Το Ιράν επιβεβαίωσε ότι επιφανής πυρηνικός φυσικός του, που δολοφονήθηκε την Παρασκευή, έπεσε θύμα μιας «περίπλοκης» επιχείρησης που περιλάμβανε «εντελώς νέα» μέσα και κατηγόρησε τη Μοσάντ και μια εκτός νόμου ομάδα της αντιπολίτευσης.
Με ένα πρωτόκολλο που επιφυλάσσεται στους μεγαλύτερους «μάρτυρες» της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, οι αρχές απέτισαν ύστατο φόρο τιμής στον Μοχσέν Φαχριζαντέχ και υποσχέθηκαν να συνεχίσουν το έργο του. Οι αρχές παρουσίασαν μετά θάνατον τον δολοφονηθέντα ως αναπληρωτή υπουργό Άμυνας και επικεφαλής του Οργανισμού Έρευνας και Καινοτομίας στον τομέα της Άμυνας (Sépand). Ο Φαχριζαντέχ δολοφονήθηκε, σύμφωνα με τις αρχές, ανατολικά της Τεχεράνης σε επίθεση με παγιδευμένο αυτοκίνητο και πυροβολισμούς που ακολούθησαν εναντίον του αυτοκινήτου του.
Λίγες λεπτομέρειες έγιναν γνωστές για τις ακριβείς συνθήκες της επίθεσης. Σύμφωνα με τον γιο του επιστήμονα, η σύζυγός του ήταν στο αυτοκίνητο με τον σύζυγό της, αλλά βγήκε ζωντανή. Αρχικές πληροφορίες για ενδεχομένως άλλους θανάτους δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ.
Ιράν: Ο Φαχριζαντέχ ήταν στόχος εδώ και 20 χρόνια
Μιλώντας στο περιθώριο της επικήδειας τελετής, ο ναύαρχος Αλί Σαμχανί, γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, μίλησε για «μια περίπλοκη επιχείρηση με χρήση ηλεκτρονικού εξοπλισμού».
Οι Μουτζαχεντίν του Λαού, μια εξόριστη ομάδα της αντιπολίτευσης, «πρέπει να ενεπλάκησαν» αλλά «το εγκληματικό στοιχείο σε όλα αυτά είναι το σιωνιστικό καθεστώς και η Μοσάντ», δήλωσε εκτιμώντας επίσης ότι ο Φαχριζαντέχ ήταν στο στόχαστρο του «εχθρού» εδώ και «20 χρόνια». Χωρίς να αναφέρει πηγές, το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Fars μετέδωσε ότι η επίθεση πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια «τηλεχειριζόμενου αυτόματου πολυβόλου» τοποθετημένου σε ένα Nissan με ανοιχτή καρότσα.
Επικαλούμενο «ενημερωμένη πηγή», το Press TV, ένα αγγλόφωνο κρατικό τηλεοπτικό ειδησεογραφικό δίκτυο, μετέδωσε ότι όπλα που περισυνελέγησαν από το σημείο της επίθεσης είχαν «κατασκευαστεί στο Ισραήλ». Στο Ισραήλ, οι αρχές δεν αντέδρασαν στις κατηγορίες της Τεχεράνης. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε παρουσιάσει το 2018 τον δολοφονημένο επιστήμονα ως τον επικεφαλής ενός μυστικού στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος, του οποίου το Ιράν αρνείτο πάντα την ύπαρξη.
Ο σημαντικός ρόλος του Φαχριζαντέχ για το Ιράν
Στη Βηρυτό, το υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε τη δολοφονία και κάλεσε σήμερα «να επιδειχθεί η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί το χειρότερο σενάριο στην περιοχή».
Ο Μοχσέν Φαχριζαντέχ είναι ένας από αυτούς τους ουσιαστικά άγνωστους άνδρες που αποκτούν φήμη μετά θάνατον. Λίγα είναι γνωστά γι' αυτόν, αλλά ένα είναι σίγουρο: ήταν σημαντικός.
«Εάν οι εχθροί μας δεν είχαν διαπράξει αυτό το απεχθές έγκλημα και έχυσαν το αίμα του αγαπητού μας μάρτυρα, θα μπορούσε να παραμείνει άγνωστος», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Αμίρ Χαταμί, που δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα δάκρυά του καθώς στεκόταν δίπλα στη σορό του φυσικού, κατά τη διάρκεια τελετής στο υπουργείο Άμυνας στην Τεχεράνη. Αλλά σήμερα (ο μάρτυρας) «αποκαλύπτεται σε ολόκληρο τον κόσμο».
Αποδόθηκαν τιμές στον νεκρό το Σάββατο και την Κυριακή στην Μασχάντ και την Κομ, δύο ιερούς τόπους για τους σιίτες, όπως και στη σορό του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, τον Ιανουάριο, που εκτελέστηκε από την Ουάσινγκτον στο Ιράκ. Το πορτρέτο του στρατηγού είχε τοποθετηθεί κοντά στο φέρετρο δίπλα σε αυτό του επιστήμονα. Ο τελευταίος επιτέλεσε «σημαντικό έργο» στον τομέα της «αντι-ατομικής άμυνας» και η κυβέρνηση «διπλασίασε τον προϋπολογισμό του Sepand», δήλωσε ο στρατηγός Χαταμί.
Απειλεί με αντίποινα το Ιράν
Της επικήδειας προσευχής ηγήθηκε ο Ζιαοντίν Ακατζανπούρ, εκπρόσωπος του Ανώτατου Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ. «Θα επιδείξουμε υπομονή, αλλά το έθνος μας απαιτεί με μια φωνή αποφασιστική τιμωρία εναντίον των υπευθύνων της δολοφονίας», δήλωσε.
Στη συνέχεια, η σορός του επιστήμονα μεταφέρθηκε στο Ιμαμζαντέχ-Σαλέχ, ιερό στην Τεχεράνη όπου έχουν ταφεί δύο άλλοι επιστήμονες που δολοφονήθηκαν το 2010 και το 2011. Και αυτές οι δολοφονίες αποδόθηκαν στο Ισραήλ.
Αφού έδειξε με το δάχτυλο το Ισραήλ, ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί υποσχέθηκε το Σάββατο να δοθεί απάντηση «στην ώρα της» για τη δολοφονία του Μοχσέν Φαχριζαντέχ.
Πολλοί υπερσυντηρητικοί ζητούν την απαγόρευση από το Ιράν της εισόδου των επιθεωρητών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας που είναι υπεύθυνοι για την επιθεώρηση ευαίσθητης σημασίας ιρανικών δραστηριοτήτων σύμφωνα με τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που επιτεύχθηκε το 2015. Η ΙΑΕΑ δεν έχει λάβει ειδοποίηση από το Ιράν για διακοπή των επιθεωρήσεων και «κανείς δεν θα είχε να κερδίσει από αυτό», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της Ραφαέλ Γκρόσι, σε συνέντευξή του σήμερα στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Αλλά αυτή η συμφωνία απειλείται με κατάρρευση από τότε που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, στενός σύμμαχος του Ισραήλ, απέσυρε μονομερώς τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2018, πριν επαναφέρει οικονομικές κυρώσεις κατά του Ιράν.
Η συμφωνία προσφέρει στην Τεχεράνη μια χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων με αντάλλαγμα εγγυήσεις που έχουν στόχο να αποδείξουν την αποκλειστικά ειρηνική χρήση του πυρηνικού της προγράμματος. Ο Τζο Μπάιντεν, εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, εξέφρασε τη βούλησή του να σώσει ό, τι μπορεί να σωθεί από αυτήν τη συμφωνία.