Εναν αιώνα πριν, η πανδημία της ισπανικής γρίπης στέρησε τη ζωή 50 ως 110 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως και άλλαξε την ιστορία της ανθρωπότητας. Μέσα από προφορικές ιστορίες, εικόνες και ντοκουμέντα, έρχεται ξανά στην επιφάνεια μέσα από την έκθεση με τίτλο «Το πτύειν εξαπλώνει τον θάνατο».
Η πινακίδα που βρισκόταν παντού ανηρτημένη στις ΗΠΑ το 1918 και το 1919, την εποχή της έξαρσης της φονικής ισπανικής γρίπης, έγινε ο τίτλος μιας ιστορικής έκθεσης ντοκουμέντων για την πανδημία που αφάνισε εκατομμύρια ανά τον κόσμο. «Spit spreads death», έγραφε.
Το πτύειν εξαπλώνει τον θάνατο, ένα μήνυμα στην αγωνιώδη προσπάθεια να μειωθεί η επέκταση της γρίπης. Η έκθεση διοργανώνεται από το Mutter Museum στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, την πόλη είχε τα περισσότερα κρούσματα σε όλη τη χώρα: 12.000 πέθαναν σε έξι εβδομάδες, 20.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε έξι μήνες. Αφορμή ήταν μια μεγάλη παρέλαση που έγινε τον Σεπτέμβριο του 1918, παρά το γεγονός ότι είχε αρχίσει η επιδημία. Εκείνη την ημέρα, χιλιάδες άνθρωποι παρακολούθησαν την παρέλαση και προσβλήθηκαν από τον ιό.
Οι επιμελητές μελέτησαν γραπτές μαρτυρίες, φιλμ, φωτογραφίες με στόχο να δώσουν ανθρώπινο πρόσωπο στην ιστορία αυτής της πανδημίας που ξεκλήρισε ολόκληρες οικογένειας σε όλο τον κόσμο. Εκτιμάται ότι τα θύματα τελικά έφτασαν τα 110 εκατομμύρια. Η έκθεση επικεντρώνεται στο συγκλονιστικό παράδειγμα της Φιλαδέλφειας που έπληξε κυρίως τις πιο φτωχές οικογένειες. Στόχος ήταν να μην έχει μια τεχνική, καθαρά επιστημονική προσέγγιση η έκθεση, με στατιστικά και αναλύσεις, αλλά να φανεί το μέγεθος αυτής της ανθρώπινης τραγωδίας, οι ιστορίες πίσω από αυτήν. Μια γυναίκα που ήταν τότε παιδί, αφηγήθηκε πώς της έκανε εντύπωση που έβγαινε από το σπίτι και έβλεπε τους γείτονες να κοιμούνται στο γρασίδι των κήπων τους. Οταν μεγάλωσε συνειδητοποίησε ότι εκείνη η παιδική ανάμνηση παρέπεμπε σε νεκρούς από την γρίπη…
Η έκθεση μνημείο στους ανθρώπους που αφανίστηκαν από την ισπανική γρίπη, περιλαμβάνει επίσης μια σύνδεση της ιστορίας με σημερινές αντίστοιχες καταστάσεις και έχει αποκτήσει αυξημένο κοινό λόγω του κορωνοϊού. Ενας μεγάλος διαδραστικός χάρτης που φέρει πιστοποιητικά θανάτου ανά γειτονιά, επιτρέπει στον επισκέπτη να εστιάσει σε όποια συνοικία θέλει, να δει ποιος πέθανε σε κάθε τετράγωνο, ποιο ήταν οι γιατροί, οι νοσοκόμες, οι εθελοντές, πώς έδρασαν.
Στις 28 Σεπτεμβρίου του 2019 έγινε στη Φιλαδέλφεια, από την καλλιτεχνική ομάδα Blast Theory, οργανώσεις υγείας και ΜΚΟ μια παρέλαση, αναπαράσταση αυτής του 1918 που πυροδότησε την εξάπλωση της φονικής γρίπης. Οι συμμετέχοντες κρατούσαν πλακάτ με τα ονόματα των θυμάτων και περπάτησαν στην Broad Street ως το δημαρχείο, όπου προσφέρονταν αντιγριπικά εμβόλια. Το βίντεο από αυτή την εκδήλωση προβάλλεται στην έναρξη της έκθεσης. Αλλωστε ένα από τα μηνύματα που επιθυμεί να περάσει η έκθεση, είναι να εμβολιάζεται τακτικά ο πληθυσμός.
Τα μηνύματα αυτά πάντα περνούν με πιο διεισδυτικό τρόπο, όταν υπάρχει ο συναισθηματικός και βιωματικός παράγοντας. Ετσι, στην έκθεση βλέπουμε για παράδειγμα τα χριστουγεννιάτικα δώρα που πήρε μια νεαρή, έγκυος μητέρα για την οικογένειά της. Δεν πρόλαβε να τους δώσει. Λίγες μέρες μετά προσβλήθηκε και πέθανε. Ανθρώπινες ιστορίες που έμειναν μετέωρες.