Έντονη ανησυχία πυροδοτεί ένα νέο ξέσπασμα της πανδημίας του νέου κορωνοϊού σε μια πολυάνθρωπη πόλη της Βραζιλίας όπου εμφανίστηκε μια νέα μετάλλαξη, καθώς φαίνεται ότι μπορεί να διαπεράσει την ασπίδα της ανοσίας της αγέλης, που επιτυγχάνεται με τα εμβόλια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις έναν ποσοστό γύρω στο 75% των κατοίκων του Μανάους, που βρίσκεται στην καρδιά του τροπικού δάσους της Αμαζονίας, είχε μολυνθεί από τον κορωνοϊό στο πρώτο κύμα της πανδημίας σε μια χώρα που έχει πληγεί ιδιαίτερα από την υγειονομική κρίση. Επιστήμονες επισημαίνουν ότι μ’ ένα τέτοιο ποσοστό μολύνσεων θα έπρεπε λογικά να είχε επιτευχθεί ανοσία της αγέλης στον τοπικό πληθυσμό και να εμποδίζεται η διασπορά του ιού. Αλλά μετά την εμφάνιση της μετάλλαξης P.1 τα κρούσματα εκτοξεύτηκαν εκ νέου, πράγμα που υποδεικνύει ότι το νέο στέλεχος ίσως καταφέρνει να αποφεύγει τα αντισώματα του ανοσοποιητικού συστήματος, που παρήχθησαν μετά την προηγούμενη μόλυνση.
Επιστήμονες λένε ότι αυτό μπορεί να καταστήσει λιγότερο αποτελεσματικά τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, επειδή βασίζονται στους ίδιους τύπους αντισωμάτων και επειδή σχεδιάστηκαν βάσει του πρώτου στελέχους, που πρωτοεντοπίστηκε στην Ουχάν της Κίνας, το οποίο δεν έφερε τις μεταλλάξεις, που είναι παρούσες στις νέες παραλλαγές του. Το νέο στέλεχος στη Βραζιλία πιστεύεται ότι είναι κατά 50% πιο μολυσματικό από τις συνηθέστερες παραλλαγές και εντοπίστηκε σε τουλάχιστον άλλες δύο χώρες, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Το πρώτο κρούσμα στην Αμερική επιβεβαιώθηκε τη Δευτέρα και αφορούσε σε άτομο που είχε ταξιδέψει πρόσφατα στη Βραζιλία. Αλλά είναι δύσκολο να πει κανείς πόσο έχει εξαπλωθεί στη χώρα, αφού διεξάγονται δειγματοληπτικά μόνον τεστ για τις νέες παραλλαγές του κορωνοϊού.
Το βραζιλιάνικο στέλεχος φέρει βασικές μεταλλάξεις στην εξωτερική πρωτεϊνη ακίδα, που χρησιμοποιεί ο κορωνοϊός για να αγκιστρώνεται στα ανθρώπινα κύτταρa, αλλάζοντας το σχήμα του και μειώνοντας τις πιθανότητες να δεχθεί επίθεση από τα αντισώματα και να εμποδιστεί έτσι η μόλυνση. Οι αλλαγές είναι παρόμοιες με εκείνες της νοτιοαφρικανικής παραλλαγής, που σύμφωνα με μία μελέτη μπορεί να ξεφύγει από την ανοσοαπόκριση των μισών εμβολιασθέντων. Επιστήμονες, ωστόσο, λένε ότι αυτή δεν είναι η «πλήρης εικόνα» της κατάστασης κι εκφράζουν την πεποίθηση ότι άλλα τμήματα του ανοσοποιητικού θα ενισχυθούν από τα εμβόλια για να καταπολεμήσουν τη μετάλλαξη. Από την άλλη πλευρά ολοένα και περισσότεροι ειδικοί προειδοποιούν ότι κάποια στιγμή μπορεί να εμφανιστεί μια παραλλαγή ικανή να ξεφύγει από την ανοσία που προκαλούν τα εμβόλια. Η Moderna και η Pfizer ήδη αναπτύσσουν ενισχυτικές δόσεις για τα εμβόλιά τους, ώστε να συνεχίσουν να παρέχουν προστασία έναντι μελλοντικών μεταλλάξεων του κορωνοϊού.