Φορώντας πάντα το μαύρο τουρμπάνι του και τα παραδοσιακά ρούχα του ιερωμένου, ο νέος πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί είναι ένας αυστηρός άνδρας που παρουσιάζεται ως υπερασπιστής των πιο φτωχών και υπέρμαχος της μάχης κατά της διαφθοράς.
Επικεφαλής της Δικαστικής Αρχής του Ιράν, αυτός ο 60χρονος χοτζατολεσλάμ (μια βαθμίδα κάτω από τον αγιατολάχ στους σιίτες ιερωμένους), υπερσυντηρητικός και χωρίς εξάρσεις, είναι θιασώτης της τάξης.
Περιλαμβάνεται στον κατάλογο των Ιρανών αξιωματούχων εναντίον των οποίων οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει κυρώσεις «για συνέργεια σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Έχοντας υποσχεθεί μια «συνεχή μάχη κατά της φτώχειας και της διαφθοράς», εξελέγη με περισσότερο από το 62% των ψήφων ήδη από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών που πραγματοποιήθηκαν χθες Παρασκευή στο Ιράν. Τον Αύγουστο θα διαδεχθεί τον Χασάν Ροχανί.
Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που ο Ραϊσί έθετε υποψηφιότητα για την προεδρία. Το 2017 κατάφερε να συγκεντρώσει το 38% των ψήφων, όμως δεν μπόρεσε να κερδίσει τον Ροχανί, ο οποίος επανεξελέγη από τον πρώτο γύρο.
Γεννημένος τον Νοέμβριο του 1960 στην ιερή πόλη Μασχάντ, ο Ραϊσί διορίστηκε γενικός εισαγγελέας της Καράζ, δίπλα στην Τεχεράνη, σε ηλικία μόλις 20 ετών μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
Επί περισσότερες από τρεις δεκαετίες παρέμεινε στο δικαστικό σύστημα: γενικός εισαγγελέας της Τεχεράνης από το 1989 ως το 1994, αναπληρωτής επικεφαλής της Δικαστικής Αρχής από το 2004 ως το 2014, χρονιά κατά την οποία προτάθηκε για γενικός εισαγγελέας του Ιράν.
Το 2016 ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, διόρισε τον Ραϊσί επικεφαλής του ισχυρού φιλανθρωπικού ιδρύματος Αστάν-ε Κοντς Ραζανί, το οποίο διαχειρίζεται το μαυσωλείο του ιμάμη Ρεζά στη Μασχάντ καθώς και την τεράστια ακίνητη περιουσία του. Τρία χρόνια αργότερα διορίστηκε επικεφαλής της Δικαστικής Αρχής.
Μαθητής του ανώτατου ηγέτη
Ο Ραϊσί, που φορά πάντα το μαύρο τουρμπάνι του «σεγιέντ» (απόγονου του Μωάμεθ), παρακολούθησε τα μαθήματα θρησκευτικών και ισλαμικού δικαίου του αγιατολάχ Χαμενεΐ.
Σύμφωνα με την επίσημη βιογραφία του, από το 2018 δίδαξε και ο ίδιος ένα σιιτικό σεμινάριο στη Μασχάντ. Πολλά ιρανικά μέσα θεωρούν ότι ενδέχεται να είναι ο διάδοχος του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, ο οποίος θα γίνει 82 ετών τον Ιούλιο.
Εξάλλου ο Ραϊσίν είναι μέλος του Συμβουλίου των Ειδικών, που διορίζει τον ανώτατο ηγέτη.
Είναι παντρεμένος με τη Τζαμιλέχ Αλαμολχοντά, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Σαχίντ- Μπεχεχντί της Τεχεράνης και έχουν δύο κόρες. Ο Ραϊσί είναι γαμπρός του Αχμάντ Αλαμολχοντά, ιμάμη και περιφερειακού εκπροσώπου του ανώτατου ηγέτη στη Μαχσάντ, τη δεύτερη πιο ιερή πόλη του Ιράν.
Γνωρίζοντας ωστόσο ότι θα πρέπει να προσπαθήσει να συσπειρώσει την ιρανική κοινωνία που είναι διχασμένη στο θέμα των ατομικών ελευθεριών – στο οποίο ο Ροχανί απογοήτευσε παρά τις υποσχέσεις του- ο Ραϊσί δεσμεύθηκε να αναχθεί σε υπερασπιστή «της ελευθερίας της έκφρασης», των «θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των Ιρανών» και της «διαφάνειας».
Δεσμεύσεις τις οποίες μεταρρυθμιστές και μετριοπαθείς δεν πιστεύουν, θεωρώντας τον Ραϊσί αχυράνθρωπο, την απουσία πολιτικής εμπειρίας του οποίου καταγγέλλουν εκτιμώντας ότι θα τον καταστήσει ανίκανο να κυβερνήσει.
Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι θέλει να σχηματίσει «μια κυβέρνηση του λαού για ένα ισχυρό Ιράν» και υπόσχεται να εξαλείψει «τις εστίες διαφθοράς».
Για την ιρανική αντιπολίτευση που βρίσκεται στην εξορία το όνομα του Ραϊσί συνδέεται με τις μαζικές εκτελέσεις μαρξιστών και αριστερών κρατούμενων το 1988, την εποχή που ήταν αναπληρωτής εισαγγελέας του επαναστατικού δικαστηρίου της Τεχεράνης.
Όταν ρωτήθηκε το 2018 και το 2020 για αυτή τη μαύρη σελίδα στην πρόσφατη ιστορία του Ιράν, ο Ραϊσί αρνήθηκε ότι ενεπλάκη με τον οποιονδήποτε τρόπο, όμως εξήρε «την εντολή» την οποία, όπως δήλωσε, έδωσε ο αγιατολάχ Χομεϊνί, ιδρυτής της Ισλαμικής Δημοκρατίας, για τις εκκαθαρίσεις αυτές.