Η πιθανή χερσαία εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο έχει θορυβήσει τη διεθνή κοινότητα για μια κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή, χωρίς επιστροφή.
Το Ισραήλ μέχρι στιγμής φαίνεται ότι δεν είναι διατεθειμένο να κάνει πίσω και να συμφωνήσει σε μια κατάπαυση του πυρός, παρά τις διεθνείς εκκλήσεις.
To γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, διέψευσε τα περί επικείμενης κατάπαυσης του πυρός.
«Τα νέα περί κατάπαυσης του πυρός δεν αληθεύουν. Πρόκειται για μια αμερικανογαλλική πρόταση, στην οποία δεν έχει καν απαντήσει ο πρωθυπουργός», τόνισε. Σημείωσε, επίσης, ότι ο Νετανιάχου «έδωσε εντολές στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) να συνεχίσουν τις μάχες με πλήρη ισχύ».
Ο στρατός του Ισραήλ ανέφερε πριν από λίγο ότι διεξήγαγε σήμερα το πρωί άσκηση προσομοίωσης επιχείρησης ελιγμών στο Λίβανο.
Σε ανάρτησή τους στο Telegram, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας ανέφεραν ότι διεξήγαγαν την άσκηση λίγα χιλιόμετρα μακριά από τα λιβανέζικα σύνορα.
Τα στρατεύματα εκπαιδεύτηκαν για μάχη σε «πυκνοκατοικημένο, ορεινό έδαφος», γεγονός που -σύμφωνα με τις IDF- ενίσχυσε την επιχειρησιακή τους ετοιμότητα για διάφορα σενάρια μάχης «σε εχθρικό έδαφος στο βόρειο μέτωπο».
Εκατέρωθεν χτυπήματα από αέρος
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι διεξάγει αεροπορικά χτυπήματα στη Βηρυτό, πρωτεύουσα του Λιβάνου. Μια πηγή ανέφερε στο Reuters ότι το Ισραήλ «στόχευε τον ανώτερο ηγέτη της Χεζμπολάχ» στη Βηρυτό.
Περιοχές στα βόρεια του Ισραήλ έχουν πληγεί από ρουκέτες που εκτοξεύονται από τον Λίβανο.
Όπως μεταδίδουν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, οι IDF λένε ότι περίπου 10 ρουκέτες εκτοξεύτηκαν στην περιοχή και κάποιες αναχαιτίστηκαν. Η Χεζμπολάχ, ανακοίνωσε ότι έπληξε τη συγκεκριμένη περιοχή, μετέδωσε το BBC.
Τα «μαθήματα» της επέμβασης του 2006
Σε ανάλυσή της, η Guardian αναφέρει ότι μια χερσαία εισβολή θα ήταν ένα πολύ πιο πολύπλοκο εγχείρημα από τα χτυπήματα υπό την καθοδήγηση των μυστικών υπηρεσιών που ακολουθήθηκαν μέχρι τώρα, υπενθυμίζοντας τα «μαθήματα» από την τελευταία ισραηλινή επέμβαση στον Λίβανο το 2006.
Κανένας πόλεμος δεν είναι όμοιος, ακόμη και εκείνοι που διεξάγονται μεταξύ των ίδιων αντιπάλων στο ίδιο έδαφος. Αλλά πολλές από τις προκλήσεις παραμένουν οι ίδιες.
Ο ανώτερος στρατιωτικός διοικητής του Ισραήλ δήλωσε ότι οι αεροπορικές επιδρομές θα συνεχιστούν στο εσωτερικό του Λιβάνου, καθώς ο ισραηλινός στρατός προετοιμάζεται για μια πιθανή χερσαία επιχείρηση. Εάν οι δυνάμεις του Ισραήλ διασχίσουν τα βόρεια σύνορα, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν εμπόδια που έχουν συναντήσει ξανά.
Όταν τα ισραηλινά τανκς εισέβαλαν στον νότιο Λίβανο το 2006 (όχι για πρώτη φορά) βρήκαν έναν αντίπαλο που είχε αλλάξει δραματικά από την αποχώρηση του Ισραήλ από τον Λίβανο έξι χρόνια νωρίτερα. Ακόμη και σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα, η Χεζμπολάχ είχε οργανωθεί και είχε αναπτύξει τις δυνατότητές της. Στη θαμνώδη συνοριακή ζώνη που περικλείεται από απότομες βραχώδεις κορυφογραμμές, η φιλοϊρανική οργάνωση είχε δημιουργήσει τούνελ για να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Είχαν προσαρμοστεί νέες τακτικές και όπλα που θα παρενοχλούσαν τις ισραηλινές δυνάμεις κατά την είσοδό τους. Τα τανκς, ειδικά, ήταν ευάλωτα σε αντιαρματικούς πυραύλους, ενώ μαχητές της Χεζμπολάχ και της συμμαχικής της ομάδας, του Κινήματος Αμάλ, έριχναν όλμους στις μονάδες τού προελαύνοντος ισραηλινού πεζικού, καθώς διέσχιζαν ελαιώνες και καπνοφυτείες.
Για όσους είδαν από κοντά τις μάχες, ήταν διδακτικό, επισημαίνει ο αναλυτής της Guardian, Peter Beaumont, o οποίος ήταν παρών στις επιχειρήσεις του 2006.
Σε εκείνον τον πόλεμο -όπως και σε αυτόν- ισραηλινά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη έλεγχαν τον αέρα, σφυροκοπώντας τις υποδομές και τις θέσεις της Χεζμπολάχ. Οι ισραηλινές κανονιοφόροι βομβάρδιζαν την ακτή, απειλώντας καθημερινά την κύρια παράκτια λεωφόρο.
Πλησιάζοντας όμως τα σύνορα, η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική. Τότε, όπως και τώρα, η Χεζμπολάχ είχε καλά προετοιμασμένες θέσεις. Οι ρουκέτες εκτοξεύονταν από μια κρυφή θέση στις κοντινές πλαγιές των λόφων, επιφέροντας πλήγματα. Μετά από μια παύση μερικών ωρών, οι ρουκέτες εκτοξεύονταν ξανά από το ίδιο σημείο, ξεκινώντας μια επανάληψη του κύκλου.
Το Ισραήλ προετοιμάζεται για δύσκολη σύγκρουση στον Λίβανο
Στα σχόλιά του προς τους στρατιώτες, ο αρχηγός του ισραηλινού επιτελείου, Χέρζι Χαλεβί, φάνηκε να γνέφει στην πραγματικότητα ότι οποιαδήποτε χερσαία εισβολή, αν διαταχθεί, θα είναι δύσκολη.
«Προετοιμάζουμε τη διαδικασία ενός ελιγμού, που σημαίνει ότι οι στρατιωτικές σας μπότες, οι μπότες ελιγμών σας, θα εισέλθουν σε εχθρικό έδαφος, θα εισέλθουν σε χωριά που η Χεζμπολάχ έχει προετοιμάσει ως μεγάλα στρατιωτικά φυλάκια, με υπόγεια υποδομή, σημεία στάσης και θέσεις εκτόξευσης στο έδαφός μας, απ' όπου θα πραγματοποιήσουν επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών πολιτών», είπε στους στρατιώτες των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF) την Τετάρτη.
«Κατά την είσοδό σας σε αυτές τις περιοχές με δύναμη, στη συνάντησή σας με τους πράκτορες της Χεζμπολάχ θα τους δείξετε τι σημαίνει να αντιμετωπίζεις μια επαγγελματική, εξαιρετικά καταρτισμένη και έμπειρη στη μάχη δύναμη. Θα έρθετε πολύ πιο δυνατοί και πολύ πιο έμπειροι από αυτούς. Θα πάτε μέσα, θα εξουδετερώσετε τον εχθρό εκεί και θα καταστρέψετε αποφασιστικά την υποδομή τους».
Η πραγματικότητα είναι ότι οποιαδήποτε χερσαία εκστρατεία θα είναι ένα πολύ πιο πολύπλοκο εγχείρημα από τις επιθέσεις που διεξάγει το Ισραήλ υπό την καθοδήγηση των μυστικών υπηρεσιών, όπως οι εκρήξεις των βομβητών και οι επακόλουθες αεροπορικές επιδρομές.
Οι αποτυχίες του πολέμου του 2006 -που περιγράφηκαν στην επιτροπή Winograd- είχαν τους δικούς τους υπευθύνους, μεταξύ άλλων μια ομάδα άπειρων Ισραηλινών ηγετών σε καιρό πολέμου, τον τότε αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Dan Halutz, έναν πρώην πιλότο μαχητικών αεροσκαφών που δυσκολεύτηκε να συντονίσει τις κινήσεις εδάφους, καθώς και τον τότε πρωθυπουργό, Ehud Olmert, και τον υπουργό Άμυνας, Amir Peretz, υπογραμμίζεται στο βρετανικό δημοσίευμα.
Όπως έγραψε ο στρατιωτικός ανταποκριτής της Haaretz, Amos Harel, το 2016, μια δεκαετία μετά τον πόλεμο:
«Οι μεραρχίες των IDF μετακινούνταν άσκοπα, με την κυβέρνηση και τον στρατό να μην είναι σε θέση να επιτύχουν έναν ελιγμό που θα τους έδινε το πάνω χέρι».
Η Χεζμπολάχ είναι λιβανέζικη δύναμη, όχι απλά πληρεξούσιος του Ιράν
Και ενώ οι IDF έχουν βελτιώσει τη θωράκισή τους για να υπερασπιστούν καλύτερα τα κινητά αντιαρματικά όπλα και να προετοιμαστούν για μάχες στο Λίβανο, παραμένει ασαφές αν μια χερσαία εισβολή του Ισραήλ μπορεί να αποφύγει τις ίδιες παγίδες. Ή αν, πράγματι, οι στόχοι της επέμβασης είναι πιο ρεαλιστικοί.
Η Χεζμπολάχ είναι πολύ καλύτερα οπλισμένη από ό,τι ήταν το 2006, οι μαχητές της είναι πιο έμπειροι στη μάχη μετά από χρόνια μάχης στη Συρία, αλλά το Ισραήλ φαίνεται να πέφτει στην ίδια εννοιολογική παγίδα παρανόησης της φύσης της ισλαμιστικής ομάδας.
Ενώ η επιχείρηση με τους βομβητές και τα ισραηλινά χτυπήματα έχουν επιτύχει να αποσταθεροποιήσουν ένα τμήμα της ηγεσίας, της διοίκησης και του στρατιωτικού ελέγχου, η ουσία της Χεζμπολάχ ως λιβανέζικης δύναμης -σε αντίθεση με τη λειτουργία της απλώς ως στρατηγικού πληρεξουσίου του Ιράν- παραμένει τελικά άθικτη, υποστηρίζει η ανάλυση. Στην καρδιά της παραμένει μια τοπικά ενσωματωμένη δύναμη που είναι διασκορπισμένη στις πόλεις, τα χωριά και την ύπαιθρο με ένα μόνο και καλά κατανοητό καθήκον: να αντιταχθεί στα ισραηλινά στρατεύματα.
Και ενώ η Χεζμπολάχ έχει βιώσει μια στιγμή «σοκ και δέους» με τις επιθέσεις στους βομβητές και τους ασυρμάτους, καθώς και τις αεροπορικές επιδρομές, το Ισραήλ έχει τα δικά του μειονεκτήματα, που δεν αφορούν μόνο την αυξανόμενη υπερέκταση της στρατιωτικής του ικανότητας, αλλά και την αυξανόμενη εξάντληση της ισραηλινής κοινωνίας μετά από έναν χρόνο πολέμου. Πολλές από τις ίδιες μονάδες που πολεμούσαν στη Γάζα έχουν μετακινηθεί βόρεια. Μια βαθύτερη κρίση στη Δυτική Όχθη μοιάζει να είναι πιο κοντά επίσης καθώς η σύγκρουση στη Γάζα συνεχίζεται.
Αν η ιστορία έχει κάτι να διδάξει -και μετά τις προηγούμενες επεμβάσεις του Ισραήλ στον Λίβανο το 1978 (τότε με στόχο τις βάσεις της PLO στην Επιχείρηση Litani), το 1985 (που οδήγησε σε μια κατοχή που διήρκεσε μέχρι το 2000) και το 2006-, κάθε χερσαία εισβολή είναι πολύ πιθανό να μην επιτύχει τους στόχους της, καταλήγει.
Η επέμβαση του 2006 έληξε άδοξα μετά από 34 ημέρες με ένα ψήφισμα του ΟΗΕ που υποτίθεται ότι θα κρατούσε τη Χεζμπολάχ σε κάποια απόσταση από τα σύνορα, βόρεια του ποταμού Λιτάνι. Αντ' αυτού, οι μαχητές της έχουν κάνει το νότιο Λίβανο βάση τους, απ' όπου χτυπούν στο βόρειο Ισραήλ εδώ και 11 μήνες.