Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 ολοκληρώθηκε με έναν εντυπωσιακό τελικό, που μένει να δούμε σε κάποια χρόνια από τώρα αν θα είναι αυτός που θα θυμούνται όλοι για το Κατάρ την εφετινή χρονιά.
Η περίφημη φράση του Γκάρι Λίνεκερ, του βετεράνου επιθετικού της Αγγλίας για τους αμείλικτους τότε, ποδοσφαιρικά, Γερμανούς, ότι «στο τέλος κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί», θα μπορούσε πλέον να παραφραστεί...
Οπως έγραψαν στους τίτλους τους τόσο η «Le Monde» όσο και η «Liberation», η περίφημη φράση θα μπορούσε να είναι «Στο τέλος κερδίζουν… οι Καταριανοί», και προφανώς δεν αναφέρονται στις ποδοσφαιρικές επιδόσεις του κράτους του κόλπου.
Το Κατάρ έκλεισε τον κύκλο του Παγκοσμίου Κυπέλλου, που φιλοξένησε με έναν εμβληματικό τρόπο, και για λίγο όλοι ξέχασαν το Qatargate, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα εργατικά δυστυχήματα στο βωμό της προετοιμασίας της διοργάνωσης, τα αδιαφανή παζάρια των Καταριανών για να καταλήξουν οικοδεσπότες της δημοφιλέστερης ίσως αθλητικής διοργάνωσης στον κόσμο.
Η «Le Monde» γράφει ότι η περιπέτεια ξεκίνησε το 2008, όταν το πλούσιο κράτος του Κόλπου κατέθεσε υποψηφιότητα για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, η μικροσκοπική χώρα χωρίς ποδοσφαιρική κουλτούρα αποκομίζει τους καρπούς των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει επενδύσει στο διεθνές ποδόσφαιρο σε μεγάλο βαθμό στον τελικό της Κυριακής, όπου έπαιξαν οι δύο μεγαλύτεροι αστέρες του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, ο Λιονέλ Μέσι και ο Κιλιάν Εμπαπέ, οι δύο αστέρες της γαλλικής Παρί Σεν Ζερμέν (PSG), ενός συλλόγου που αγόρασε επίσης ο πανίσχυρος εμίρης του Κατάρ, Ταμίμ Αλ Θάνι, το 2011.
Θρίαμβος της ήπιας ισχύος για το Κατάρ
Αυτό που ονομάζουν οι πολιτικοί επιστήμονες ήπια ισχύ (Soft power) είναι ο τομέας που το Κατάρ επιδίωξε μάλλον με επιτυχία να επικρατήσει. Το Κατάρ, το οποίο κάποτε κατηγορήθηκε από τη Δύση για την υποστήριξή του στους αδελφούς μουσουλμάνους, λάμπει τώρα ως διοργανωτής ενός καλοκουρδισμένου αθλητικού θαύματος, όπου εκπροσωπήθηκαν παίκτες και από τις πέντε ηπείρους και οι οπαδοί από όλες τις χώρες μπόρεσαν να συνυπάρξουν χάρη σε έναν συμβιβασμό μεταξύ των προδιαγραφών της Διεθνούς Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (FIFA) και του αραβικού συμβολισμού.
Στα μάτια του αραβικού κόσμου, το Παγκόσμιο Κύπελλο επέτρεψε στο Κατάρ να ανταγωνιστεί τις δυτικές χώρες ως οικοδεσπότης μιας μεγάλης αθλητικής διοργάνωσης, φιλόξενης και εορταστικής.
To ερώτημα που τίθεται είναι αν αυτή η καλοφτιαγμένη εικόνα στην Ντόχα, η διάρκεια της οποίας θα εξαρτηθεί σε κάποιο διάστημα από τώρα, θα «λερωθεί» από το καθεστώς αδιαφάνειας και παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων στη χώρα, ή το σκάνδαλο των Βρυξελλών, όπου τo Kατάρ βρίσκεται στο επίκεντρο.
Η «Le Monde» προειδοποιεί: Η λάμψη των αθλητικών επιτευγμάτων δεν μπορεί να κρύψει το ηχηρό σκάνδαλο διαφθοράς στις Βρυξέλλες, όπου αρκετά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ύποπτα ότι έλαβαν τεράστια χρηματικά ποσά από το Κατάρ, ούτε τη δικαστική έρευνα που ξεκίνησε στο Παρίσι για "ενεργητική και παθητική διαφθορά" σε σχέση με την ανάθεση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο εμιράτο. Μέχρι που το πέναλτι του Γκονζάλο Μοντιέλ την Κυριακή χάρισε τη νίκη στην Αργεντινή, τα βλέμματα του κόσμου είχαν στραφεί στην Ντόχα. Αυτή η προσοχή δεν πρέπει να μειωθεί. Η παγκόσμια αθλητική επιτυχία του Κατάρ πρέπει να συνοδεύεται από συνεχή επαγρύπνηση για τον τρόπο με τον οποίο οι ηγέτες του χρησιμοποιούν τον πλούτο τους».
Στον τελικό κέρδισε η Καταριανή διπλωματία
Από την άλλη, η γαλλική «Liberation» δεν παραλείπει να επισημάνει ότι η εικόνα της παρουσίας σημαντικών ηγετών, μεταξύ των οποίων και ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, στον μεγάλο τελικό της διοργάνωσης και όχι μόνο, αποτελεί τη μεγάλη νίκη εκτός γηπέδου του Κατάρ.
Η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου συγκέντρωσε δεκάδες αρχηγούς κρατών και διπλωμάτες. Ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος έκανε το ταξίδι του στο Κατάρ για να στηρίξει τη γαλλική ομάδα και εξήρε παρεμπιπτόντως την «καλή οργάνωση» της διοργάνωσης, προς μεγάλη ικανοποίηση των αρχών και των μέσων ενημέρωσης στην Ντόχα, είχε και δύο συναντήσεις με τον εμίρη Ταμίμ Αλ Θάνι.
Μεταξύ των ηγετών που παραβρέθηκαν και «έδωσαν το τρόπαιο» της διπλωματίας και της ήπιας ισχύος στο Κατάρ ήταν ο βασιλιάς Aμπντάλα της Ιορδανίας, οι πρόεδροι της Αιγύπτου Αλ Σίσι και της Αλγερίας, Τεμπούν, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Μαχμούτ Αμπάς, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αλλά και οι ηγέτες της Ρουάντα, της Σενεγάλης, ο διάδοχος στο θρόνο της Σαουδικής Αραβίας.
Από τη διοργάνωση, στη φάση των ομίλων δεν έλειψε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν, αλλά και ο μεγιστάνας της Τesla, Έλον Μασκ, μεταξύ πολλών άλλων επιφανών προσώπων.
Μέσα σε αυτήν την εικόνα θριάμβου, το Κατάρ επιδώκει να αναβαθμίσει τη θέση του ως περιφερειακή δύναμη -κι ας είναι μια χώρα με πληθυσμό μόλις τρία εκατομμύρια, αλλά και ως παράγοντας διασφάλισης της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη και τον κόσμο. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει διαρκώς να ξεπλένει από πάνω του τη «βρώμα» της διαφθοράς, της αδιαφάνειας και του αυταρχισμού.