Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κάσιμ- Γιομάρτ Τοκάγεφ απέπεμψε δύο ακόμη υψηλόβαθμα στελέχη των δυνάμεων ασφαλείας μετά τις χειρότερες ταραχές που έχουν πλήξει τη χώρα εδώ και τρεις δεκαετίες.
Οι αξιωματούχοι, αναπληρωτές του πρώην επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας Καρίμ Μασίμοφ, συνελήφθησαν με την υποψία της προδοσίας.
Οι διαδηλώσεις στο Καζακστάν ξεκίνησαν πριν από μία εβδομάδα ως διαμαρτυρία για την αύξηση των τιμών των καυσίμων, πριν εξελιχθούν σε μια ευρύτερη διαμαρτυρία κατά της κυβέρνησης του προέδρου Τοκάγεφ και του προκατόχου του, του 81χρονου Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ. Πρόκειται για το πιο φονικό ξέσπασμα βίας στα 30 χρόνια της ανεξαρτησίας του Καζακστάν.
Το χρονικό των ταραχών στο Καζακστάν
Δεκάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν, χιλιάδες συνελήφθησαν και δημόσια κτίρια πυρπολήθηκαν την περασμένη εβδομάδα. Ο Τοκάγεφ εξέδωσε διαταγές προς τις δυνάμεις ασφαλείας να ανοίγουν πυρ χωρίς προειδοποίηση για να βάλουν τέλος στην αναταραχή, για την οποία κατηγόρησε συμμορίτες και τρομοκράτες.
Ρωσικά και τοπικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν σήμερα ότι 164 άνθρωποι σκοτώθηκαν στη διάρκεια των ταραχών, επικαλούμενα ανάρτηση της κυβέρνησης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όμως η αστυνομία και νοσοκομειακές αρχές δεν έχουν επιβεβαιώσει τον αριθμό αυτό. Η ανάρτηση έχει πλέον διαγραφεί.
Η πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι περιορισμένη και οι τηλεπικοινωνίες δεν λειτουργούν κανονικά. Έπειτα από πρόσκληση του Τοκάγεφ, ο υπό τη Ρωσία Οργανισμός της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO) έστειλε στρατεύματα για να αποκαταστήσουν την τάξη. Ο εκπρόσωπος του προέδρου του Καζακστάν δήλωσε σήμερα ότι πιστεύει πως οι δυνάμεις του CSTO δεν θα παραμείνουν για καιρό στη χώρα και πιθανόν όχι περισσότερο από δύο εβδομάδες, ίσως και λιγότερο.
Συνάντηση για την κατάσταση στο Καζακστάν -«Παρών» και ο Πούτιν
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και οι άλλοι ηγέτες των χωρών του CSTO θα πραγματοποιήσουν διαδικτυακή συνάντηση αύριο Δευτέρα για να συζητήσουν την κρίση στο Καζακστάν, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο. Η βία έχει προκαλέσει εικασίες σχετικά με ενδεχόμενη ρήξη μεταξύ της κυβερνώσας ελίτ, με τον Τοκάγεφ να προσπαθεί να εδραιώσει την εξουσία του αφού απέπεμψε υψηλόβαθμους αξιωματούχους της χώρας και απομάκρυνε τον Ναζαρμπάγεφ από την προεδρία του ισχυρού Συμβουλίου Ασφαλείας.
Στον ιστότοπο του προέδρου ανακοινώθηκε σήμερα η αποπομπή του Μαράτ Οσίποφ και του Νταουλέτ Εργκοζίν, αναπληρωτές επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας, χωρίς να δίνονται εξηγήσεις για τους λόγους της απομάκρυνσής τους. Ο Μασίμοφ, πρώην επικεφαλής τους που έχει διατελέσει δύο φορές πρωθυπουργός του Καζακστάν, θεωρείται ότι πρόσκειται στον Ναζαρμπάγεφ.
Στο μεταξύ σε μια ανακοίνωση που είχε στόχο να δώσει τέλος στις εικασίες περί ρήξης, ο εκπρόσωπος του Ναζαρμπάγεφ ανέφερε ότι ο πρώην πρόεδρος βρίσκεται στη χώρα, παρά τις ταραχές και επέλεξε ο ίδιος να αποχωρήσει από τη θέση του προκειμένου να βοηθήσει τον Τοκάγεφ να αποκλιμακώσει την κατάσταση. «Αυτός και ο επικεφαλής του κράτους ήταν πάντα ‘στην ίδια πλευρά των χαρακωμάτων’», τόνιζε η ανακοίνωση, ενώ καλούσε τους πολίτες να συστρατευθούν με τον Τοκάγεφ. Ο πρόεδρος αναμένεται να ανακοινώσει τα νέα μέλη της κυβέρνησης την Τρίτη, όταν θα μιλήσει στο κοινοβούλιο.
Σταθεροποίηση της κατάστασης στο Καζακστάν
Παράλληλα νωρίτερα σήμερα το γραφείο του Τοκάγεφ επεσήμανε σε ενημέρωση για την κατάσταση ασφαλείας στο Καζακστάν ότι «αριθμός στρατηγικής σημασίας εγκαταστάσεων τέθηκε υπό την προστασία του ενωμένου ειρηνευτικού αποσπάσματος των κρατών μελών του CSTO», χωρίς να αποσαφηνίζεται ποιές είναι αυτές οι στρατηγικής σημασίας εγκαταστάσεις. «Η κατάσταση σταθεροποιήθηκε σε όλες τις περιοχές της χώρας», τόνιζε η ανακοίνωση.
«Η αντιτρομοκρατική επιχείρηση (…) θα συνεχιστεί μέχρι την πλήρη εξόντωση των τρομοκρατών», δήλωσε από την πλευρά του ο υφυπουργός Άμυνας Σουλτάν Γκαματεντίνοφ. Η βία των τελευταίων ημερών έχει πλήξει την εικόνα του Καζακστάν ως μια ασφαλή και αυστηρά ελεγχόμενη χώρα, η οποία έχει προσελκύσει δισεκατομμύρια δολάρια δυτικών επενδύσεων στις βιομηχανίες πετρελαίου και μεταλλευμάτων της.
Η αστυνομία έχει ανακοινώσει ότι 6.044 άνθρωποι έχουν συλληφθεί σε σχέση με τις ταραχές. Στο Αλμάτι, τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας και επίκεντρο των ταραχών, η κατάσταση σήμερα ήταν ήρεμη, με τις δυνάμεις ασφαλείας να έχουν στήσει σημεία ελέγχου σε διάφορα σημεία. Σπασμένα παράθυρα, κατεστραμμένα αυτόματα μηχανήματα ανάληψης μετρητών και πυρπολημένα κτίρια θυμίζουν τις ταραχές των προηγούμενων ημερών, ενώ ακόμη δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στην κεντρική πλατεία Δημοκρατίας.