Παρά τις εντάσεις που υπάρχουν στις μεταξύ τους σχέσεις, ο Τζο Μπάιντεν έχει μέχρι στιγμής αποφύγει μια οξεία δημόσια αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να καταστήσει σαφές ότι τάσσεται ενάντια στο νομοσχέδιο που προωθεί η ισραηλινή κυβέρνηση για τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, μια μεταρρύθμιση που κλονίζει τους τελευταίους μήνες το εβραϊκό κράτος.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών μηνών, ο Μπάιντεν και ανώτερα στελέχη του επιτελείου του, έχουν εκφράσει ανησυχία για τα ισραηλινά σχέδια επέκτασης των εποικισμών στη Δυτική Όχθη και για ξεσπάσματα βίας μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
Οι σχέσεις Μπάιντεν και Νετανιάχου «κρατάνε» σχεδόν 40 χρόνια
Εντούτοις, το πιο ανησυχητικό για τον Λευκό Οίκο είναι το νομοσχέδιο της πιο δεξιάς κυβέρνησης στην ιστορία του Ισραήλ να μεταρρυθμίσει το ισραηλινό δικαστικό σύστημα, μια μεταρρύθμιση που δίνει στην (εκάστοτε) κυβέρνηση μεγαλύτερο έλεγχο στους διορισμούς δικαστών στο Ανώτατο Δικαστήριο. Το νομοσχέδιο για την μεταρρύθμιση έχει βυθίσει το Ισραήλ σε κρίση και σε μια άνευ προηγουμένου λαϊκή κινητοποίηση με μαζικές διαδηλώσεις που ανάγκασαν χθες Δευτέρα τον Νετανιάχου να αναβάλει την προώθηση του νομοσχεδίου στη Βουλή.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος γνωρίζει τον Νετανιάχου για περίπου 40 χρόνια, ήταν ευθύς απέναντί του σε κατ' ιδίαν τηλεφωνικές συνομιλίες, αναφέρουν μέλη του επιτελείου του Αμερικανού προέδρου. Παράλληλα ο ένοικος του Λευκού Οίκου διατυπώνει δημόσια την υποστήριξή του στο Ισραήλ, τον ισχυρότερο σύμμαχο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
«Το βασικό σκεπτικό στις εισηγήσεις του προς την ισραηλινή κυβέρνηση είναι να αποφευχθεί όποτε και όπου είναι δυνατόν μια διαρκή δημόσια αντιπαράθεση με τον Νετανιάχου», δήλωσε ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, αναλυτής σε θέματα Μέσης Ανατολής στο think tank Carnegie Endowment for International Peace.
«Δεν θέλει καυγάδες. Κάτι τέτοιο θα ήταν μια κακή κίνηση πολιτικά και κακή σε επίπεδο διακυβέρνησης. Μπερδεύει τα πράγματα και είναι άβολο», τόνισε.
Ευνοϊκές ως επί το πλείστον οι απόψεις των Αμερικανών για το Ισραήλ
Επί χρόνια οι αμερικανικές κυβερνήσεις είναι προσεκτικές στις δημόσιες επικρίσεις τους κατά του Ισραήλ, εν μέρει λόγω της ισχύος φιλο-ισραηλινών λόμπι στην Ουάσινγκτον, του ρόλου του εβραϊκού κράτους ως στενού συμμάχου των ΗΠΑ και της υποστήριξης που χαίρει το Ισραήλ μεταξύ των Αμερικανών.
Οι Αμερικανοί έχουν σε μεγάλο βαθμό ευνοϊκές απόψεις για το Ισραήλ. Μια δημοσκόπηση της Gallup νωρίτερα αυτόν τον μήνα έδειξε ότι, συγκριτικά με προηγούμενα χρόνια, οι Αμερικανοί βλέπουν το Ισραήλ πολύ πιο ευνοϊκά από ό,τι την Παλαιστινιακή Αρχή, με ποσοστά 68% έναντι 26%.
Αντιπροσωπευτική της προσέγγισης Μπάιντεν ήταν μια ανακοίνωση του Λευκού Οίκου που δόθηκε στη δημοσιότητα το βράδυ της Κυριακής και καλούσε «τους ισραηλινούς ηγέτες να βρουν έναν συμβιβασμό το συντομότερο δυνατό» αναφορικά με τη διαμάχη για τη δικαστική μεταρρύθμιση. Διαδηλώσεις κατά της μεταρρύθμισης πραγματοποιούνται επί εβδομάδες σε πολλές πόλεις του Ισραήλ και ολοένα αυξάνονται σε όγκο.
«Κατανοούμε ότι υπάρχει μια εσωτερική πολιτική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Επομένως, έχουμε διατυπώσει με σαφήνεια τις ανησυχίες μας σχετικά με αυτό το μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο και είπαμε επίσης πολύ ξεκάθαρα ότι θέλουμε να βρεθεί ένας συμβιβασμός. Συνεπώς, παρακολουθούμε την κατάσταση επισταμένα», υπογράμμισε ένας ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Ο Μπάιντεν δεν έχει προσκαλέσει τον Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο
Ο Ντένις Ρος, ένας Αμερικανός βετεράνος διαπραγματευτής μεταξύ Ισραηλινών και Αράβων, ανέφερε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε εκφράσει τις αμφιβολίες της για τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις στο Ισραήλ, αλλά το έπραξε αυτό σε κατ' ιδίαν συνομιλίες, όποτε είχε την ευκαιρία. Ο Ρος, ο οποίος τώρα συνεργάζεται με το think tank Ινστιτούτο της Ουάσινγκτον για την Πολιτική της Εγγύς Ανατολής, δήλωσε ότι πιστεύει ότι αυτή η προσέγγιση να διατυπωθούν τα σχετικά επιχειρήματα σε ιδιωτικές συνομιλίες ήταν η αρμόζουσα προσέγγιση.
Η Χάλι Σόιφερ, εκτελεστική διευθύντρια του Εβραϊκού Δημοκρατικού Συμβουλίου της Αμερικής, σημείωσε ότι ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση Μπάιντεν χειρίζεται αυτήν την κρίση μέχρι στιγμής είναι σύμφωνος με τη δέσμευση Μπάιντεν στη συνεργασία ΗΠΑ-Ισραήλ. «Ορισμένες φορές οι φίλοι είναι πιο ειλικρινείς μεταξύ τους πίσω από κλειστές πόρτες, και φαίνεται ότι αυτό συμβαίνει σε αυτή την περίπτωση», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, κρατώντας απόσταση από τον Νετανιάχου, ο Μπάιντεν δεν τον έχει προσκαλέσει ακόμη στον Λευκό Οίκο από τότε που ο «Μπίμπι» ξεκίνησε την έκτη θητεία του ως πρωθυπουργός τον Δεκέμβριο.
Ένας Αμερικανός ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε νωρίτερα σήμερα ότι δεν υπάρχει ακόμη σχέδιο επίσκεψης Νετανιάχου, αλλά «οι ισραηλινοί ηγέτες έχουν μακρά παράδοση να επισκέπτονται την Ουάσινγκτον και ο πρωθυπουργός Νετανιάχου πιθανότατα θα πραγματοποιήσει μια επίσημη επίσκεψη κάποια στιγμή».
Αργότερα σήμερα η αμερικανική προεδρία ανέφερε ότι δεν υπάρχουν προς το παρόν σχέδια για επίσκεψη Νετανιάχου στην Ουάσινγκτον.
Από την άλλη πλευρά, δεν έχουν διατυπωθεί απειλές από πλευρά της αμερικανικής κυβέρνησης για περιορισμό της χρηματοδότησης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, το οποίο, σύμφωνα με έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου που δόθηκε στη δημοσιότητα την 1η Μαρτίου, είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης, αθροιστικά, ξένης βοήθειας των ΗΠΑ μετά από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ιστορικά δεν υπάρχει διάθεση στο αμερικανικό Κογκρέσο να προβεί σε ένα τέτοιο βήμα και οι ΗΠΑ εξαρτώνται από το Ισραήλ σε μια περιοχή όπου οι ανησυχίες της Δύσης για το Ιράν έχουν αυξηθεί.