Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν, «επικύρωσε» τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, το 2018, εκτιμούν οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών σε μια αποχαρακτηρισμένη έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα.
«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν, επικύρωσε την επιχείρηση στην Κωνσταντινούπολη, στην Τουρκία, για τη σύλληψη ή τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι», αναφέρεται σε αυτό το τετρασέλιδο έγγραφο που δημοσιοποίησε το γραφείο της διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών.
«Ο πρίγκιπας διάδοχος θεωρούσε τον Κασόγκι απειλή για το βασίλειο και γενικότερα στήριζε την προσφυγή σε βίαια μέτρα, εφόσον χρειαζόταν, για να φιμωθούν οι αντιφρονούντες στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου και του Κασόγκι», προσθέτουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι από το 2017 ο πρίγκιπας διάδοχος είχε «τον απόλυτο έλεγχο» των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας του βασιλείου, κάτι που «καθιστά άκρως απίθανη την υπόθεση οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι να εκτέλεσαν μια τέτοια επιχείρηση χωρίς το ''πράσινο φως''» εκ μέρους του.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών υποθέτουν εξάλλου ότι εκείνη την εποχή ο Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν είχε καλλιεργήσει ένα τέτοιο κλίμα που οι συνεργάτες του δεν τολμούσαν να αμφισβητήσουν τις εντολές που δέχονταν «γιατί φοβούνταν ότι θα απολυθούν ή θα συλληφθούν».
Ο Κασόγκι, που διέμενε στις ΗΠΑ και συνεργαζόταν ως αρθρογράφος με την εφημερίδα «Washington Post», γράφοντας επικριτικά κείμενα για την πολιτική που εφάρμοζε ο πρίγκιπας διάδοχος, δολοφονήθηκε και διαμελίστηκε μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη από μια ομάδα προσώπων που συνδέονταν με τον Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν.
Το Ριάντ αρνείται κάθε ανάμειξη του πρίγκιπα διαδόχου σε αυτήν την υπόθεση.
Αποχαρακτηρίζοντας την έκθεση, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ανέτρεψε την πολιτική του τέως προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αρνήθηκε να τη δημοσιοποιήσει, παραβλέποντας έναν νόμο του 2019.
Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει τη βούληση των ΗΠΑ να αντιπαρατεθούν με το Ριάντ σε μια σειρά ζητημάτων, από τα ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι τον πόλεμο στην Υεμένη.
Εξάλλου, η νέα διευθύντρια Εθνικών Πληροφοριών, Αβρίλ Χέινς, είχε δεσμευτεί ότι θα τηρούσε τον νόμο του 2019, που απαιτούσε από το γραφείο της να δώσει στη δημοσιότητα μέσα σε διάστημα 30 ημερών την αποχαρακτηρισμένη έκθεση.
Ωστόσο, η Ουάσιγκτον προσπάθησε να μαλακώσει το πλήγμα, καθώς χθες ο Μπάιντεν μίλησε στο τηλέφωνο με τον 85χρονο πατέρα του πρίγκιπα, τον βασιλιά Σαλμάν, και, όπως ανακοίνωσαν οι δύο πλευρές, επαναβεβαίωσαν τη συμμαχία των χωρών τους και δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν.
Η αμερικανική κυβέρνηση πάντως εξετάζει το ενδεχόμενο να ακυρώσει συμβάσεις για την πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία και να περιορίσει τις μελλοντικές μόνο σε «αμυντικά» οπλικά συστήματα, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι η Ουάσιγκτον επικεντρώνεται στον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη, αφού διασφαλίσει ότι η Σαουδική Αραβία θα έχει ό,τι χρειάζεται για να υπερασπιστεί το έδαφός της.
Ο 59χρονος Κασόγκι πήγε στις 2 Οκτωβρίου 2018 στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη για να παραλάβει ένα έγγραφο που χρειαζόταν για να παντρευτεί την Τουρκάλα αρραβωνιαστικιά του. Μια ομάδα Σαουδαράβων αξιωματούχων, που συνδέονταν με τον πρίγκιπα διάδοχο, τον σκότωσε και τον διαμέλισε. Το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.
Αρχικά, το Ριάντ έδωσε αντικρουόμενες εκδοχές για την εξαφάνισή του, όμως τελικά παραδέχτηκε ότι σκοτώθηκε σε μια επιχείρηση για τη σύλληψή του, που «δεν πήγε καλά». Συνελήφθησαν 21 πρόσωπα, ενώ απολύθηκαν πέντε υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, όπως ο υπαρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών Άχμαντ Ασίρι και ένας βοηθός του πρίγκιπα διαδόχου, ο Σαούντ αλ Καχτάνι.
Τον Ιανουάριο του 2019 έντεκα άνθρωποι δικάστηκαν, κεκλεισμένων των θυρών. Οι πέντε από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο, αλλά οι ποινές τους μετατράπηκαν σε 20ετή κάθειρξη, αφού τους συγχώρεσε η οικογένεια του Κασόγκι. Τρεις άλλοι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης.
Ο Ασίρι δικάστηκε αλλά απαλλάχθηκε «λόγω έλλειψης αποδείξεων», ενώ στον Καχτάνι δεν ασκήθηκε καμία δίωξη.
Η ανάρτηση της αρραβωνιαστικιάς του Κασόγκι: Δικαιοσύνη για τον Τζαμάλ
Η Χατιτσέ Τσενγκίζ, η αρραβωνιαστικιά του δολοφονημένου Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, ανήρτησε στο Twitter το μήνυμα «δικαιοσύνη για τον Τζαμάλ» (#justiceforjamal) λίγο μετά τη δημοσιοποίηση της αποχαρακτηρισμένης έκθεσης των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τον θάνατό του.
ΟΗΕ: Να επιβληθούν κυρώσεις στον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν
Η ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, η οποία διενήργησε έρευνα για τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, κάλεσε σήμερα τις ΗΠΑ να διασφαλίσουν ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη για το έγκλημα αυτό.
Η Ανιές Καλαμάρ, σε ανακοίνωση που ανήρτησε στο Twitter, προέτρεψε την Ουάσιγκτον να επιβάλει κυρώσεις απευθείας στον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, «στοχοθετώντας τα προσωπικά περιουσιακά στοιχεία του αλλά και τις διεθνείς δεσμεύσεις του».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πρέπει να χορηγήσουν ασυλία στον πρίγκιπα και η Σαουδική Αραβία οφείλει να αποκαλύψει αν τα λείψανα του Κασόγκι καταστράφηκαν μέσα στο προξενείο και πώς έγινε αυτό, πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας δεν έχει ανταποκριθεί προς το παρόν στα αιτήματα να σχολιάσει την έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τη δολοφονία του Κασόγκι. Το Ριάντ αρνείται μέχρι σήμερα οποιαδήποτε ανάμειξη του πρίγκιπα διαδόχου στην υπόθεση.
ΗΠΑ: Οικονομικές κυρώσεις σε βάρος πρώην στενού συνεργάτη του πρίγκιπα διαδόχου και σε ειδική μονάδα
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι επιβάλλουν οικονομικές κυρώσεις σε βάρος μιας ειδικής μονάδας επέμβασης της Σαουδικής Αραβίας καθώς και σε βάρος του πρώην υπαρχηγού της υπηρεσίας πληροφοριών της χώρας, Άχμεντ αλ Ασίρι, για τον ρόλο τους στη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι.
Ο στρατηγός Ασίρι, ένας στρατιωτικός με μεγάλη επιρροή, είχε κατηγορηθεί για τη δολοφονία από τις σαουδαραβικές αρχές, αλλά αθωώθηκε στο δικαστήριο. Η τουρκική δικαιοσύνη τον κατηγορεί ότι ήταν ένας από τους ανθρώπους που διέταξαν τον φόνο του δημοσιογράφου, τον Οκτώβριο του 2018, μέσα στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη. Η κυβέρνηση του τέως προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δεν του είχε επιβάλει κυρώσεις.
Τα μέτρα αυτά ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, που βάζει στο στόχαστρο τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, κατηγορώντας τον ότι «επικύρωσε» τη δολοφονία του Κασόγκι.
Κυρώσεις επιβλήθηκαν και στη Δύναμη Ταχείας Επέμβασης, η οποία στην έκθεση των μυστικών υπηρεσιών περιγράφεται ως μια ειδική μονάδα της Βασιλικής Φρουράς, η οποία είναι αρμόδια για την προστασία του πρίγκιπα Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν, του γνωστού και με τα αρχικά MBS. Η μονάδα αυτή δίνει αναφορά μόνο στον πρίγκιπα και «συμμετείχε σε προηγούμενες επιχειρήσεις εναντίον αντιφρονούντων, στο βασίλειο και στο εξωτερικό».
Επτά μέλη της δύναμης αυτής συμμετείχαν στην ομάδα που σκότωσε τον Τζαμάλ Κασόγκι.
Η Δύναμη Ταχείας Επέμβασης ήταν υπό την επίβλεψη του Σαούντ αλ Καχτάνι, πρώην στενού συμβούλου του πρίγκιπα, ο οποίος κατηγορείται επίσης από την Τουρκία για τον φόνο του Κασόγκι. Στη Σαουδική Αραβία δεν του ασκήθηκε καμία δίωξη. Οι ΗΠΑ είχαν ήδη απαγορεύσει την είσοδο του Αλ Καχτάνι στο αμερικανικό έδαφος.