Την ανανέωση της θητείας του στον πρωθυπουργικό θώκο της Ισπανίας από τη Βουλή της χώρας θα επιδιώξει σήμερα ο Πέδρο Σάντσεθ, αφού εξασφάλισε την υποστήριξη Καταλανών αυτονομιστών με αντάλλαγμα την αμνήστευσή τους.
Ο Σάντσεθ, που βρίσκεται στην πρωθυπουργία από το 2018, θα απευθυνθεί στην ολομέλεια της ισπανικής Βουλής το μεσημέρι τοπική ώρα για να παρουσιάσει τις προτεραιότητες της κυβέρνησής του για την επόμενη τετραετία ενόψει της αυριανής ψηφοφορίας, όπου αναμένεται να λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης.
Αν και οι Σοσιαλιστές τερμάτισαν δεύτεροι στις εκλογές του περασμένου Ιουλίου, πίσω από τους αντιπάλους τους στο Λαϊκό Κόμμα, που έκοψαν πρώτοι το νήμα αλλά δεν εξασφάλισαν την πλειοψηφία, ο Σάντσεθ σύναψε συμφωνίες με μικρότερα κόμματα για να λάβει τη στήριξη συνολικά 179 βουλευτών, τριών περισσότερων από τους 176 της απόλυτης πλειοψηφίας.
Γνωστός για τα τολμηρά ρίσκα του ο 51χρονοςΣάντσεθ εξασφάλισε αρχικά την υποστήριξη της ριζοσπαστικής Αριστεράς Sumar με αντάλλαγμα την αύξηση του κατώτατου μισθού και τη μείωση της εβδομαδιαίας εργασίας από 40 ώρες σε 37,5. Στη συνέχεια προχώρησε σε συμφωνία με μικρότερα περιφερειακά κόμματα, ανάμεσά τους Βάσκων και Καταλανών αυτονομιστών, που απαίτησαν ως αντάλλαγμα την αμνήστευση εκατοντάδων διωκόμενων για την εμπλοκή της στην απόπειρα απόσχισης της Καταλωνίας προ εξαετίας.
Αν και απέρριπτε παλαιότερα ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο Σάντσεθ υποστηρίζει τώρα ότι η αμνηστία θα συμβάλει στην επούλωση της πληγής που άνοιξε η απόπειρα ανεξαρτητοποίησης της Καταλωνίας πυροδοτώντας τη χειρότερη πολιτική κρίση εδώ και δεκαετίες στην Ισπανία.
Η κεντροδεξιά θα πάει το θέμα της αμνηστίας στα δικαστήρια
«Στην Ισπανία έχουν εφαρμοστεί ιστορικά αμνηστίες μετά από επεισόδια μεγάλης βίας ή αλλαγής καθεστώτος όπως έγινε το 1977. Αλλά η συγκεκριμένη είναι αδύνατο να αποσυνδεθεί από τις διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης», λέει ο πολιτικός επιστήμονας Πάμπλο Σιμόν.
Τις τελευταίες μέρες εκατοντάδες χιλιάδες Ισπανοί διαδήλωσαν κατά της αμνηστίας και μολονότι η οργή τους αναμένεται σταδιακά να εκτονωθεί, όπως είχε συμβεί και το 2021 μετά την απονομή χάριτος σε φυλακισμένα ηγετικά στελέχη των Καταλανών – οι κοινωνικές εντάσεις αναμένεται να παραμείνουν.
Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα δεσμεύτηκε να πάει το θέμα της αμνηστίας στα δικαστήρια και αν δεν περάσει ο νόμος, θα σηματοδοτήσει ένα εντυπωσιακό πλήγμα για τον Σάντσεθ. Αλλά ακόμη και αν περάσει, τα προβλήματα δεν θα λήξουν για τον ηγέτη των Σοσιαλιστών. Το σχετικό νομοσχέδιο κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα στην ισπανική Βουλή και η ψηφοφορία αναμένεται να λάβει χώρα τις επόμενες εβδομάδες, αλλά ήδη έχει πυροδοτήσει την κριτική Ισπανών δικαστών και ανησυχίες στις Βρυξέλλες, που ζήτησαν περισσότερες λεπτομέρειες.
Η επιστροφή του Πουτζντεμόν
Ο επιφανέστερος από αυτούς που θα επωφεληθούν από την αμνηστία θα είναι ο πρώην πρόεδρος της Καταλονίας, Κάρλες Πουτζντεμόν που ηγήθηκε της προσπάθειας απόσχισής της το 2017 μετά το δημοψήφισμα που είχε απαγορέψει η Μαδρίτη.
Ο Πουτζντεμόν διέφυγε από την Ισπανία για να αποφύγει την άσκηση δίωξης και ζει τώρα αυτοεξόριστος στο Βέλγιο, ενώ πολλοί Ισπανοί τον θεωρούν «εχθρό του κράτους».
Η αμνήστευση θα σηματοδοτήσει την επιστροφή του στην Ισπανία, αλλά μένει να αποδειχθεί κατά πόσον ο Πουτζντεμόν, de facto ηγέτης του Junts, ενός εκ των δύο καταλανικών κομμάτων που συμφώνησαν να στηρίξουν τη νέα κυβέρνηση, μπορεί ακόμη να διεγείρει τα πλήθη που τον υποστήριξαν προ εξαετίας και κατά πόσον θα μπορεί να τα χρησιμοποιεί για να ασκεί πίεση στον Σάντσεθ.
Και τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον Σάντσεθ
Όπως σημειώνουν διεθνή ΜΜΕ, είναι άλλο πράγμα να εξασφαλίσει ο Σάντσεθ τη στήριξη σχηματισμού κυβέρνησης από κόμματα σε μια κατακερματισμένη Βουλή και άλλο να ψηφίζουν τα νομοσχέδια που θα παρουσιάζει η κυβέρνησή του.
Τα διάφορα αριστερά και αυτονομιστικά κόμματα που αναμένεται να στηρίξουν αύριο τον Σάντσεθ έχουν μεγάλες ιδεολογικές διαφορές, που μπορεί να υπονομεύσουν τη θητεία του αυτή τη φορά. «Θα είναι πολύ δύσκολη η ψήφιση των νόμων», λέει ο Σιμόν.
Από την άλλη πλευρά ο Σάντσεθ έχει δείξει ότι δεν φοβάται τα δύσκολα. Από τη στιγμή που κυβέρνησή του περάσει τον προϋπολογισμό θα χρειαστεί να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις -κάτι που έχει αποδείξει ότι τα καταφέρνει – για την υλοποίηση της νομοθετικής ατζέντας του.