Το 1987, ξεκίνησε να χτίζεται με μεγάλες προσδοκίες, ένα νέο ξενοδοχείο στην πρωτεύουσα της Βόρειας Κορέας, την Πιονγιάνγκ.
Ο ουρανοξύστης σε σχήμα πυραμίδας, ύψους άνω των 1.000 ποδιών, είχε σχεδιαστεί για να φιλοξενεί τουλάχιστον 3.000 δωμάτια, καθώς και πέντε περιστρεφόμενα εστιατόρια με πανοραμική θέα.
Το ξενοδοχείο Ryugyong – που πήρε το όνομά του από ένα ιστορικό παρατσούκλι της Πιονγιάνγκ, το οποίο σημαίνει «πρωτεύουσα των ιτιών» - έπρεπε να ανοίξει μόλις δύο χρόνια αργότερα. Αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ.
Ενώ το κτίριο έφτασε στο προγραμματισμένο ύψος του το 1992, στεκόταν χωρίς παράθυρα και κενό για άλλα 16 χρόνια, με το γυμνό σκυρόδεμά του εκτεθειμένο, σαν ένα απειλητικό τέρας με θέα στην πόλη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το κτίριο, το οποίο επισκιάζει τα πάντα γύρω του, κέρδισε το ψευδώνυμο «Hotel of Doom», δηλαδή «Το καταραμένο ξενοδοχείο».
Στη συνέχεια το ξενοδοχείο επενδύθηκε με μέταλλο και γυαλί και αργότερα εφοδιάστηκε με φώτα LED, για να το μετατρέψουν σε ένα πολύχρωμο νυχτερινό θέαμα. Οι κατασκευαστικές εργασίες έχουν ξεκινήσει και σταματήσει πολλές φορές, πυροδοτώντας συνεχείς εικασίες σχετικά με το αν θα ανοίξει ποτέ στους επισκέπτες. Ακόμα κλειστό μέχρι και σήμερα, το Ryugyong Hotel είναι το ψηλότερο άδειο κτίριο στον κόσμο.
Ένα πιόνι του Ψυχρού Πολέμου
Το ξενοδοχείο Ryugyong ήταν προϊόν της αντιπαλότητας του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ της Νότιας Κορέας, που είχε τη στήριξη των ΗΠΑ, και του Βορρά που είχε τη στήριξη των Σιοβιετικών. Ένα χρόνο πριν από την έναρξη της κατασκευής, μια εταιρεία της Νότιας Κορέας είχε κατασκευάσει αυτό που ήταν τότε το ψηλότερο ξενοδοχείο στον κόσμο, το Westin Stamford στη Σιγκαπούρη. Η πρωτεύουσα της Νότιας Κορέας, Σεούλ, ετοιμαζόταν εν τω μεταξύ να φιλοξενήσει τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988.
Ως μέρος της πολιτικής αντίδρασης της Βόρειας Κορέας στα επιτεύγματα του Νότου, η Πιονγιάνγκ διοργάνωσε το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεότητας και Φοιτητών του 1989, ένα είδος σοσιαλιστικής εκδοχής των Ολυμπιακών Αγώνων. Η χώρα σχεδίαζε να χτίσει το τεράστιο ξενοδοχείο εγκαίρως για την εκδήλωση, κλέβοντας το παγκόσμιο ρεκόρ μακριά από το Νότο.
Ωστόσο, λόγω μηχανολογικών προβλημάτων δεν ολοκληρώθηκε εγκαίρως για το φεστιβάλ. Η κυβέρνηση είχε ήδη ρίξει δισεκατομμύρια στην εκδήλωση, χτίζοντας ένα νέο στάδιο, επεκτείνοντας το αεροδρόμιο της Πιονγιάνγκ και ανοίγοντας νέους δρόμους. Αυτό επιβάρυνε την αδύναμη οικονομία της χώρας, ενώ η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης την άφησε χωρίς βοήθεια και επενδύσεις.
Αν και η εξωτερική κατασκευή είχε ολοκληρωθεί, η κατασκευή σταμάτησε το 1992 και ένας γερανός εγκαταλείφθηκε στην κορυφή του κτιρίου.
Η κατασκευή του τεράστιου ξενοδοχείου
Το κτίριο αποτελείται από τρεις πτέρυγες και 105 ορόφους. Το σχήμα της πυραμίδας είναι κάτι περισσότερο από θέμα αισθητικής. Είναι επειδή το Ryugyong, ασυνήθιστο για έναν ουρανοξύστη, είναι κατασκευασμένο από οπλισμένο σκυρόδεμα παρά από ατσάλι.
«Χτίστηκε έτσι, επειδή τα ανώτερα επίπεδα έπρεπε να είναι ελαφρύτερα», δήλωσε ο Calvin Chua, αρχιτέκτονας με έδρα τη Σιγκαπούρη, ο οποίος έχει ερευνήσει εκτενώς τον αστικό τρόπο ζωής της Πιονγιάνγκ, σε τηλεφωνική συνέντευξη στο CNN. «Δεν είχαν προηγμένα δομικά υλικά, οπότε ήταν χτισμένο εξ ολοκλήρου από μπετόν. Δεν μπορείτε να πετύχετε έναν λεπτό πύργο με αυτόν τον τρόπο, πρέπει να έχετε μια τεράστια βάση με κωνική κορυφή».
«Αν κοιτάξετε την ιστορία της κατασκευής στη Βόρεια Κορέα από το τέλος του πολέμου της Κορέας, τα περισσότερα από τα κτίρια είναι κατασκευασμένα από σκυρόδεμα: Αυτό είναι το υλικό με το οποίο είναι εξοικειωμένοι και η μεταφορά τεχνολογίας μεταξύ σοβιετικών ή κομμουνιστικών κρατών βασίζεται καθαρά γύρω από σκυρόδεμα».
Σύμφωνα με τον Chua, ο οποίος έχει εργαστεί στη Βόρεια Κορέα με τοπικούς αρχιτέκτονες, το ξενοδοχείο Ryugyong μπορεί να έχει σχεδιαστεί για να μοιάζει με βουνό, όχι ως πυραμίδα, επειδή τα βουνά παίζουν σημαντικό ρόλο στον συμβολισμό της χώρας. Η επίσημη βιογραφία του Kim Jong Il, του αποθανόντος πατέρα του σημερινού κυβερνήτη Κιμ Γιονγκ Ουν, δηλώνει ότι γεννήθηκε σε ένα μυστικό στρατιωτικό στρατόπεδο στο όρος Paektu, το ψηλότερο βουνό της κορεατικής χερσονήσου που απεικονίζεται στο εθνικό έμβλημα της Βόρειας Κορέας. (Πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Kim Jong Il γεννήθηκε στη Ρωσία.)
«Είναι ένα πολύ εμβληματικό κτίριο, αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικό να σκεφτούμε πού βρίσκεται σε σχέση με ολόκληρο το ύφασμα της πόλης της Πιονγιάνγκ», δήλωσε ο Chua. «Είναι σαν ένα είδος οβελίσκου. Εάν σκεφτείτε τον οβελίσκο στην πλατεία του Αγίου Πέτρου της Ρώμης, είναι σαν ένας "φάρος" για την πόλη εκτός από τον συμβολισμό της. Το ξενοδοχείο Ryugyong είναι παρόμοιο, αλλά είναι επίσης πιο συμβολικά καθορισμένο».
Μια δεύτερη αρχή για το ξενοδοχείο
Το 2008, μετά από 16ετή παύση, η κατασκευή συνεχίζεται ξανά απροσδόκητα, στο πλαίσιο συμφωνίας με την Orascom, ενός αιγυπτιακού ομίλου που είχε συμβληθεί για την κατασκευή δικτύου 3G της Βόρειας Κορέας.
Ο σκουριασμένος παλιός γερανός που στεκόταν πάνω στο κτίριο για δύο δεκαετίες αφαιρέθηκε τελικά. Εργαζόμενοι με τη βοήθεια Αιγυπτίων μηχανικών εγκατέστησαν γυάλινες και μεταλλικές πλάκες στη δομή του σκυροδέματος με κόστος 180 εκατομμύρια δολάρια, δίνοντας στο κτίριο μια γυαλιστερή, λαμπερή, κομψή εμφάνιση. Το έργο, που ολοκληρώθηκε το 2011, πυροδότησε εικασίες σχετικά με το άνοιγμα του ξενοδοχείου. Στα τέλη του 2012, ο γερμανικός ξενοδοχειακός όμιλος Kempinski ανακοίνωσε ότι το ξενοδοχείο Ryugyong θα ανοίξει εν μέρει υπό τη διαχείρισή του στα μέσα του 2013, αλλά αποσύρθηκε λίγους μήνες αργότερα, δηλώνοντας ότι η είσοδος στην αγορά δεν ήταν «επί του παρόντος δυνατή».
Οι εδώ και επί χρόνια φήμες ότι το κτίριο ήταν δομικά επισφαλές λόγω των κακών τεχνικών κατασκευής και των υλικών, κέρδισαν ξανά έδαφος. Το 2014, μια πολυώροφη πολυκατοικία 23 ορόφων κατέρρευσε στην Πιονγιάνγκ, επειδή η κατασκευή «δεν έγινε σωστά», σύμφωνα με αναφορές κρατικών μέσων της Βόρειας Κορέας.
«Κρίνοντας από το εξωτερικό, το κτίριο φαίνεται δομικά υγιές, αν και το εσωτερικό μπορεί να είναι μια διαφορετική ιστορία», δήλωσε ο Chua. «Νομίζω ότι το πραγματικό πρόβλημα μπορεί να είναι ο εφοδιασμός του, επειδή κατασκευάστηκε με σκυρόδεμα και θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να επανασυνδεθούν οι απαραίτητες υπηρεσίες και τα συστήματα εξαερισμού που δημιουργήθηκαν αρχικά με τις προδιαγραφές της δεκαετίας του 1980. Αυτό θα ήταν πολύ πιο εύκολο με μία μεταλλική κατασκευή».
Φωτογραφίες από το εσωτερικό του ξενοδοχείου από το 2012 αποκάλυψαν ότι, στο εσωτερικό, είχε γίνει πολύ λίγη δουλειά. Οι εικόνες τραβήχτηκαν από τον Simon Cockerell, γενικό διευθυντή στο Koryo Group, μια εταιρεία με έδρα το Πεκίνο που ειδικεύεται στις περιηγήσεις στη Βόρεια Κορέα και έναν από τους πολύ λίγους αλλοδαπούς που βρέθηκε στο ξενοδοχείο Ryugyong.
«Πρώτα απ 'όλα, είχαμε μια παρουσίαση από τον διευθυντή του εργοταξίου, με βίντεο που είχαν φτιαχτεί εδώ και πολύ καιρό. Στη συνέχεια, μας πήγαν στο χώρο του λόμπι, όπου υπήρχε πολύ εκτεθειμένο τσιμέντο. Στη συνέχεια πήγαμε στον ένα ανελκυστήρας που λειτουργεί στην κορυφή, ο οποίος ήταν ο 99ος όροφος, πιστεύω».
«Χρειάστηκε πολύς χρόνος για να φτάσουμε εκεί, γιατί δεν ήταν ένας σύγχρονος ανελκυστήρας, με μια σειρά από κουμπιά. Υπήρχε ένας χειριστής ανελκυστήρα που αποφάσισε πού να σταματήσουμε. Στην κορυφή ρίξαμε μια ματιά γύρω, πήραμε μερικές φωτογραφίες και επιστρέψαμε ξανά στο λόμπι».
Αν και η εξωτερική του εμφάνιση είχε αλλάξει, το ξενοδοχείο Ryugyong δεν ήταν ακόμα ανοιχτό.
Ένα λαμπρότερο μέλλον για το ξενοδοχείο;
Το ξενοδοχείο Ryugyong «επέστρεψε στη ζωή» το 2018, όταν εγκαταστάθηκαν LED στην πρόσοψή του, μετατρέποντας το κτίριο στη μεγαλύτερη έκθεση φωτισμού της Πιονγιάνγκ, καθώς και σε μία μηχανή προπαγάνδας. Ένα πρόγραμμα τεσσάρων λεπτών δείχνει την ιστορία της Βόρειας Κορέας και μια ποικιλία πολιτικών συνθημάτων, ενώ στην κορυφή προβάλλει μια τεράστια σημαία της Βόρειας Κορέας.
«Είναι πραγματικά εντυπωσιακό την πρώτη φορά που το βλέπεις, ειδικά μετά από τόσα χρόνια που το κτίριο κάθεται εκεί στο σκοτάδι», δήλωσε ο Will Ripley, ανταποκριτής του CNN, ο οποίος έχει κάνει πολλά ταξίδια στην Πιονγιάνγκ, σε ένα email. «Ξέρω ότι το ενεργοποιούν κάθε φορά που υπάρχουν μεγάλα γεγονότα στην πόλη, αλλά δεν είναι συνέχεια - θα υποθέσω ότι αυτό γίνεται για εξοικονόμηση του ηλεκτρικού ρεύματος».
Τα τελευταία χρόνια, έγιναν εκτεταμένες εργασίες στον χώρο γύρω από το ξενοδοχείο, ο οποίος άνοιξε πρόσφατα, καθιστώντας δυνατό για οποιονδήποτε να περπατήσει μέχρι την μπροστινή είσοδο (αλλά όχι να μπει μέσα). Τον Ιούνιο του 2018, προστέθηκε μια πινακίδα στο κτήριο, στην οποία αναγράφεται απλώς το «The Ryugyong Hotel» στα Κορεατικά και στα Αγγλικά.
Το ερώτημα παραμένει: Θα ανοίξει ποτέ; «Είναι πολύ δύσκολο να το πεις, γιατί αφού το κτίριο ήταν επενδυμένο με γυαλί, δεν μπορείς να δεις μέσα», είπε ο Cockerell. «Χωρίς αμφιβολία, κάτι συμβαίνει. Είναι ένα πολύ μεγάλο κτίριο. Δεν είναι αδιανόητο ότι κάποιο μέρος του μπορεί να ανοίξει, πριν ανοίξει ολόκληρο. Εάν ήταν το κτίριό μου, θα επικεντρωνόμουν στην κορυφή και στο κάτω μέρος», πρόσθεσε.
Το ξενοδοχείο Ryugyong δεν είναι πλέον το ψηλότερο κτίριο στη χερσόνησο της Κορέας: Ο Πύργος Lotte World στη Σεούλ, που ολοκληρώθηκε το 2017, το ξεπέρασε σχεδόν 800 πόδια (240 μέτρα). Είναι ακόμα το ψηλότερο στη Βόρεια Κορέα, αν και η Πιονγιάνγκ έχει δει πρόσφατα μια αύξηση των πύργων κατοικιών υψηλών ορόφων, με τον ψηλότερο να είναι μόλις 197 πόδια (60 μέτρα) μικρότερος από το Ryugyong.
Εδώ και χρόνια, για να αποφευχθεί η αμηχανία, η κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας έχει επεξεργαστεί το κτίριο σε επίσημες φωτογραφίες της Πιονγιάνγκ. Αλλά η εγκατάσταση του φωτισμού LED μπορεί να σηματοδοτεί ότι υπάρχει σχέδιο για το μέλλον του.
«Νομίζω ότι η κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας σίγουρα θα ήθελε να κάνει κάτι με αυτό», δήλωσε ο Ripley. «Για χρόνια, ήταν ένα ενοχλητικό έκτρωμα - ειδικά πριν από την εγκατάσταση του γυαλιού. Φαντάζομαι αν το τελειώσουν και ο Κιμ Γιογνκ Ουν κάνει μια επιθεώρηση και είναι σε όλα τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, θα αναγνωριστεί ευρύτερα ως υπερήφανο κέντρο της πόλης. Προσωπικά, νομίζω ότι θα ήταν συναρπαστικό να δούμε τι κάνουν με το εσωτερικό και να φτάσουν μέχρι την κορυφή. Είμαι βέβαιος ότι η θέα είναι εξαιρετική».