Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση της πολιτικής κρίσης στην Ιταλία μεσούσης της πανδημίας είχαν μια απρόσμενη τροπή χθες το βράδυ όταν ο πρόεδρος της χώρας κάλεσε τον Μάριο Ντράγκι να ξεκινήσει συνομιλίες για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδότησε ουσιαστικά το τέλος των προσπαθειών του Τζουζέπε Κόντε να επανέλθει επικεφαλής ενός νέου σχήματος, αφού προηγουμένως κατάφερε να επιβιώσει στο τιμόνι της Ιταλίας για πάνω από δύο χρόνια επικεφαλής δύο κυβερνήσεων, η πρώτη μια συμμαχία εθνικιστών με λαϊκιστές κατά του κατεστημένου και η δεύτερη ένας συνασπισμός λαϊκιστών με το κεντροαριστερό κατεστημένο.
Η κυβέρνηση συνασπισμού του Κόντε, στην οποία μετείχε το Κίνημα Πέντε Αστέρια και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα κατέρρευσε τον περασμένο μήνα όταν τράβηξε την πρίζα ο κάποτε δημοφιλής πρώην πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, εξωθώντας σε παραίτηση τον Κόντε, με τον οποίο είχε συγκρουστεί, διαμαρτυρόμενος για την ανικανότητα, όπως είπε, της κυβέρνησης να χειριστεί τα κρίσιμα θέματα, για τις αντιδημοκρατικές, όπως κατήγγειλε, τάσεις της και την υποφώσκουσα λαϊκιστική απροθυμία να χρησιμοποιηθούν όλα τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ για την ανάταξη της οικονομίας μεσούσης μιας καταστροφικής πανδημίας και οδυνηρών lockdown.
Γιατί επελέγη ο Μάριο Ντράγκι ως λύση
Οι διαπραγματεύσεις δεν κατάφεραν να κάμψουν την αντίσταση του Ρέντσι, η υποστήριξη του οποίου ήταν αναγκαία για την αναβίωση της κυβέρνησης, σηματοδοτώντας ουσιαστικά το τέλος του Κόντε και την εμφάνιση στο προσκήνιο του Μάριο Ντράγκι, που ενσαρκώνει τις ελπίδες των ευρωπαϊστών Ιταλών πολιτικών.
Το όνομα του πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ έπεσε στο τραπέζι καθώς πρόκειται για έναν από τους πλέον προβεβλημένους στο εξωτερικό Ιταλούς πολιτικούς, ως αμύντορα της ΕΕ. Ο Ντράγκι πιστώνεται με την πολιτική χαλάρωσης των επιτοκίων, αλλά και τη βούληση του να κάνει «ό,τι χρειάζεται» για να σώσει το ευρώ, όπως είχε δηλώσει το 2012 στην κορύφωση της κρίσης χρέους της ευρωζώνης. Μήνες αργότερα ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, υποσχέθηκε απεριόριστη αγορά κρατικών ομολόγων βαθιά χρεωμένων κρατών, περιλαμβανομένης της Ιταλίας, ουσιαστικά εκτονώνοντας την συντριπτική οικονομική πίεση που δέχονταν.
Με την επαναφορά του «σούπερ Μάριο» στο παιχνίδι, ως υποψήφιου πρωθυπουργού σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία, η Ιταλία δείχνει αποφασισμένη να επιστρέψει, όπως σχολιάζουν οι New York Times, στο μοντέλο της τεχνοκρατικής κυβέρνησης, που έχει τη φήμη ότι σώζει τη χώρα, όταν αποτυγχάνουν οι πολιτικές της δυνάμεις. Στη διάρκεια της κρίσης της ευρωζώνης ο τότε πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι αναγκάστηκε να κάνει στην άκρη για να παραλάβει τα ηνία ένας άλλος ευυπόληπτος τεχνοκράτης, ο Μάριο Μόντι, που ανέλαβε την αντιδημοφιλή «βρώμικη» δουλειά να βγάλει την Ιταλία απ’ το αδιέξοδο.
Ευφορία στους ευρωπαϊστές για την επιλογή του Ντράγκι
Τα νέα της εισόδου του Μάριο Ντράγκι στην πολιτική αρένα ενθιουσίασαν ορισμένους από τους πιο ευρωπαϊστές πολιτικούς στην Ιταλία και τους επικριτές του Κόντε για την έλλειψη εμπειρίας. «Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε», σχολίασε στο Twitter o πρώην κεντροαριστερός πρωθυπουργός και νυν επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ, Πάολο Τζεντιλόνι. Αλλά και η Τερέζα Μπελανόβα, ηγετικό στέλεχος του μικρού κόμματος Italia Viva του Ρέντσι, έσπευσε να ευχαριστήσει τον πρόεδρο της χώρας Ματαρέλα για την «αίσθηση υπευθυνότητας» προσθέτοντας ότι το κόμμα της θα κάνει ό,τι του αναλογεί «αυτή την ευαίσθητη στιγμή».
«Πέρα απ’ όλα τα επιχειρήματα ως προς το ποιος κέρδισε και έχασε, η ουσία της υπόθεσης είναι ότι στην πιο δύσκολη και δραματική κατάσταση, που μπορούμε να φανταστούμε, περνούμε από τα χέρια του Κόντε σ’ εκείνα του Ντράγκι. Εγώ θα κοιμηθώ ήσυχος. Εσείς;», σχολίασε στο Twitter ο Μάριο Καλαμπρέζι, αρχισυντάκτης δύο μεγάλων ιταλικών εφημερίδων.
Δύσκολο το στοίχημα για τον Ντράγκι
Ωστόσο, ο Ντράγκι θα χρειαστεί να εξασφαλίσει τη στήριξη της πλειοψηφία και στα δύο σώματα του κοινοβουλίου, πράγμα που ίσως αποδειχθεί δύσκολο καθώς ορισμένα κόμματα έχουν πει ότι δεν θα τον υποστηρίξουν. Το Κίνημα 5 Αστέρια, μεγαλύτερη δύναμη στο κοινοβούλιο, έσπευσε να αρνηθεί να παράσχει στήριξη σε κυβέρνηση υπό τον Ντράγκι με τον Βίτο Κρίμι, ηγέτη του κόμματος, που ξεκίνησε την πορεία του ως αντισυστημικό, να υποστηρίζει ότι προηγούμενες κυβερνήσεις τεχνοκρατών είχαν προκαλέσει «ακραία αρνητικές συνέπειες για τους Ιταλούς πολίτες». Ωστόσο, δεν αποκλείεται το κόμμα να διχαστεί με αρκετούς βουλευτές του να επιλέγουν πιθανώς να στηρίξουν τον Ντράγκι.
Σε περίπτωση που αναλάβει τελικά πρωθυπουργός ο Ντράγκι θα κληθεί να βρει ένα βιώσιμο δρόμο επιστροφής της ιταλικής οικονομίας στην ανάκαμψη μετά από μια αναιμική πορεία δεκαετιών και απομείωσης του τεράστιου χρέους. Κι όπως σχολιάζει το Bloomberg «θα χρειαστεί επίσης να επιστρατεύσει όλες τις διπλωματικές του ικανότητες για να οδηγήσει το καράβι της κυβέρνησης μέσα σ’ ένα περίπλοκο πολιτικό τοπίο γεμάτο υφάλους και εσωτερικές διαμάχες για την εξουσία».