Στην ηλικία του άλλοι έχουν μπει προ πολλού στη σύνταξη, αλλά για τον Κάρολο ξεκινά στα 73 η αποστολή για την οποία προετοιμαζόταν, μια ολόκληρη ζωή: εκείνη του βασιλιά του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Κάρολος Γ' θα ανακηρυχθεί επισήμως βασιλιάς σήμερα, Σάββατο, στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Διαδοχής στο Λονδίνο, όπως αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, ενώ η τελετή της στέψης του θα γίνει ίσως μετά από μήνες καθώς θα απαιτήσει λεπτομερή προγραμματισμό. Η στέψη της μητέρας του, στην οποία συμμετείχαν αρχηγοί κρατών από όλο τον κόσμο, πραγματοποιήθηκε 16 μήνες αφότου ανέβηκε στο θρόνο.
Το Συμβούλιο Διαδοχής θα συνεδριάσει σήμερα στις 10:00 τοπική ώρα (12:00 ώρα Ελλάδας) στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου. Στη συνεδρίαση θα κληθούν μέλη του Μυστικού Συμβουλίου, το οποίο συμβουλεύει τον μονάρχη για κρατικά ζητήματα. Οι παραδοσιακοί προσκεκλημένοι περιλαμβάνουν μέλη της Βουλής των Λόρδων, τον Δήμαρχο και άλλους εξέχοντες πολίτες της πόλης του Λονδίνου, καθώς και τους ύπατους αρμοστές της Κοινοπολιτείας.
Η ανακήρυξή του Καρόλου ως βασιλιά θα αναγνωσθεί δημόσια μία ώρα αργότερα. Η παράδοση υπαγορεύει επίσης ότι η πρώτη δημόσια διακήρυξη του νέου μονάρχη θα διαβαστεί στον υπαίθριο χώρο του Παλατιού του Αγίου Ιακώβου από τον Βασιλιά των Όπλων», παρουσία του Κόμη Στρατάρχη (που είναι ο Δούκας του Νόρφολκ) και δύο αξιωματικών της φρουράς του Παλατιού.
Αργότερα, το Κοινοβούλιο θα ορκιστεί πίστη στον νέο βασιλιά και θα υποβάλει τα συλλυπητήριά του. Το απόγευμα, η πρωθυπουργός της χώρας και τα βασικά μέλη του υπουργικού συμβουλίου θα γίνουν δεκτά από τον Κάρολο.
Ο Κάρολος Γ’ ανέρχεται στον θρόνο σε μια δύσκολη περίοδο, με το Ηνωμένο Βασίλειο να αντιμετωπίζει τη χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων 40 ετών, έχοντας αλλάξει τέσσερις πρωθυπουργούς σε έξι χρόνια. Στα 73 του χρόνια, ο Κάρολος είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία Βρετανός μονάρχης που ανεβαίνει στον θρόνο.
Το πρώτο, ιστορικό διάγγελμα του βασιλιά Καρόλου Γ': «Θα σας υπηρετήσω με αφοσίωση»
Στο πρώτο του διάγγελμα χθες το απόγευμα ο νέος βασιλιάς Κάρολος Γ’ της Βρετανίας ευχαρίστησε τον κόσμο για τη συμμετοχή του στο πένθος για την εκλιπούσα Ελισάβετ Β’, ενώ δεσμεύθηκε ότι θα υπηρετήσει τις ίδιες αξίες με τη μητέρα του.
Τόνισε πως η βασίλισσα Ελισάβετ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον ίδιο και για όλη τη βασιλική οικογένεια.
«Όπως έκανε η ίδια η βασίλισσα με ακλόνητη αφοσίωση, και εγώ δεσμεύομαι επίσημα τώρα, καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου που μου παραχωρεί ο Θεός, να τηρώ τις συνταγματικές αρχές στην καρδιά του έθνους μας», είπε ο νέος βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου, μιλώντας δίπλα από μια φωτογραφία της μητέρας του και φορώντας μαύρο κοστούμι και γραβάτα.
«Και όπου κι αν ζείτε στο Ηνωμένο Βασίλειο, ή οπουδήποτε σε όλο τον κόσμο, και ανεξάρτητα από το υπόβαθρο ή τις πεποιθήσεις σας, θα προσπαθήσω να σας υπηρετήσω με αφοσίωση, σεβασμό και αγάπη, όπως σε όλη μου τη ζωή», είπε ο βασιλιάς Κάρολος στο πρώτο του διάγγελμα.
Ανακοίνωσε επισήμως ότι ο μεγαλύτερος γιος του, Γουίλιαμ, θα είναι πρίγκιπας της Ουαλίας και διάδοχος του θρόνου. Παράλληλα, η σύζυγος του Γουίλιαμ, Κάθριν, θα φέρει τον τίτλο της πριγκίπισσας της Ουαλίας, τον οποίο κατείχε η αδικοχαμένη πριγκίπισσα Νταϊάνα.
Καταλήγοντας, ο βασιλιάς Κάρολος ευχαρίστησε τη μητέρα του, τη βασίλισσα Ελισάβετ, λέγοντας: «Ευχαριστώ για την αγάπη και την αφοσίωση στην οικογένειά μας και στην οικογένεια των εθνών που υπηρέτησες τόσο επιμελώς όλα αυτά τα χρόνια. Μακάρι αγγέλων φτερουγίσματα να σε νανουρίζουν».
Ο Κάρολος καλείται να επανεφεύρει τον εαυτό του ως βασιλιάς
Από τη μέρα που η μητέρα του, Ελισάβετ Β΄ στέφθηκε βασίλισσα πριν από επτά δεκαετίες ο Κάρολος ήταν διάδοχος του θρόνου. Τότε ήταν τριών ετών, σήμερα καλείται να επανεφεύρει τον εαυτό του για να ανταποκριθεί στο νέο του ρόλο.
Ως βασιλιάς ο Κάρολος θα πρέπει εφεξής να εξετάζει προσεκτικά τη δημόσια εικόνα του, λέει ο ιστορικός Εντ Όουενς. «Δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο η μητέρα του.» Αλλά θα πρέπει με κάποιο τρόπο να προσπαθήσει να δημιουργήσει τη σύνδεση με τον βρετανικό λαό, που είχε η μητέρα του. Είναι ένα δίλημμα που στοιχειώνει τον Κάρολο σε όλη του τη ζωή. Από ένα ντροπαλό αγόρι με αυταρχικό πατέρα προέκυψε ένας όχι πολύ χαρισματικός άνδρας, που έδινε συχνά μια αδέξια εντύπωση.
Όπως το έθεσε εύστοχα η βιογράφος του, Σάλι Μπέντελ Σμιθ, συγγραφέας του βιβλίου “Prince Charles: the Passions and Paradoxes of an Improbable Life’ («Πρίγκιπας Κάρολος: Τα πάθη και τα παράδοξα μιας απίθανης ζωής»), αν και τελικά θα γινόταν ο βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου, ήταν στη σκιά άλλων σε όλη του τη ζωή. «Δεν νομίζω ότι η απογοήτευσή του είναι απαραίτητα ότι χρειάστηκε να περιμένει τόσο πολύ για τον θρόνο», δήλωσε η Σμιθ στο PBS. «Νομίζω ότι η μεγαλύτερη απογοήτευση είναι ότι έχει κάνει τόσα πολλά... και είναι τρόπον τινά εντελώς παρεξηγημένος. Ήταν κατά κάποιο τρόπο παγιδευμένος ανάμεσα σε δύο κόσμους: τον κόσμο της μητέρας του, αξιοσέβαστης και δημοφιλούς και της Νταϊάνα, της οποίας το πνεύμα εξακολουθεί να τον επισκιάζει. Και μετά οι δύο λαμπεροί γιοι του».
Με την άνοδο του Καρόλου στο θρόνο, η συζήτηση για τη σκοπιμότητα της βρετανικής μοναρχίας αναμένεται να φουντώσει, επειδή ο ίδιος δεν θα μπορέσει ποτέ να καλύψει τους ρόλους που αναλάμβανε εύκολα η μητέρα του και οι γιοι του στα μάτια της κοινής γνώμης. Αυτό που μένει για πολλούς, είναι ένα περιττό κατάλοιπο της βρετανικής μοναρχίας με έναν βασιλιά με πενιχρή λάμψη στο τιμόνι της.
Ο Κάρολος αντιμέτωπος με δοκιμασίες
Αν και η στέψη της μητέρας του το 1953 έγινε με πολλές φανφάρες και προκάλεσε ρίγη συγκίνησης, ο μεγαλύτερος γιος της δεν προκαλεί τόσο ενθουσιασμό στην κοινή γνώμη, σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα της βρετανικής μοναρχίας. «Θα είναι πολύ δύσκολο για τον Κάρολο να βαδίσει στα βήματα της βασίλισσας», λέει ο Ρόμπερτ Χέιζελ, ιδρυτής του Constitution Unit στο University College του Λονδίνου, «Η μοναρχία πιθανότατα θα περάσει δοκιμασίες, όπως εκτιμώ». "
Γεννημένος το 1948 ο Κάρολος νυμφεύθηκε τη Νταϊάνα Σπένσερ το 1981 κι απέκτησαν τους πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι, προτού διαλυθεί ο γάμος τους εν μέσω αποκαλύψεων για απιστίες.
Η Νταϊάνα σκοτώθηκε σε ηλικία 36 ετών στο τροχαίο στο Παρίσι το 1997 και οκτώ χρόνια αργότερα ο Κάρολος νυμφεύθηκε τη διαζευγμένη, από καιρό ερωμένη του, Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς.
Ο νέος βασιλιάς, ως γνωστόν, έχει από καιρού ασχοληθεί με θέματα όπως η γεωργία και η σύγχρονη αρχιτεκτονική και δέχθηκε συχνά ειρωνικά σχόλια και κατηγορίες περί ανάμειξης για τις περιβαλλοντικές του ανησυχίες, έστω κι αν το θέμα κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια.
Ως βασιλιάς θα πρέπει να αλλάξει και να γίνει «σχολαστικά ουδέτερος», λέει ο Χέιζελ.
Σε μια συνέντευξή του στο BBC το 2018, ο Κάρολος κατέστησε σαφές ότι αντιλαμβανόταν πώς θα έπρεπε να σταματήσει τη δημόσια εκστρατεία του για το περιβάλλον. «Δεν είμαι τόσο ανόητος», είπε.
Το θέμα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας
Η ουδετερότητα, ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο εγχείρημα καθώς οι Σκωτσέζοι εθνικιστές ασκούν πιέσεις για διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία, αν και λένε ότι θα κρατήσουν τη μοναρχία.
Θα είναι «πολύ δύσκολο για τον μονάρχη να παραμείνει σχολαστικά ουδέτερος στη διάρκεια της εκστρατείας για το δημοψήφισμα», σχολιάζει ο Χέιζελ, επαινώντας ωστόσο «την πολύ ισχυρή αίσθηση καθήκοντος» του Καρόλου. «Νομίζω θα τον βοηθήσει πολύ, όταν στεφθεί βασιλιάς».
Διχασμένη η βρετανική κοινή γνώμη
Ωστόσο, δημοσκόπηση της YouGov εμφάνισε διχασμένη τη βρετανική κοινή γνώμη αναφορικά με το πόσο καλός βασιλιάς θα είναι ο Κάρολος.
Τον περασμένο Μάιο κάτι λιγότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων απάντησαν αρνητικά κά στο ερώτημα αυτό, ενώ σχεδόν το ίδιο ποσοστό είπε ότι ο Κάρολος θα τα πάει μια χαρά στα νέα του καθήκοντα. «Δεν νομίζω ότι αυτό θα αλλάξει τώρα», λέει ο Χέιζελ.
Αντίθετα, πάνω από 80% δήλωσαν ικανοποιημένοι έως πολύ ικανοποιημένοι από το έργο της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄. Την τελευταία διετία το ποσοστό εκείνων που υποστηρίζουν τη συνταγματική μοναρχία στη Βρετανία έχει πέσει γύρω στο 15% κι η αντιμοναρχική ομάδα Republic οσφραινόμενη την αλλαγή των καιρών ξεκίνησε στα μέσα του 2021 εκστρατεία με γιγαντοαφίσες για την κατάργηση της μοναρχίας.
Το ηγετικό της στέλεχος, Γκρέιαμ Σμιθ, είπε ότι η άνοδος του Καρόλου στο θρόνο θα αποτελέσει «σημείο καμπής» και δεν αποκλείεται κι άλλες κτήσεις και χώρες της Κοινοπολιτείας να ακολουθήσουν τον δρόμο των Μπαρμπέιντος, που αποκήρυξαν τον περασμένο Νοέμβριο την επικυριαρχία του βρετανικού Στέμματος. «Δεν θα ξαναέχουμε ένα νέο 1952», είπε αναφερόμενος στη στέψης Ελισσάβετ Β΄μετά το θάνατο του πατέρα της. «[Ο Κάρολος] δεν προστατεύεται από τη σχεδόν αδιαπέραστη ασπίδα του σεβασμού που περιέβαλε τη βασίλισσα», αφού «σε όλη του τη ζωή του ασκούσαν κριτική και τον κορόιδευαν».
Ο Κάρολος θέλει μια πιο «περιορισμένη» βασιλική οικογένεια
Καθώς ενισχύεται ο δημόσιος έλεγχος των οικονομικών της βασιλικής οικογένειας, ο Κάρολος φέρεται να θέλει να μειώσει τον αριθμό των μελών της με επίσημες υποχρεώσεις, που τώρα είναι περίπου μια δωδεκάδα. Πολλές άλλες ευρωπαϊκές βασιλικές οικογένειες το έχουν ήδη κάνει. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια με τον πρίγκιπα Χάρι να μετακομίζει στην Καλιφόρνια και τον αδερφό του Κάρολου, τον Πρίγκιπα Άντριου, να παραιτείται λόγω της δημόσιας οργής για τη φιλία του με τον Τζέφρι Έπσταϊν και τις κατηγορίες εναντίον του από την «σκλάβα του σεξ» του αυτόχειρα καταδικασμένου παιδεραστή.
Ο περιορισμός των βασιλικών ρόλων δεν αφορά πρωτίστως στην εξοικονόμηση χρημάτων, αλλά στη μείωση του κινδύνου «ένας από αυτούς να εκτροχιαστεί», είπε ο Χέιζελ, αλλά και την επιθυμία του Καρόλου να δείξει ότι τα μειωμένα μέλη με επίσημα καθήκοντα θα εκπροσωπούν καλύτερα τη σύγχρονη Βρετανία. Αλλά ο άνθρωπος που πέρασε τη ζωή του σε παλάτια και παίζοντας πόλο κι είχε, όπως λέγεται, έναν υπηρέτη να του βάζει την οδοντόκρεμα στην οδοντόβουρτσα, θα πρέπει πρώτα να πείσει τη βρετανική κοινή γνώμη για τη νέα, μοντέρνα αντίληψή του για τη μοναρχία.