Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ δικαίωσε τη φωτογράφο Λιν Γκόλντσμιθ, στη διαμάχη της με το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ, για τα πνευματικά δικαιώματα μιας φωτογραφίας του Prince, στην οποία είχε βασιστεί ο ποπ-αρτ καλλιτέχνης για να δημιουργήσει μια σειρά έργων του.
Με ψήφους επτά έναντι δύο, οι δικαστές έκριναν ότι η φωτογράφος θα έπρεπε να λάβει πνευματικά δικαιώματα επειδή το πορτρέτο που βασίστηκε στη δουλειά της είχε «εμπορική» χρήση: είχε χρησιμοποιηθεί στο εξώφυλλο ενός περιοδικού.
Ο κόσμος της τέχνης και η βιομηχανία της ψυχαγωγίας παρακολουθούσαν στενά αυτήν την υπόθεση, λόγω των επιπτώσεων που μπορεί να έχει στο νομικό δόγμα της «δίκαιης χρήσης» που προωθεί την ελευθερία της έκφρασης επιτρέποντας, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τη χρήση έργων που προστατεύονται από copyright, χωρίς την άδεια του κατόχου των πνευματικών δικαιωμάτων.
Η Γκόλντσμιθ ήταν η φωτογράφος του φημισμένου μοβ πορτρέτου του Prince
«Το πρωτότυπο έργο της Γκόλντσμιθ, όπως και εκείνο άλλων φωτογράφων, αξίζει να προστατεύεται, ακόμη και απέναντι σε γνωστούς καλλιτέχνες», αναφέρει στο σκεπτικό της απόφασης η φιλελεύθερη δικαστής Σόνια Σοτομαγιόρ. «Αυτή η προστασία αφορά τα παραγόμενα έργα που μεταβάλλουν τα πρωτότυπα» εκτός και αν τα πρώτα είναι σαφώς διαφοροποιημένα από τα δεύτερα, πρόσθεσε.
Η ιστορία ξεκίνησε το 1981. Η Λιν Γκόλντσμιθ, μια φημισμένη φωτογράφος που έχει απαθανατίσει πολλούς σταρ της ροκ, πρότεινε στο περιοδικό Newsweek να φιλοξενήσει το πορτρέτο ενός ανερχόμενου καλλιτέχνη: του συνθέτη και τραγουδιστή Prince. Για τον σκοπό αυτόν τράβηξε πολλές ασπρόμαυρες φωτογραφίες του καλλιτέχνη, που τότε ήταν μόλις 23 ετών.
Ο Άντι Γουόρχολ είχε χρησιμοποιήσει τη φωτογραφία της Γκόλντσμιθ γιαα τα πορτρέτα του Prince
Το 1984, με το άλμπουμ «Purple Rain» ο Prince γίνεται σταρ πρώτου μεγέθους. Το περιοδικό Vanity Fair ήθελε να του αφιερώσει ένα άρθρο και ζήτησε από τον Άντι Γουόρχολ να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο του, στο στυλ των περίφημων, έγχρωμων μεταξοτυπιών της Μέριλιν Μονρό ή του Μάο. Έναντι 400 δολαρίων, η Λιν Γκόλντσμιθ επέτρεψε στο περιοδικό να χρησιμοποιήσει μια από τις φωτογραφίες της, αποκλειστικά για το άρθρο αυτό. Το κείμενο, με τίτλο «Purple Fame», συνοδευόταν από το πορτρέτο του Prince: μοβ πρόσωπο με μαύρα μαλλιά σε πορτοκαλί φόντο.
Η υπόθεση θα τελείωνε εκεί, εάν ο Άντι Γουόρχολ δεν είχε χρησιμοποιήσει τη φωτογραφία για να δημιουργήσει μια σειρά 16 πορτρέτων του καλλιτέχνη, τον οποίο θαύμαζε για το ταλέντο και το ανδρόγυνο στυλ του. Η Γκόλντσμιθ ανακάλυψε την ύπαρξή τους μόλις το 2016, αφού πέθανε ο Prince και το Vanity Fair δημοσίευσε ένα πορτρέτο του, βασισμένο στη φωτογραφία της, αλλά αυτή τη φορά μόνο σε πορτοκαλί τόνους. Επικοινώνησε τότε με το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ, που διαχειρίζεται τη συλλογή του καλλιτέχνη μετά τον θάνατό του, το 1987, και ζήτησε τα δικαιώματά της. Το Ίδρυμα αρνήθηκε, ανοίγοντας τον δρόμο για μια δικαστική διαμάχη που κράτησε χρόνια.