Το προγραμματισμένο για το 2022 Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου στο Κατάρ έχει σημαδευτεί από τις απαράδεκτες συνθήκες εργάσιας για χιλιάδες εργαζόμενους.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η αρμόδια ερευνητική υπηρεσία του, ετοίμασαν μια ενημερωτική έκθεση- «καμπανάκι» για άμεσα μέτρα βελτίωσης της ζωής για τις εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που εργάζονται στη χώρα του Κόλπου και τα διακιώματά τους απειλούνται
Παράδεισος για λίγους
Η χώρα έχει αυτή τη στιγμή το τέταρτο υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο. Οι εκτιμώμενοι 340.000-350.000 πολίτες της απόλυτης μοναρχίας επωφελούνται από δωρεάν εκπαίδευση, δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, ουσιαστικά εγγυημένη -και καλά αμειβόμενη- απασχόληση και δεν πληρώνουν σχεδόν καθόλου φόρους.
Περίπου 1 εκατομμύριο απασχολούνται στις κατασκευές και 100.000 είναι οικιακές βοηθοί.
Ωστόσο, η μεγάλη πλειοψηφία των σχεδόν 3 εκατομμυρίων κατοίκων του εμιράτου ζει σε πολύ διαφορετικές συνθήκες. Το Κατάρ έχει το υψηλότερο ποσοστό μεταναστών στον κόσμο: το 85% του πληθυσμού του είναι μετανάστες και το 94% του εργατικού δυναμικού του προέρχεται από το εξωτερικό, κυρίως από τη Νότια Ασία και την Αφρική. Σε αντίθεση με το μικρό ποσοστό των ομογενών από τη Δύση και άλλες χώρες του Κόλπου, οι Ασιάτες και Αφρικανοί μετανάστες ζουν και εργάζονται σε σκληρές συνθήκες. Περίπου 1 εκατομμύριο απασχολούνται στις κατασκευές και 100.000 είναι οικιακές βοηθοί.
Φιλόδοξο πρόγραμμα
Τον Δεκέμβριο του 2010, η FIFA παραχώρησε στο Κατάρ το δικαίωμα να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022, το οποίο έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί από τις 21 Νοεμβρίου έως τις 18 Δεκεμβρίου.
Επεκτείνοντας ένα υπάρχον αναπτυξιακό πρόγραμμα που κατοχυρώνεται στο «Εθνικό Όραμα του Κατάρ για το 2030», η χώρα ξεκίνησε ένα εκτεταμένο οικοδομικό πρόγραμμα για να προετοιμαστεί για το Παγκόσμιο Κύπελλο, στο οποίο υπολογίζεται ότι συμμετείχαν 1 εκατομμύριο μετανάστες εργάτες.
Εκτεθειμένοι οι εργαζόμενοι μετανάστες
Ωστόσο, αυτές οι προετοιμασίες έστρεψαν τελικά τα φώτα της δημοσιότητας στην κακή μεταχείριση των μεταναστών εργαζομένωνστην επικράτεια του Κατάρ.
Ως απάντηση στη διεθνή πίεση, το Κατάρ εισήγαγε σημαντικές νομικές αλλαγές για τη βελτίωση της κατάστασης αυτών των εργαζομένων, τις οποίες η ΕΕ χαιρέτισε. Ωστόσο, σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η χώρα πρέπει να λάβει περαιτέρω μέτρα για να σταματήσει τις καταχρήσεις.
Το απάνθρωπο σύστημα χορηγιών «kafala»
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το σύστημα χορηγιών «Kafala», το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως στα έξι κράτη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και δίνει δυσανάλογη εξουσία στους εργοδότες, οδηγώντας σε εκτεταμένη κατάχρηση των δικαιωμάτων των μεταναστών εργαζομένων.
Ενδεικτικό στοιχείο του συστήματος είναι η προϋπίθεση παραχώρησης συγκεκριμένης άδειας του εργοδότη για να μπορεί ο εργαζόμενος να αλλάξει απασχόληση. Παρ' όλο που το Κατάρ έχει αρχίσει να διαλύει το σύστημα kafala, διάφορες αντεργατικές διατάξεις παραμένουν σε ισχύ.
Η δράση του Ευρωκοινοβουλίου
Επιπλέον, η διασφάλιση της συμμόρφωσης με ευνοϊκότερη εργατική νομοθεσία παραμένει πρόκληση. Από το 2008, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τέσσερα ψηφίσματα για την αντιμετώπιση της κατάστασης των μεταναστών εργαζομένων στο Κατάρ. Κάλεσε τις αρχές του Κατάρ να τερματίσουν την «άθλια κατάσταση» των μεταναστών εργαζομένων και να αποτρέψει οι προετοιμασίες για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 να «επισκιαστούν από τις καταγγελίες για καταναγκαστική εργασία».