Η πρώτη τους συνομιλία αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον: ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Κινέζος ομόλογός του, Σι Τζινπίνγκ, άρχισαν τη σχέση τους με ένα μαραθώνιο τηλεφώνημα, κατά τη διάρκεια του οποίου ο καθένας όρισε τον χώρο του.
«Χθες (Τετάρτη) το βράδυ πέρασα δύο ώρες στο τηλέφωνο χωρίς διακοπή με τον Σι Τζινπίνγκ», δήλωσε σήμερα ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου από το Οβάλ Γραφείο, εκφράζοντας τη βούλησή του να επιδείξει αποφασιστικότητα απέναντι στο Πεκίνο.
«Αν δεν κάνουμε τίποτα, θα μας συντρίψουν», πρόσθεσε, μόλις τελείωσε αυτή την ασυνήθιστης διάρκειας τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των ηγετών των δύο πρώτων παγκόσμιων δυνάμεων.
Το Χονγκ Κονγκ, η Ταϊβάν, η μουσουλμανική μειονότητα των Ουιγούρων: Σύμφωνα με τα πρακτικά της αμερικανικής κυβέρνησης, ο Τζο Μπάιντεν φάνηκε πολύ πιο αυστηρός από τον Ντόναλντ Τραμπ στα ευαίσθητα θέματα των καιρών, εκφράζοντας «βαθιά ανησυχία» για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οπως αναμενόταν, η απάντηση του ισχυρού άνδρα του Πεκίνου ήταν αυστηρή. Σύμφωνα με τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, ο Σι κάλεσε τον Αμερικανό ομόλογό του να μείνει μακριά από θέματα που εμπίπτουν στην «κυριαρχία της Κίνας και την εδαφική της ακεραιότητα».
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να σέβονται τα θεμελιώδη συμφέροντα της Κίνας και να ενεργούν με σύνεση», υπογράμμισαν.
Μετά την άφιξή του στον Λευκό Οίκο, ο Τζο Μπάιντεν και η ομάδα του ενέτειναν τις προειδοποιήσεις για το θέμα των Ουιγούρων.
Σύμφωνα με ειδικούς, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο μεταξύ αυτών κρατούνται ή κρατήθηκαν σε στρατόπεδα πολιτικής επανεκπαίδευσης στη Σιντζιάνγκ.
Αυτή η τεράστια ημιερημική περιοχή, που συνορεύει με το Πακιστάν και το Αφγανιστάν, βρίσκεται υπό στενή αστυνομική παρακολούθηση.
Το Πεκίνο απορρίπτει τον όρο «στρατόπεδα» και δηλώνει ότι πρόκειται για κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης, με σκοπό την παροχή εργασίας στον πληθυσμό και, συνεπώς, την απομάκρυνσή του από τον θρησκευτικό εξτρεμισμό.
Αμετάβλητοι οι δασμοί
Σε μια ρητορική πλησιέστερη σε αυτήν που χρησιμοποίησε η προηγούμενη κυβέρνηση, ο Τζο Μπάιντεν κατήγγειλε επίσης, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, τις «άδικες και καταναγκαστικές» οικονομικές πρακτικές του Πεκίνου.
Παρότι έχει εκδηλώσει σαφώς την επιθυμία του για ρήξη με την εξωτερική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, οι εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας είναι ένα από τα ελάχιστα θέματα που θα μπορούσε, στην ουσία, ο πρόεδρος Μπάιντεν να υιοθετήσει μια σχετική συνέχεια με τον προκάτοχό του.
Υψηλόβαθμος αξιωματούχος της κυβέρνησης, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, τόνισε ότι η νέα ομάδα έχει, όπως και η προηγούμενη, τη βούληση να αντισταθεί στο Πεκίνο στον «στρατηγικό ανταγωνισμό» μεταξύ των δύο μεγάλων δυνάμεων.
Ωστόσο, πρόσθεσε, η ομάδα αυτή εντόπισε «πραγματικά προβλήματα» στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση Τραμπ προσέγγισε αυτόν τον ανταγωνισμό. Και αναφέρει «την αποδυνάμωση των συμμαχιών» της Αμερικής ή ακόμη «το κενό που άφησαν οι διεθνείς θεσμοί, το οποίο κάλυψε η Κίνα».
Ο αξιωματούχος επιβεβαίωσε επίσης την Τετάρτη ότι οι δασμοί στα κινεζικά προϊόντα που τέθηκαν επί προεδρίας Τραμπ παραμένουν σε ισχύ επί του παρόντος, εν αναμονή μιας συνολικής επανεξέτασης της εμπορικής στρατηγικής των ΗΠΑ.
«Δεν έχουμε αποφασίσει σχετικά με αυτό το θέμα», πρόσθεσε. «Θα υπάρξουν αλλαγές στην εμπορική μας πολιτική έναντι της Κίνας, αλλά δεν είναι άμεσες και εν τω μεταξύ δεν καταργούμε τους δασμούς», είπε τονίζοντας τη βούληση του Λευκού Οίκου να επεξεργαστεί αυτή τη στρατηγική «σε σχέση με τους συμμάχους».
Σε συνέντευξη που μεταδόθηκε την Κυριακή από το τηλεοπτικό δίκτυο CBS, ο Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε ότι η αντιπαλότητα μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα λάβει τη μορφή ενός «ακραίου ανταγωνισμού», δηλώνοντας παράλληλα ότι θέλει να αποφύγει μια «σύγκρουση» μεταξύ των δύο χωρών.
Όταν ρωτήθηκε για τον Κινέζο ομόλογό του, πρόσθεσε: (Ο Σι) «είναι πολύ σκληρός. Δεν έχει, και δεν το λέω ως κριτική, αυτό είναι ακριβώς η πραγματικότητα, δεν έχει ίχνος δημοκρατίας μέσα του».
«Δεν θα το διαχειριστώ αυτό όπως ο Τραμπ», δήλωσε, υπογραμμίζοντας ότι γνωρίζει «αρκετά καλά» τον Σι Τζινπίνγκ γιατί ως αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα μεταξύ του 2009 και του 2017, είχε πολύωρες ιδιωτικές συζητήσεις μαζί του.
Στο πρώτο αυτό τηλεφώνημα, ο Τζο Μπάιντεν τάχθηκε επίσης υπέρ μιας πιο πραγματιστικής προσέγγισης σε θέματα όπως το κλίμα, το οποίο εγκαταλείφθηκε από τον προκάτοχό του.
Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, ο οποίος είχε μιλήσει πριν από το τηλεφώνημα μεταξύ των δύο ηγετών, ο Τζο Μπάιντεν δεν σκόπευε να συζητήσει ένα ενδεχόμενο μποϊκοτάζ των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων που έχουν προγραμματιστεί στο Πεκίνο το 2022.
Αμερικανοί εκλεγμένοι εισήγαγαν στις αρχές Φεβρουαρίου σχέδιο ψηφίσματος στη Γερουσία για να ζητήσουν από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή να αποσύρει τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων από την Κίνα λόγω των «κατάφορων παραβιάσεών της στα ανθρώπινα δικαιώματα».