«Βόμβα» έσκασε χθες στον Καναδά με την παραίτηση του πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό από την ηγεσία των κυβερνώντων Φιλελευθέρων, βάζοντας τέλος στα 9 χρόνια διακυβέρνησης.
Εδώ και μήνες, ο πρωθυπουργός του Καναδά δέχεται παραλλαγές της ίδιας ερώτησης: «Θα παραιτηθείτε;».
Όμως, παρόλο που υποσχέθηκε να παραμείνει ηγέτης του Φιλελεύθερου Κόμματος -παρά την βαθύτερη απογοήτευση μεταξύ των ψηφοφόρων και των πολιτικών αντιπάλων του- ακόμη και ο αυτοαποκαλούμενος «μαχητής» δεν μπορούσε να αντέξει την αυξανόμενη διχόνοια μεταξύ μελών του κόμματός του που τον καλούσαν να παραιτηθεί.
«Αυτή η χώρα αξίζει μια πραγματική επιλογή στις επόμενες εκλογές και μου έχει καταστεί σαφές ότι αν χρειαστεί να δώσω εσωτερικές μάχες, δεν μπορώ να είμαι η καλύτερη επιλογή σε αυτές τις εκλογές», παραδέχτηκε ο Τριντό τη Δευτέρα, ανακοινώνοντας την παραίτησή του, μπροστά από το Rideau Cottage, την επίσημη κατοικία του για το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας.
Θα παραμείνει στην πρωθυπουργία μέχρι να επιλεγεί νέος αρχηγός του Φιλελεύθερου Κόμματος, σε ημερομηνία που δεν έχει οριστεί ακόμη από το κόμμα.
Ο Τριντό ζήτησε την αναστολή του κοινοβουλίου έως τις 24 Μαρτίου για να δοθεί χρόνος στο κόμμα να βρει νέο ηγέτη.
Τριντό: Τα λάθη του μακροβιότερου ηγέτη στην G7
Ο Τριντό ανέβηκε στην εξουσία πριν από σχεδόν μια δεκαετία, που αναγγέλθηκε ως το «φρέσκο πρόσωπο της προοδευτικής πολιτικής».
Σύμφωνα με το BBC, το 2015, επηρεασμένοι από το νεανικό του χάρισμα και ένα ελπιδοφόρο πολιτικό μήνυμα, οι ψηφοφόροι εκτόξευσαν τους Φιλελεύθερους από τρίτο κόμμα στο να κατέχουν την πλειοψηφία των εδρών στο κοινοβούλιο, κάτι το πρωτοφανές στην πολιτική ιστορία του Καναδά.
Πλέον ο Τριντό παραμένει ο μόνος ηγέτης που έμεινε μεταξύ των ομολόγων του όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, από τον Μπαράκ Ομπάμα μέχρι την Άνγκελα Μέρκελ, τον Σίνζο Άμπε και τον Ντέιβιντ Κάμερον, και στα 53 του χρόνια, είναι επί του παρόντος ο μακροβιότερος ηγέτης στην G7.
Ωστόσο, στα χρόνια που πέρασαν από την άνοδό του στην παγκόσμια σκηνή, και μετά από δύο γενικές εκλογές, ο Τριντό και η επωνυμία του έχουν γίνει τροχοπέδη για τις τύχες του κόμματος.
Ο Τριντό έχασε την επαφή με την κοινή γνώμη
Ο Πολ Γουέλς, Καναδός πολιτικός δημοσιογράφος και συγγραφέας του «Justin Trudeau on the Ropes», είπε πρόσφατα στο BBC πως πιστεύει ότι ο Τριντό θα μείνει στη μνήμη του ως ένας «επακόλουθος» πρωθυπουργός, κυρίως για την παροχή «γνήσιας ηγεσίας» σε θέματα όπως η συμφιλίωση των ιθαγενών και, σε κάποιο βαθμό, την πολιτική του για το κλίμα.
Αλλά είναι επίσης ένας πολιτικός «που ένιωθε όλο και περισσότερο εκτός επαφής με την κοινή γνώμη και δεν μπορούσε να προσαρμοστεί στις μεταβαλλόμενες εποχές».
Τη Δευτέρα (6/1), ο Τριντό έσπευσε να διαφημίσει πως είναι υπερήφανος για όσα πέτυχε όταν ήταν στην εξουσία, συμπεριλαμβανομένης της πλοήγησης στην ταραχώδη πανδημία του Covid-19, της επαναδιαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την τελευταία κυβέρνηση Τραμπ και της εφαρμογής ενός επιδόματος παιδιού που θεωρείται ευρέως ότι βοηθά στην άμβλυνση της φτώχειας.
Τα παράπονα και τα σκάνδαλα
Ωστόσο, μια σειρά από σκάνδαλα ηθικής άρχισαν από νωρίς να «κόβουν» τη λάμψη της νέας κυβέρνησης -αποκαλύφτηκε ότι παραβίασε τους ομοσπονδιακούς κανόνες σύγκρουσης συμφερόντων κατά τη διαχείριση μιας έρευνας για διαφθορά- την υπόθεση SNC-Lavalin αλλά και τον σάλο που ξέσπασε για τα πολυτελή ταξίδια του στις Μπαχάμες.
Το 2020, ο Τριντό αντιμετώπισε εξονυχιστικούς ελέγχους επειδή επέλεξε μια φιλανθρωπική οργάνωση με δεσμούς με την οικογένειά του για να διαχειριστεί ένα σημαντικό κυβερνητικό πρόγραμμα.
Σε γενικές εκλογές το 2019, το κόμμα του Τριντό περιορίστηκε σε καθεστώς μειοψηφίας, πράγμα που σημαίνει ότι οι Φιλελεύθεροι έπρεπε να βασιστούν στην υποστήριξη άλλων κομμάτων για να παραμείνουν στην εξουσία. Οι πρόωρες εκλογές το 2021 δεν βελτίωσαν την τύχη τους.
Πιο πρόσφατα, ο Τριντό αντιμετώπισε θύελλα παραπόνων για τις αυξήσεις του κόστους ζωής και τον πληθωρισμό που συνέβαλαν σε εκλογικές αναταραχές παγκοσμίως.
Υπήρχε επίσης απογοήτευση στον Καναδά για αυτό που θεωρήθηκε ως «αγώνας για την εκπλήρωση μεγάλων υποσχέσεων», μια ατζέντα που ήταν «υπεργεμισμένη», είπε ο κ. Γουέλς στο BBC και για τον χειρισμό του Τριντό σε ζητήματα όπως η μετανάστευση.
Στα τέλη του περασμένου έτους, οι Φιλελεύθεροι υπαναχώρησαν σε φιλόδοξους μεταναστευτικούς στόχους λόγω ανησυχιών ότι το ζήτημα είχε κακοδιαχειριστεί, περιορίζοντας σημαντικά τον αριθμό των νεοφερμένων στον Καναδά. Μερικές φορές έδινε στους αντιπάλους του εύκολες πολιτικές νίκες.
Μετά από περισσότερα από εννέα χρόνια στην εξουσία, είναι ένας από τους μακροβιότερους πρωθυπουργούς του Καναδά ενώ υπήρχε μια γενική αίσθηση κόπωσης και απογοήτευσης με την κυβέρνησή του.
Οι πιθανοί αντικαταστάτες του Τριντό στους Φιλελεύθερους
Τα εννέα χρόνια του Τζάστιν Τριντό στη θέση του πρωθυπουργού του Καναδά ολοκληρώνονται, και πλέον οι Φιλελεύθεροι καλούνται να βρουν έναν νέο ανταγωνιστικό ηγέτη για τις επερχόμενες γενικές εκλογές στις οποίες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οδεύουν προς την ήττα.
Δείτε μερικά από τα πρόσωπα που αναμένεται να μπουν στην κούρσα για την ηγεσία των Φιλελευθέρων.
Η πρώην αναπληρώτρια πρωθυπουργός, Κρίστια Φρίλαντ
Η πρώην αναπληρώτρια πρωθυπουργός, Κρίστια Φρίλαντ, θεωρείται εδώ και καιρό ως πιθανή διάδοχος του Τριντό. Πρόκειται για βουλευτή του Τορόντο, η οποία κατάγεται από την επαρχία της Αλμπέρτα του δυτικού Καναδά και η οποία εργάστηκε ως δημοσιογράφος πριν ασχοληθεί με την πολιτική. Η Κρίστια Φρίλαντ ήταν η πρώτη γυναίκα υπουργός Οικονομικών του Καναδά πριν παραιτηθεί αιφνιδιαστικά τον Δεκέμβριο λόγω ρήξης με τον Τριντό.
Ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης Μαρκ Κάρνι
Ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης Μαρκ Κάρνι ήταν στο παρελθόν επικεφαλής τόσο της Τράπεζας του Καναδά όσο και της Τράπεζας της Αγγλίας. Φιλελεύθερος που υπηρετεί τους τελευταίους μήνες ως ειδικός σύμβουλος του Τριντό, λέγεται ότι διεκδικεί εδώ και καιρό τη θέση του αρχηγού του κόμματος.
Η υπουργός Εξωτερικών, Μελανί Ζολί
Η Μελανί Ζολί, υπουργός Εξωτερικών, είναι πολιτικός του Κεμπέκ, η οποία, όπως και ο Τριντό, εκπροσωπεί μια περιφέρεια της περιοχής του Μόντρεαλ. Η Ζολί, δικηγόρος με σπουδές στην Οξφόρδη, είναι γνωστό πρόσωπο σε πολλούς, αφού εκπροσωπεί τον Καναδά στην παγκόσμια σκηνή από το 2021. Είχε επιλεγεί απευθείας από τον Τριντό για να θέσει υποψηφιότητα σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Ο υπουργός Οικονομικών και Διακυβερνητικών Υποθέσεων, Ντομινίκ Λεμπλάνκ
Ο Ντομινίκ Λεμπλάνκ, υπουργός Οικονομικών και Διακυβερνητικών Υποθέσεων είναι μακροχρόνιος φίλος του Τριντό και ένας από τους στενότερους συμμάχους του, τον οποίο έχει εμπιστευτεί για να αναλάβει χαρτοφυλάκια σε περιόδους πολιτικής κρίσης. Είναι κοινοβουλευτικός για περισσότερες από δύο δεκαετίες και στο παρελθόν είχε δείξει φιλοδοξίες να ηγηθεί του Φιλελεύθερου Κόμματος, κάνοντας εκστρατεία το 2008, αλλά χάνοντας από τον Μάικλ Ιγνάτιεφ.
Η πρώην πρωθυπουργός της επαρχίας, Κρίστι Κλαρκ
Η Κρίστι Κλαρκ, πρώην πρωθυπουργός της Βρετανικής Κολομβίας, είχε απομακρυνθεί από την ομοσπονδιακή πολιτική σκηνή, αλλά τους τελευταίους μήνες εξέφρασε το ενδιαφέρον της να διεκδικήσει την ηγεσία των Φιλελευθέρων.
Η υπουργός Μεταφορών, Ανίτα Άναντ
Ο Ανίτα Άναντ συχνά διαφημίζεται ως ένα από τα πιο φιλόδοξα μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας των Φιλελευθέρων.
Η 57χρονη δικηγόρος μπήκε στην πολιτική σκηνή το 2019 όταν εκλέχτηκε να εκπροσωπήσει την ιππασία του Oakville, λίγο έξω από το Τορόντο. Ακαδημαϊκός με σπουδές στην Οξφόρδη, έχει υπόβαθρο στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών και στην εταιρική διακυβέρνηση.
Της απονεμήθηκε αμέσως η υπουργική δήλωση δημοσίων υπηρεσιών και προμηθειών, τοποθετώντας την στο τιμόνι μιας αποστολής για την εξασφάλιση εμβολίων και ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19.
Η Άναντ διορίστηκε υπουργός Άμυνας το 2021, ηγούμενη των προσπαθειών του Καναδά να παράσχει βοήθεια στην Ουκρανία στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας και επιβλέποντας μια κρίση προσωπικού στις καναδικές Ένοπλες Δυνάμεις που βυθίζονται σε σκάνδαλα σεξουαλικής κακής συμπεριφοράς.
Τον Δεκέμβριο, μεταφέρθηκε ξανά κατά τη διάρκεια ανασχηματισμού του υπουργικού συμβουλίου, στο ρόλο της υπουργού Μεταφορών και Εσωτερικού Εμπορίου.
Ο «Καναδός Energizer Bunny», Φρανσουά Φιλίπ Σαμπέιν
Ο πρώην επιχειρηματίας και ειδικός στο διεθνές εμπόριο, Φρανσουά Φιλίπ Σαμπέιν, είναι ένας άλλος φιλελεύθερος υπουργός που λέγεται ότι γλυκοκοιτάζει την κορυφαία θέση του κόμματος.
Ο 54χρονος Σαμπέιν μπήκε στα Κοινά το 2015 αλλά από τότε έχει περάσει από το διεθνές εμπόριο, τις εξωτερικές υποθέσεις και πιο πρόσφατα το τμήμα καινοτομίας, επιστήμης και βιομηχανίας.
Υπάρχουν όμως αρκετά πράγματα που λειτουργούν υπέρ του. Κατάγεται από το Κεμπέκ, μια επαρχία της οποίας η φωνή ήταν συχνά συνεπής στις ομοσπονδιακές καναδικές εκλογές.
Έχει επίσης ονομαστεί «Καναδός Energizer Bunny» (από τις μπαταρίες Energizer με σήμα κατατεθέν το κουνελάκι) από ορισμένους ειδικούς, οι οποίοι γνωρίζουν τον ενθουσιασμό του καθώς ταξίδευε σε όλο τον κόσμο με το χαρτοφυλάκιο καινοτομίας του με αποστολή να πουλήσει ό,τι είναι κατασκευασμένο στον Καναδά.
Λόγω της επιχειρηματικής του οξυδέρκειας, οι πολιτικοί παρατηρητές τον βλέπουν ως μια βιώσιμη επιλογή για να προσελκύσουν τους κεντρώους Φιλελεύθερους πίσω στο «μαντρί».