101.000.000 ανθρώπους και προκάλεσε τον θάνατο 2,2 εκατομμυρίων στον πλανήτη.