Ο νέος κοροναϊός εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς, με πολλούς πλέον να τον συγκρίνουν με τον SARS που οδήγησε στον θάνατο πάνω από 700 άτομα το 2003. Πόσο καιρό, όμως, μπορεί να διαρκέσει η νέα επιδημία; Θα εξαφανιστεί κάποια στιγμή όπως ο SARS ή ήρθε για να μείνει και να γίνει η νέα κανονικότητα;
Σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την θεραπεία του, ένας πρώην ασθενής του ιού SARS, Άλεξ Λαμ, εξακολουθεί να στοιχειώνεται από την εμπειρία του. «Είναι οδυνηρό το να ακούω την ίδια είδηση. Ο Sars επιστρέφει, ο θανάσιμος ιός επιστρέφει» δήλωσε στο CNN. Ο Sars, βέβαια δεν επιστρέφει, αλλά ένας νέος τύπος θανατηφόρου ιού εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς στην Κίνα, ανοίγοντας παλιές πληγές για κάποιους.
Το 2003, ο SARS είχε μολύνει πάνω από 8.000 ανθρώπους και οδήγησε στον θάνατο άλλα 774 άτομα. Η Ασία ήταν και τότε, η ήπειρος που είχε πληγεί περισσότερο, με το Χονγκ Κονγκ να έχει σχεδόν 300 θανάτους. Ο ασθενής αυτός, είχε βρεθεί σε κλινική απομόνωσης για 3 εβδομάδες και θεωρήθηκε ένας από τους τυχερούς επειδή πήρε εξιτήριο χωρίς περαιτέρω επιπλοκές στην υγεία του. «Με είχαν βάλει σε ένα μεγάλο δωμάτιο με πολλούς άλλους ασθενείς» θυμάται. «Άκουγα ανθρώπους να βήχουν μέσα στην νύχτα, να κλαίνε και ήταν κάτι πραγματικά πολύ λυπηρό».
Ο νέος κοροναϊός, που έχει εξαπλωθεί σε 27 τουλάχιστον περιοχές εκτός της ηπειρωτικής Κίνας, είναι ήδη πολύ μεγαλύτερος σε αριθμούς – τουλάχιστον 28.000 άνθρωποι έχουν μολυνθεί παγκοσμίως και πάνω από 560 έχουν πεθάνει. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει κηρύξει το ξέσπασμα του κοροναϊού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης της δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος, ωθώντας τις χώρες να λάβουν πρωτοφανή μέτρα.
«Ο κόσμος θα έχει βασικά ένα πολύ άσχημο κρυολόγημα για περίπου 5 μήνες»
Ο Τζον Νίκολς, κλινικός καθηγητής παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κοντγκ, δήλωσε ότι το ξέσπασμα του SARS έληξε τον Ιούλιο του 2003, χάρη στις καλές πρακτικές υγιεινής – όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών – και περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η υψηλή θερμοκρασία και υγρασία τους καλοκαιρινούς μήνες. «Έτσι θα γίνει και τώρα» λέει. «Το αίσθημά μου είναι ότι θα συμβεί όπως με το SARS και ο κόσμος θα έχει βασικά ένα πολύ άσχημο κρυολόγημα για περίπου 5 μήνες».
Περιορισμός της εξάπλωσης του κοροναϊού
Για να σταματήσει την περαιτέρω εξάπλωση του κοροναϊού, η Κίνα έχει διατάξει την απαγόρευση της μετακίνησης εκατομμυρίων ανθρώπων, κάτι που οδήγησε στην ακύρωση των πτήσεων, των δρομολογίων τρένων και λεωφορείων σε όλες τις μεγάλες πόλεις της επαρχίας Χουμπέι, όπου πρωτοεμφανίστηκε ο κοροναϊός. Τα σχολεία στο Χονγκ Κονγκ και στο Μακάο – ημιαυτόνομες κινεζικές πόλεις που έχουν τα δικά τους εκπαιδευτικά συστήματα – έχουν κλείσει μέχρι τον Μάρτιο.
Ορισμένες χώρες, όπως η Νότια Κορέα και οι Φιλιππίνες, έκλεισαν τα σύνορά τους σε επισκέπτες που καταφθάνουν από την ηπειρωτική Κίνα. Άλλες χώρες έχουν εκδώσει ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις και έχουν απομακρύνει τους πολίτες τους από την Ουχάν. Παρά, όμως, τα δραστικά μέτρα, ορισμένοι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι η τρέχουσα κατάσταση μπορεί να αποδειχθεί πιο δύσκολη από ότι ήταν η πρόκληση του SARS.
Ταχύτερη μετάδοση του κοροναϊού σε σχέση με τον SARS
Ο Νίκολς λέει ότι ένα από τα προβλήματα θα μπορούσε να είναι πως ο νέος ιός φαίνεται να έχει ταχύτερη μετάδοση από τον SARS, λόγω του ενδεχόμενου μετάδοσης από ασυμπτωματικούς ασθενείς. Ο ΠΟΥ, ωστόσο, δήλωσε πως ο «κύριος κινητήριος μοχλός μετάδοσης…. Είναι οι ασυμπτωματικές περιπτώσεις». Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δήλωσε ότι «αντιλήφθηκε την πιθανή μετάδοση» από ασυμπτωματικά άτομα σε μερικές περιπτώσεις, αλλά πίστευε πως κάτι τέτοιο είναι σπάνιο και όχι σημαντικός παράγοντας στην εξάπλωση του κοροναϊού.
Την ίδια ώρα, η Gilead Sciences, μια βιοφαρμακευτική εταιρεία με ένα πειραματικό φάρμακο που ονομάζεται remdesivir, που χρησιμοποιείται για την θεραπεία του ιού του Έμπολα, συνεργάζεται με τις κινεζικές Αρχές για να διαπιστώσει ένα το φάρμακο αυτό μπορεί να καταπολεμήσει τα συμπτώματα του κοροναϊού.
Κατανοώντας τον κοροναϊό
Τον Ιανουάριο, ο Νίκολς και η ομάδα του έγιναν οι πρώτοι επιστήμονες εκτός της ηπειρωτικής Κίνας που αναπαρήγαγαν τον ιό σε εργαστήριο. Από τότε μελετούν για την κατανόση του πώς ο κοροναϊός αλληλεπιδρά με τον ανθρώπινο ιστό γύρω από το σώμα και να αξιολογήσουν τα τεστ που γίνονται στους ασθενείς. Ο Μάλικ Πέιρις, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ που συμβουλεύει τον ΠΟΥ, είπε ότι ένα αισιόδοξο σημάδια ήταν πως ο νέος κοροναϊός έχει χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από τον SARS. Την Τρίτη, η εθνική επιτροπή Υγείας της Κίνας δήλωσε ότι το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 2,1% σε εθνικό επίπεδο, ενώ ο SARS είχε παγκόσμια αναλογία 9,6%, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
«Το ποσοστό θνησιμότητας των περιπτώσεων δεν υπολογίζει τις ηπιότερες περιπτώσεις που δεν λαμβάνουν ιατρική περίθαλψη – και φαίνεται ότι υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις» δήλωσε ο Πέιρις. «Ας ελπίσουμε ότι η σοβαρότητα της ασθένειας είναι πολύ χαμηλότερη από ότι πιστεύουμε και πως το συνολικό αποτέλεσμα μπορεί να μην είναι τόσο έντονο όσο αυτό που σκέφτονται μερικοί άνθρωποι αυτή την στιγμή».
Πόσο μπορεί να διαρκέσει ο κοροναϊός;
Ωστόσο, άλλοι γιατροί έχουν δώσει διαφορετικές προβλέψεις σχετικά με το πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσει η επιδημία του κοροναϊού. Ο Ζονγκ Νανσάν, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς σε θέματα αναπνοής στην Κίνα και ήρωας της μάχης ενάντια στον SARS ,δήλωσε ότι αναμένει πως ο ιός θα κορυφωθεί το ερχόμενο Σαββατοκύριακο. Ο Γκαμπριέλ Λέουνκγ, καθηγητής δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, ήταν λιγότερο αισιόδοξος και εκτιμά πως ο αριθμός των περιπτώσεων θα κορυφωθεί περί τα μέσα Απριλίου ή τα μέσα Μαΐου.
Η νέα κανονικότητα;
Ένα άλλο σενάριο είναι πως ο νέος κοροναϊός μπορεί να γίνει μια κοινή παγκόσμια ασθένεια, όπως η γρίπη. Αυτό το αποτέλεσμα, όμως έχει και προηγούμενο. Ο ιός H1N1, το στέλεχος της γρίπης που ήταν υπεύθυνο για την πανδημία γρίπης του 2009, έχει γίνει πλέον εποχιακός ιός.
«Το κοινό κρυολόγημα προκαλείται από δύο διαφορετικούς τύπους κοροναϊού» δήλωσε ο Πέιρις. Για τον Λαμ, τον πρώην ασθενή με SARS, το σενάριο αυτό θα ήταν αποτυχία. Ο Λαμ είναι πλέον επικεφαλής του οργανισμού Hong Kong SARS Mutual Help Association – μιας ομάδας επιζώντων SARS που καλεί την κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ να λάβει αυστηρότερα μέτρα για να σταματήσει η επιδημία. «Ελπίζουμε πως η κυβέρνηση θα κάνει κάτι πιο δραστικό… γιατί τα περισσότερα μέρη της Κίνας θεωρούνται υψηλού κινδύνου». Τέλος, ο Λαμ καλεί για ενότητα: «Για να καταπολεμήσουμε την μεταδοτική ασθένεια, πρέπει να ενωθούμε, δεν πρέπει να πανικοβληθούμε. Πρέπει να σκεφτούμε θετικά, γιατί μια μέρα, η ασθένεια θα φύγει».
Φωτογραφίες: AP