Από καθαρή τύχη έπεσαν οι στρατιώτες του Ισραήλ επάνω στον ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ, έναν άνθρωπο που τον καταζητούσαν χρόνια αλλά πάντα βρίσκονταν ένα βήμα πίσω.
Ήταν περίπου 5:30 το πρωί της Πέμπτης στην Ουάσινγκτον, όταν ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ έλαβαν για πρώτη φορά την είδηση – και φωτογραφίες – από τους Ισραηλινούς ομολόγους τους ότι ο ηγέτης της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ μπορεί να είναι νεκρός.
Για περισσότερο από ένα χρόνο από τότε που η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου του περασμένου έτους, οι ισραηλινές δυνάμεις - με κάποια αθόρυβη βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες - κυνηγούσαν τον εγκέφαλο πίσω από εκείνη την ημέρα.
Περισσότερες από μία φορές, είχαν φτάσει κοντά, σπρώχνοντας τον αρχηγό της Χαμάς από τη μία υπόγεια κρυψώνα στην άλλη. Αλλά ο Σινουάρ κινούνταν σαν φάντασμα στην ατελείωτη δίνη των τούνελ που ήταν σκαμμένα κάτω από τους δρόμους της Γάζας, σπάνια βρισκόταν στο έδαφος και επικοινωνούσε μόνο μέσω ταχυμεταφορέα για να αποφύγει τον εντοπισμό από την ηλεκτρονική παρακολούθηση.
Από καθαρή τύχη ο εντοπισμός του ηγέτη της Χαμάς
Στο τέλος, μόνο από καθαρή τύχη μια ομάδα Ισραηλινών στρατιωτών έπεσε πάνω στον πιο καταζητούμενο άνθρωπο του Ισραήλ.
Στρατιώτες πεζικού από την ταξιαρχία Bislamach των IDF, μια μονάδα που συνήθως εκπαιδεύει μελλοντικούς διοικητές, είχαν εντοπίσει αρκετούς άνδρες ανάμεσα στα ερείπια της νότιας Γάζας. Ξέσπασαν πυροβολισμοί. Οι Ισραηλινοί ανταπέδωσαν τα πυρά από ένα τανκ και έστειλαν ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος σε ένα από τα κούφια κτίρια.
Μόνο όταν έληξε η ανταλλαγή πυρών και τα στρατεύματα επέστρεψαν το επόμενο πρωί για να επιθεωρήσουν τα ερείπια, συνειδητοποίησαν ότι ένα από τα πτώματα ήταν ο Σινουάρ.
Έκπληξη για Αμερικανούς και Ισραηλινούς η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ
Ο θάνατός του σηματοδοτεί το τέλος ενός πολυετούς ανθρωποκυνηγητού που είχε απασχολήσει τις ισραηλινές και αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών – και κυριάρχησε στις συζητήσεις για το τι θα χρειαζόταν για να τερματιστεί ο πόλεμος. H CIA είχε συστήσει μια ειδική ομάδα εργασίας για τον εντοπισμό του Σινουάρ – και μετά τις 7 Οκτωβρίου πέρυσι, οι ΗΠΑ έσπευσαν στην περιοχή για να συγκεντρώσουν πληροφορίες για τη Χαμάς και τον ηγέτη της. Ωστόσο, όπως δήλωσαν στο CNN πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι, η στιγμή του θανάτου του αποτέλεσε έκπληξη.
Απέφευγε τα κινητά και τις ηλεκτρονικές συσκευές - Έστελνε σημειώματα με αγγελιοφόρους
Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν συχνά κάποια αίσθηση της γενικής περιοχής όπου κρυβόταν ο Σινουάρ κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Όμως ο ασύλληπτος ηγέτης της Χαμάς μετακινούνταν συνεχώς και καθιστούσε τον εντοπισμό της θέσης του εξαιρετικά δύσκολο.
Απέφευγε εντελώς τα κινητά τηλέφωνα και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές επικοινωνίας, στέλνοντας γραπτά σημειώματα για να μεταφέρει τις οδηγίες του τόσο στους στρατιωτικούς διοικητές εντός της Γάζας όσο και στους αξιωματούχους της Χαμάς στη Ντόχα, οι οποίοι ενεργούσαν ως εκπρόσωποί του στις διαπραγματεύσεις για μια πιθανή κατάπαυση του πυρός. Οι συνομιλητές έπρεπε μερικές φορές να περιμένουν ημέρες ή εβδομάδες για να λάβουν απάντηση από τον Σινουάρ, ώστε να δώσουν χρόνο στους αγγελιοφόρους να μεταβιβάσουν τα γραπτά μηνύματα μπρος-πίσω.
Ο Σινουάρ δεν είχε εμφανιστεί δημόσια από τις 7 Οκτωβρίου. Η μόνη γνωστή άμεση επικοινωνία του με τον έξω κόσμο ήταν μέσω αρκετών επιστολών, με πιο πρόσφατη τον περασμένο μήνα, όταν έγραψε στον επικεφαλής της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα. Η λιβανέζικη μαχητική ομάδα δήλωσε ότι είχε γράψει στον Νασράλα επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή του να πολεμήσει το Ισραήλ και να υποστηρίξει τη συμμαχία περιφερειακών μαχητών που υποστηρίζεται από το Ιράν και είναι γνωστή ως «Άξονας της Αντίστασης».
Για όλο αυτό το διάστημα, ο Σινουάρ ήταν γνωστό ότι ήταν σχολαστικά προσεκτικός, ακόμη και παρανοϊκός, όσον αφορά την προσωπική του ασφάλεια. Δεν είναι σαφές τι τον έκανε να βγει από τα τούνελ πάνω στο έδαφος την Τετάρτη – μια μοιραία απόφαση που τον έκανε ευάλωτο.
Οι IDF ήταν για πάνω από ένα χρόνο ένα βήμα πίσω από τον Σινουάρ
Μέχρι την Τετάρτη, οι IDF ήταν πάντα ένα βήμα πίσω από τον Γιαχία Σινουάρ. Σε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές περιπτώσεις το 2024, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας κατάφεραν να εισέλθουν σε σήραγγες όπου ο Σινουάρ είχε περάσει.
Τον Ιανουάριο, σύμφωνα με ανώτατο διοικητή των IDF, στοιχεία DNA βοήθησαν το Ισραήλ να επιβεβαιώσει ότι είχε κρυφτεί σε μια σήραγγα κάτω από το Χαν Γιουνίς στις αρχές Οκτωβρίου 2023. Το CNN δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα την ανάλυση αυτή.
Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν αποκλειστεί από την ανεξάρτητη πρόσβαση στη Γάζα από την έναρξη του πολέμου. Ο μόνος τρόπος εισόδου είναι με ισραηλινή στρατιωτική συνοδεία, πράγμα που σημαίνει ότι οι δημοσιογράφοι επιτρέπεται να δουν μόνο ό,τι θέλει το Ισραήλ να δουν.
Τον Φεβρουάριο, πλάνα από κάμερες κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης φέρονται να έδειξαν τον Σινουάρ στην ίδια περιοχή λίγες ημέρες μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, να κινείται μέσα σε μια αμυδρή σήραγγα με τη σύζυγό του, τα παιδιά του και τον αδελφό του Ιμπραήμ Σινουάρ.
Καθώς οι IDF άρχισαν να πλησιάζουν στο Χαν Γιουνίς, την πόλη όπου γεννήθηκε, ο Σινουάρ φάνηκε να έχει μετακινηθεί νότια. Οι IDF δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι βρήκαν το DNA του σε μια σήραγγα στη Ράφα, μερικές εκατοντάδες μέτρα από το σημείο όπου σκοτώθηκαν έξι όμηροι τον Αύγουστο.
Σκοτώθηκε την Τετάρτη όχι μακριά από αυτή τη σήραγγα, σε ένα τμήμα της Ράφα που ονομάζεται Ταλ Αλ Σουλτάν και είχε αποκλειστεί από τον ισραηλινό στρατό μετά από εντατικοποιημένες επιθέσεις δύο ταγμάτων της Χαμάς όλο το καλοκαίρι.
Η συλλογή πληροφοριών από τις ΗΠΑ ήταν αρκετά αποτελεσματική ώστε οι αξιωματούχοι να έχουν κάποια στοιχεία για τη νοοτροπία του Σινουάρ κατά τη διάρκεια των μακρών μηνών.
Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η CIA εκτίμησε ότι ο Σινουάρ, που ευθυνόταν για το μέγεθος των δεινών στη Γάζα, δεχόταν πιέσεις από τους ίδιους τους στρατιωτικούς διοικητές του να δεχτεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και να τερματίσει τον πόλεμο με το Ισραήλ.
Καθώς το Ισραήλ κυνηγούσε τους πράκτορες της Χαμάς που κρύβονταν στο τεράστιο δίκτυο υπόγειων σηράγγων, οι IDF έστελναν κατά καιρούς σκύλους, κουνάβια και ρομπότ αντί για στρατιώτες.
Μερικές φορές, όταν ένας σκύλος δεν επέστρεφε πίσω στην επιφάνεια του εδάφους, οι IDF αναρωτιόντουσαν αν αυτό οφειλόταν στην έλλειψη οξυγόνου σε ορισμένα σημεία της σήραγγας που βρίσκονταν πολλούς ορόφους κάτω από το επίπεδο του εδάφους. Άλλες φορές, τα ρομπότ δέχονταν πυροβολισμούς - επιβεβαιώνοντας ότι υπήρχε, πράγματι, παρουσία της Χαμάς. Αλλά ο ίδιος ο Γιαχία Σινουάρ παρέμενε απρόσιτος.
Επιβεβαίωσαν το DNA και τα οδοντιατρικά του αρχεία με στοιχεία που είχαν από τότε που υπήρξε φυλακισμένος στο Ισραήλ
Το πρωί της Πέμπτης, κορυφαίοι Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι παρέμειναν σε στενή επαφή καθώς οι IDF εργάζονταν για να επιβεβαιώσουν με βεβαιότητα ότι το πτώμα που βρέθηκε στα χαλάσματα στη βόρεια Ράφα ήταν πράγματι ο Σινουάρ.
Αλλά ακόμη και πριν αυτή η επίσημη επιβεβαίωση έρθει μερικές ώρες αργότερα, οι φωτογραφίες του σώματος του Σινουάρ έκαναν τους ανώτερους αξιωματούχους των ΗΠΑ να αισθάνονται σίγουροι ότι ο εγκέφαλος των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου είχε τελικά σκοτωθεί.
Μέχρι το μεσημέρι στην Ουάσιγκτον, το Ισραήλ είχε χρησιμοποιήσει DNA και οδοντιατρικά αρχεία για να επιβεβαιώσει την ταυτότητα του πτώματος, στοιχεία που είχε στην κατοχή του το Ισραήλ λόγω του χρόνου που ο Σινουάρ ήταν σε ισραηλινή φυλακή.
Οι τελευταίες στιγμές του Γιαχία Σινουάρ
Στην τελική του μάχη, ο Σινουάρ, μαζί με άλλους δύο άνδρες, πέταξε χειροβομβίδες και πυροβόλησε με όπλα τους ισραηλινούς στρατιώτες, οι οποίοι απάντησαν με τα δικά τους πυρά. Ο Σινουάρ, οπλισμένος με ένα γιλέκο και ένα όπλο και 10.000 δολάρια σε ισραηλινά σέκελ, διέφυγε μόνος του σε ένα άλλο κτίριο.
Τις στιγμές πριν από τον θάνατό του – ο οποίος, σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους προκλήθηκε από σφαίρα στο κεφάλι – οι ισραηλινοί στρατιώτες πέταξαν ένα drone στο κτίριο με τις σοβαρές ζημιές στο οποίο είχε διαφύγει.
Ένα βίντεο από το drone που έδωσε στη δημοσιότητα ο ισραηλινός στρατός, προσφέρει μια σιωπηλή περιγραφή των τελευταίων στιγμών του. Το drone κινείται σε ένα δωμάτιο στον επάνω όροφο, όπου μια μασκοφόρος φιγούρα κάθεται μόνη της σε μια καρέκλα περιτριγυρισμένη από σκόνη και χαλάσματα. Η φιγούρα κρατάει ένα κομμάτι ξύλο στο χέρι του και, κλάσματα του δευτερολέπτου πριν τελειώσει το βίντεο, το εκσφενδονίζει στο drone.
Δεν περίμενε ότι θα επιβίωνε από τον πόλεμο
Ο Σινουάρ δεν περίμενε ότι θα επιβίωνε από τον πόλεμο, δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος. Επειδή πίστευε ότι τελικά θα σκοτωνόταν, είχε ελάχιστα κίνητρα να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, εκτίμησαν Αμερικανοί αξιωματούχοι - αφήνοντας τις συνομιλίες σε ένα διαρκές αδιέξοδο.
Αντί να επιδιώξουν την ειρήνη στη Γάζα, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι υποπτεύονταν ότι ο Σινουάρ ήθελε να συνεχιστεί η σύγκρουση χωρίς τελικό σημείο, καθηλώνοντας το Ισραήλ και βλάπτοντας τη διεθνή του φήμη.
Μέχρι τέλους, οι αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών πίστευαν ότι ο Σινουάρ αδιαφορούσε για τη θνησιμότητά του και ήταν αποφασισμένος να συνεχίσει τον αγώνα.