Σε «αναβρασμό» το Ιράν μετά τον θάνατο της κοπέλας που «δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα», με τις αρχές στην Τεχεράνη να ανακοινώνουν τον θάνατο τριών διαδηλωτών.
Οι διαδηλώσεις για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί έχουν ξεσπάσει από το Σάββατο στην επαρχία Κουρδιστάν του Ιράν, με τις επικρίσεις για την αστυνομία ηθών της Τεχεράνης να έχουν «φουντώσει».
Η Μαχσά Αμινί, 22 ετών που καταγόταν από την επαρχία Κουρδιστάν, συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη την οποία επισκεπτόταν με την οικογένειά της, “επειδή φορούσε ανάρμοστα ρούχα” από την αστυνομία ηθών, μια μονάδα αρμόδια να επιβάλλει τους αυστηρούς ενδυματολογικούς κανόνες της χώρας.
Στο Ιράν οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα μαλλιά τους όταν βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Επίσης η αστυνομία ηθών απαγορεύει στις γυναίκες να φορούν κοντά παλτό, πάνω από το γόνατο, στενά παντελόνια και τζιν με σκισίματα καθώς και ρούχα με έντονα χρώματα, μεταξύ άλλων.
Η Αμινί έπεσε σε κώμα μετά τη σύλληψή της και πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου στο νοσοκομείο όπου είχε διακομιστεί, μετέδωσε η κρατική τηλεόραση και δήλωσε η οικογένεια.
Σε αναταραχή το Ιράν
Ακτιβιστές καταγγέλλουν ότι τραυματίστηκε στο κεφάλι όσο βρισκόταν υπό κράτηση. Η ιρανική αστυνομία απέρριψε τις κατηγορίες και ξεκίνησε έρευνα.
Ο θάνατος της νεαρής γυναίκας έχει προκαλέσει κύμα οργής στο Ιράν και διαδηλώσεις ξέσπασαν στο Κουρδιστάν το Σάββατο, στη συνέχεια στην Τεχεράνη και σε άλλες περιοχές του Ιράν.
Χθες Τρίτη ο κυβερνήτης του Κουρδιστάν Ισμαΐλ Κουσά έκανε λόγο για «τρεις νεκρούς» στη διάρκεια των διαδηλώσεων σε διάφορες περιοχές της επαρχίας χωρίς να διευκρινίσει πότε αυτοί σκοτώθηκαν.
Ο ίδιος χαρακτήρισε αυτούς τους θανάτους “ύποπτους, μέρος της συνωμοσίας που έχει εξυφάνει ο εχθρός”. Επίσης πρόσθεσε ότι ένα από τα θύματα σκοτώθηκε από ένα είδος όπλου που δεν χρησιμοποιούν οι ιρανικές δυνάμεις.
Συνομιλία Μακρόν- Ραϊσί
Μετά την οργή που έχει προκαλέσει ο θάνατος της Αμινί, ο εκπρόσωπος του ανώτατου πνευματικού ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ στο Κουρδιστάν, ο Αμντολρεζά Πουρζαχαμπί μετέβη τη Δευτέρα στο σπίτι της, μετέδωσε το πρακτορείο Tasnim.
Ο εκπρόσωπος δήλωσε στην οικογένεια ότι «θα ληφθούν μέτρα» και ότι ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ «λυπάται» για τον θάνατό της. «Όπως ήδη υποσχέθηκε στην οικογένεια της Αμινί, θα παρακολουθήσω την υπόθεση μέχρι τέλους», τόνισε.
Από την πλευρά της η υπηρεσιακή Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Νάντα αλ Νασίφ εξέφρασε «την ανησυχία της για τον θάνατο υπό κράτηση της Μαχσά Αμινί (…) και τη βίαιη αντίδραση των δυνάμεων ασφαλείας απέναντι στις διαδηλώσεις» και ζήτησε «αμερόληπτη» και «ανεξάρτητη» έρευνα.
Στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε έπειτα από συνομιλία του με τον Ιρανό πρόεδρο Εμπραχίμ Ραϊσί ότι «επέμεινε στον σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών» στο Ιράν.
Παράλληλα Ιρανοί αντιφρονούντες και πρώην κρατούμενοι ανακοίνωσαν χθες Τρίτη από τη Νέα Υόρκη ότι κατέθεσαν αγωγή εναντίον του Ραϊσί ο οποίος θα μιλήσει ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ σήμερα.
Στόχος της αγωγής, που ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί από το ομοσπονδιακό δικαστήριο του Μανχάταν, είναι ο Ιρανός πρόεδρος για τον ρόλο του στο Ιράν στη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 όταν χιλιάδες άνθρωποι καταδικάστηκαν σε θάνατο, σύμφωνα με την Εθνική Ένωση για τη Δημοκρατία στο Ιράν.
Κατάργηση της αστυνομίας ηθών;
Ο θάνατος της Αμινί προκάλεσε επικρίσεις και από υψηλόβαθμους Ιρανούς αξιωματούχους εναντίον της αστυνομίας ηθών, γνωστή με το όνομα Γαστ-ε- Ερσάντ ή ως «περιπολία προσανατολισμού».
Στο κοινοβούλιο ο βουλευτής Τζαλάλ Ρασιντί Κουτσί εκτίμησε ότι η αστυνομία ηθών «προκάλεσε ζημιά στη χώρα».
«Προκειμένου να αποφευχθεί να επαναληφθούν τέτοια περιστατικά, οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι περιπολίες προσανατολισμού (…) πρέπει να αναθεωρηθούν», τόνισε ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Μοχαμάντ Μπαγέρ Γαλιμπάφ.
Άλλος βουλευτής έφτασε στο σημείο να προτείνει την κατάργηση της αστυνομίας ηθών.
«Πιστεύω ότι εξαιτίας της αναποτελεσματικότητας της Γαστ-ε- Ερσάντ να περάσει την κουλτούρα του χιτζάμπ, αυτή η μονάδα θα πρέπει να καταργηθεί, προκειμένου τα παιδιά αυτής της χώρας να μην φοβούνται όταν τη συναντούν», δήλωσε ο Μοϊνοντίν Σαϊντί.
Για την Οργάνωση για την Προώθηση της Αρετής και την Πρόληψη της Διαφθοράς, μια οργάνωση που συνδέεται με το ιρανικό κράτος, «πρέπει να σταματήσει να συλλαμβάνει και να προσάγει ανθρώπους που δεν φορούν σωστά τη μαντίλα διότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα την όξυνση των κοινωνικών εντάσεων. Πρέπει να τροποποιηθεί ο νόμος ώστε να θεωρείται απλώς παράπτωμα».