Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο πρώτος πρώην πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ που βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη για διάπραξη ομοσπονδιακών εγκλημάτων και το ερώτημα είναι εάν η πλέον σοβαρή δικαστική υπόθεση που αντιμετωπίζει συνιστά άλλο ένα κεφάλαιο στο πολιτικό δράμα ή κατά πόσον μπορεί να οδηγηθεί στη φυλακή.
Είναι η δεύτερη ποινική δίωξη που αντιμετωπίζει σε διάστημα μηνών ο Τραμπ, αυτή φορά αναφορικά με το χειρισμό των απόρρητων αρχείων του μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο.
Χιλιάδες έγγραφα κατασχέθηκαν πέρυσι σε έρευνα του FBI στο κτήμα του Τραμπ, το Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα, συμπεριλαμβανομένων περίπου εκατό, που χαρακτηρίστηκαν ως διαβαθμισμένα. Στο κατηγορητήριο των 37 σημείων που δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή ο Τραμπ κατηγορείται ότι διατηρούσε εξαιρετικά ευαίσθητα έγγραφα - συμπεριλαμβανομένων αρχείων σχετικά με στρατιωτικά σχέδια και πυρηνικά προγράμματα των ΗΠΑ – σε χώρους του Μαρ-α-Λάγκο, όπως η αίθουσας χορού, ένα μπάνιο ακόμη και ένα ντους.
Νομικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι οι ποινικές κατηγορίες εναντίον του υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές του 2024 Τραμπ, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικό χρόνο καθειρξής του - έως και 100 χρόνια - σε περίπτωση καταδίκης του. Ο ίδιος έχει κατ’ επανάληψη αρνηθεί κάθε αδικοπραγία και δήλωσε ότι «ουδέποτε πίστευε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί σε έναν πρώην πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών».
Μπορεί ο Τραμπ να φυλακιστεί αν καταδικαστεί;
Σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα ο Τραμπ αντιμετωπίζει 37 ποινικές κατηγορίες για μη εξουσιοδοτημένη κατοχή απόρρητου υλικού, παρακώλυση της Δικαιοσύνης και ψευδείς δηλώσεις στις Αρχές επιβολής του νόμου.
Η καταδίκη για τη σκόπιμη απόκρυψη ή καταστροφή κρατικών αρχείων επισύρει ποινή αποκλεισμού από το αξίωμα, η παραβίαση του νόμου περί κατασκοπείας με τη διατήρηση πληροφοριών εθνικής άμυνας μπορεί να επιφέρει έως και 10 χρόνια φυλάκιση και η παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης μπορεί να επιφέρει έως και 20 χρόνια.
«Αυτές οι κατηγορίες είναι εξαιρετικά σοβαρές», είπε στο BBC ο Καρλ Τομπάιας, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Ρίτσμοντ στη Βιρτζίνια. «Υπάρχει μια απίστευτη ποσότητα λεπτομερειών στο κατηγορητήριο, και πολλές από αυτές είναι λίαν καταδικαστικές». Το επίπεδο λεπτομέρειας και οι «πολύ ανησυχητικές» καταγγελίες σχετικά με τον εσφαλμένο χειρισμό ευαίσθητων πληροφοριών εθνικής ασφάλειας ενισχύουν την επιχειρηματολογία της κυβέρνησης. «Φυσικά, όλα αυτά πρέπει να αποδειχθούν.Αλλά υπάρχουν τόσες πολλές πληροφορίες [στο κατηγορητήριο], που μου φαίνονται πειστικές και θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι πειστικές για ένα ένορκο», πρόσθεσε.
Την Τρίτη ενώπιον του ομοσπονδιακού δικαστηρίου ο Τραμπ – Θα του βάλουν χειροπέδες;
Οι κατηγορίες θα απαγγελθούν επισήμως στον Τραμπ στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Φλόριντα, το γραφείο του οποίου κάλεσε τον Τραμπ να παρουσιαστεί στο δικαστικό μέγαρο του Μαϊάμι την Τρίτη το πρωί.
Ο Τομπάιας είχε πει στο BBC πριν κυκλοφορήσουν τα νέα για το κατηγορητήριο, ότι η εμφάνιση του Τραμπ στο δικαστήριο την Τρίτη θα ακολουθήσει παρόμοιο μοτίβο με τη σύλληψή του τον Απρίλιο για την υπόθεση χρηματισμού της πρώην πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς, όταν παραδόθηκε στις Αρχές της Νέας Υόρκης και εμφανίστηκε στο δικαστήριο για να δηλώσει αθώος. Του πήραν δακτυλικά αποτυπώματα, αλλά δεν του έβαλαν χειροπέδες, ούτε του έβγαλαν φωτογραφία σήμανσης.
Σύμφωνα με τον Τομπάιας και αυτή τη φορά είναι απίθανο να φορέσουν χειροπέδες στον Τραμπ ή να του τραβήξουν φωτογραφία σήμανσης. «Το θεωρώ απίθανο δεδομένου ότι είναι πρώην πρόεδρος της χώρας, αλλά και της μικρής πιθανότητας να κριθεί ύποπτος φυγής. Θα εμφανιστεί τουλάχιστον για να διαπραγματευτεί ή να πολεμήσει... αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν τέτοιου είδους διαδικασίες».
Θα επηρεάσουν οι κατηγορίες την προεκλογική καμπάνια του Τραμπ;
Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, τίποτα δεν εμποδίζει ένα άτομο, που αντιμετωπίζει ποινικές διώξεις, να διεκδικήσει το ύπατο αξίωμα της χώρας.
«Θα μπορούσε σίγουρα να αποτελέσει πρόβλημα για τον Τραμπ πολιτικά η απαγγελία των κατηγοριών και σίγουρα εάν καταδικαστεί. Οι ψηφοφόροι μπορεί να το σκεφτούν δύο φορές αν θέλουν να τον ψηφίσουν», είπε ο Καρλ Τομπάιας. «Αλλά δεν νομίζω ότι αυτό θα εμποδίσει απαραίτητα τη συμμετοχή του στην κούρσα».
Τουλάχιστον δύο άτομα με ποινικές καταδίκες έχουν θέσει στο παρελθόν υποψηφιότητα για την προεδρία των ΗΠΑ: Το 1920, ο σοσιαλιστής υποψήφιος Γιουτζίν Ντεμπς κατέβηκε υποψήφιος παρά την καταδίκη του βάσει του νόμου περί κατασκοπείας σε σχέση με μια αντιπολεμική ομιλία του το 1918. Αλλά και ο συνωμοσιολόγος Λίντον ΛαΡους έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία σε πολλές περιπτώσεις, μολονότι είχε καταδικαστεί για απάτη το 1988. Μία από τις προεδρικές του υποψηφιότητες, το 1992, έλαβε χώρα ενώ βρισκόταν σε ομοσπονδιακή φυλακή στη Μινεσότα. Αμφότεροι ηττήθηκαν στις εκλογές.