Ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA), ο οποίος επέστρεψε χθες από την Τεχεράνη, εξέφρασε λύπη για «την απουσία συμφωνίας» με το Ιράν, ενώ η κλιμάκωση του πυρηνικού προγράμματος και ο ισχυρός περιορισμός των επιθεωρήσεων ανησυχούν τη διεθνή κοινότητα.
«Οι συζητήσεις ήταν εποικοδομητικές, αλλά δεν μπορέσαμε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, παρ' όλες τις προσπάθειές μου», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ραφαέλ Γκρόσι, κατά την πρώτη ημέρα της συνεδρίασης του Συμβουλίου Διοικητών της υπηρεσίας του ΟΗΕ στη Βιέννη και ενώ πλησιάζει η επανάληψη των διπλωματικών διαπραγματεύσεων.
Ο Γκρόσι ήλπιζε ότι θα σημειωνόταν πρόοδος σε πολλά επίμαχα θέματα.
Τι ανησυχεί την ΙΑΕΑ
Η IAEA ανησυχεί για τον περιορισμό από την ιρανική κυβέρνηση των επιθεωρήσεων από τον Φεβρουάριο, που εμποδίζει σοβαρά τις ενέργειες επαλήθευσης, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση.
Ένα άλλο θέμα που εκκρεμεί, η κατάσταση τεσσάρων εγκαταστάσεων που δεν έχουν δηλωθεί, όπου έχει εντοπιστεί πυρηνικό υλικό, αποτελεί επίσης πρόβλημα.
Η μεταχείριση των επιθεωρητών αποτελεί επίσης αντικείμενο ανησυχίας, καθώς αρκετοί υποβλήθηκαν σε εξαιρετικά αδιάκριτες έρευνες από πράκτορες ασφαλείας, σύμφωνα με την υπηρεσία.
Ο Γκρόσι, ο οποίος έφθασε το βράδυ της Δευτέρας στην Τεχεράνη, συνάντησε τον επικεφαλής του ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (OIEA), Μοχαμάντ Εσλαμί, και τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν.
Όμως ακύρωσε την τελευταία στιγμή τη συνέντευξη Τύπου που επρόκειτο να δοθεί κατά την επιστροφή του στο αεροδρόμιο της Βιέννης.
«Πλησιάζουμε το σημείο όπου δεν θα μπορώ πια να διασφαλίσω τη συνέχιση των ενημερώσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα», προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής της IAEA.
Κι όμως, πρόκειται για ένα στοιχείο-κλειδί της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, που επιτεύχθηκε το 2015 στη Βιέννη, η οποία ωστόσο είναι ημιθανής μετά την αποχώρηση, το 2018, των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία
'Επειτα από διακοπή πέντε μηνών, οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Τεχεράνη και τις άλλες χώρες που εξακολουθούν να αποτελούν μέρη της συμφωνίας του 2015 (Γερμανία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία) αναμένεται να επαναληφθούν την ερχόμενη Δευτέρα, με την έμμεση συμμετοχή της Ουάσιγκτον.
Το κείμενο αυτό προσέφερε στην Τεχεράνη την άρση ενός μέρους των κυρώσεων, με αντάλλαγμα τη δραστική μείωση του πυρηνικού προγράμματός του, που έχει τεθεί υπό τον αυστηρό έλεγχο του ΟΗΕ.
Όμως οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέλειψαν μονομερώς τη συμφωνία το 20018, υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, και επανέφεραν τις κυρώσεις. Σε αντίποινα, το Ιράν εγκατέλειψε σταδιακά τις δεσμεύσεις του.