Προς εκτόνωση φαίνεται ότι βαίνει το βασιλικό οικογενειακό δράμα στην Ιορδανία με τον πρώην διάδοχο του θρόνου να υπόσχεται αφοσίωση στον βασιλιά, καθώς ο τελευταίος δέχθηκε τη διαμεσολάβηση για τη λήξη της κρίσης που έφερε τον πρίγκιπα Χάμζα υπό κατ’ οίκον περιορισμό.
Η κυβέρνηση της Ιορδανίας κατηγόρησε τον ετεροθαλή αδελφό του βασιλιά Αμπντάλα ότι ενεπλάκη σε «κακόβουλη» συνωμοσία για την «αποσταθεροποίηση της ασφάλειας του βασιλείου», ενώ συνελήφθησαν τουλάχιστον 16 άτομα. Ο Χάμζα είχε διαμηνύσει νωρίτερα ότι με βιντεοσκοπημένο μήνυμά του στο BBC, ότι είχε τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό στο παλάτι του στο Αμάν, επιμένοντας ότι δεν θα υπακούσει στις εντολές που περιόριζαν τις κινήσεις του. Αλλά σε μια προφανή εκτόνωση της κρίσης ο ηλικίας 41 ετών πρίγκιπας δεσμεύτηκε ότι στηρίζει τον βασιλιά Αμπντάλα. «Θα παραμείνω… πιστός στην κληρονομιά των προγόνων μου, βαδίζοντας στα βήματά τους, πιστός στα βήματά τους και το μήνυμά τους προς την Αυτού Υψηλότητα», ανέφερε σε υπογεγραμμένη επιστολή του, που ανακοίνωσαν τα ανάκτορα. «Θα είμαι πάντα έτοιμος να συνδράμω και να υποστηρίξω την Αυτού Υψηλότητα, τον βασιλέα και τον Διάδοχο του Θρόνου», πρόσθεσε.
Η δήλωση του Χάμζα ήρθε λίγο μετά την ανακοίνωση των ανακτόρων ότι ο βασιλιάς της Ιορδανίας αποδέχθηκε τη διαμεσολάβηση «αναφορικά με το ζήτημα του πρίγκιπα Χάμζα εντός του πλαισίου της δυναστείας των Χασεμιτών» - μιας από τις παλαιότερες δυναστείες του κόσμου, γενεαλογικά ίχνη της οποίας εντοπίζονται στον ίδιο τον προφήτη Μωάμεθ. Το έργο ανέλαβε ο θείος του βασιλιά – επίσης πρώην διάδοχος του θρόνου - πρίγκιπας Χασάν. Ο Χάμζα, από τον οποίο ο βασιλιάς Αμπντάλα αφαίρεσε τον τίτλο του διαδόχου του θρόνου το 2004, αναδείχθηκε το τελευταίο διάστημα σε δριμύ επικριτή της κυβέρνησης κατηγορώντας την ηγεσία της χώρας για διαφθορά, ευνοιοκρατία και αυταρχική διακυβέρνηση. Στο βίντεό του προς το BBC εξαπέλυσε πυρά για την «ανικανότητα που κυριαρχεί στις κυβερνητικές μας δομές τα τελευταία 15 με 20 χρόνια και η οποία επιδεινώνεται διαρκώς». «Ουδείς μπορεί να μιλήσει ή να εκφράσει τη γνώμη του χωρίς να του ασκηθεί εκφοβισμός, να συλληφθεί, να παρενοχληθεί, ή να απειληθεί», υποστήριξε.
«Οι κακόκοβουλες συκοφαντίες»
Ο Χάμζα αρνήθηκε ανάμειξή του σε «καταχθόνιο» σχέδιο, υποστηρίζοντας ότι με εντολή του γενικού επιτελάρχη των ενόπλων δυνάμεων της Ιορδανίας, στρατηγού Γιουσέφ Χουνέιτι, του έκοψαν το τηλέφωνο και τη σύνδεση στο Διαδίκτυο. «Όταν έρχεται ο αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων και σου λέει τέτοια πράγματα… θεωρώ ότι είναι απαράδεκτο. Κατέγραψα όσα είπε και τα έστειλα σε φίλους μου στο εξωτερικό και συγγενείς μου σε περίπτωση που κάτι συμβεί», ανέφερε στο βίντεο προς το BBC.
Ο 59χρονος βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας είχε χρίσει το 1999 τον Χάμζα διάδοχο του θρόνου, σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του πατέρα του, αλλά αργότερα του αφαίρεσε τον τίτλο και έχρισε διάδοχο του θρόνου τον γιο του, πρίγκιπα Χουσεϊν. Η μητέρα του Χάμζα, η γεννημένη στις ΗΠΑ βασίλισσα Νουρ, υπερασπίστηκε τον γιο τους αναφέροντας σε ανάρτησή της στο Τwitter ότι προσεύχεται «να επικρατήσει η αλήθεια και η δικαιοσύνη για όλα τα αθώα θύματα αυτής της κακόβουλης συκοφαντίας». Σύμφωνα με τον αναλυτή Αχμάντ Αουάντ του ερευνητικού ινστιτούτου Phenix Center for Economic and Informatics, που εδρεύει στο Αμάν, η κρίση στους κόλπους της βασιλικής οικογένειας δεν έχε4ι προηγούμενο στην Ιορδανία. «Πρόκειται για την αρχή μιας κρίσης, όχι το τέλος της. Αυτό που συνέβη δείχνει ότι υπάρχει ανάγκη για πολιτικές, οικονομικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις», δήλωσε.
Οι επιπτώσεις από το βασιλικό δράμα για τη σταθερότητα στην Ιορδανία και την ευρύτερη περιοχή
Το βασιλικό δράμα στην Ιορδανία έφερε στην επιφάνεια προβλήματα σε μια χώρα που θεωρείται συνήθως πυλώνας σταθερότητας στη Μέση Ανατολή. Μια πιθανή αναταραχή εκεί θα μπορούσε να συμπαρασύρει τον καταλυτικό ρόλο που διαδραματίζει σε επίπεδο περιφερειακής ασφάλειας εδώ και δεκαετίες, κάτι που εξηγεί και τη σπουδή των ΗΠΑ, μεγάλων δυνάμεων του Κόλπου, του Αραβικού Συνδέσμου και της Ρωσίας να δηλώσουν τη στήριξή τους στον βασιλιά Αμπντάλα. «Ο βασιλιάς έχει την υποστήριξή μας. Εκτιμούμε την ακεραιότητα και το όραμά του», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις.
Η Ιορδανία των περίπου 10 εκατ. κατοίκων έχει μια δυσανάλογη για το μέγεθός της στρατηγική σημασία σε μια ταραχώδη περιοχή του πλανήτη. Συνορεύει με το Ισραήλ, την κατεχόμενη Δυτική Όχθη, τη Συρία, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, φιλοξενεί αμερικανικά στρατεύματα, εκατομμύρια εξόριστους Παλαιστίνιους και πάνω από μισό εκατ. πρόσφυγες από τη Συρία. Μια αποσταθεροποίησή της θα μπορούσε να σημάνει προβλήματα για πολλές άλλες χώρες της περιοχής, αφού τυχόν εκθρόνιση του μονάρχη της Ιορδανίας θα μπορούσε να προκαλέσει ένα διακρατικό ντόμινο εξελίξεων, ικανό να συμπαρασύρει κι άλλους μονάρχες στην περιοχή. Γι’ αυτό και κρίθηκε επιτακτική από Ουάσιγκτον, Ριάντ, Κάιρο κτλ η προβολή μιας εικόνας αλληλεγγύης προς το πρόσωπο του Αμπντάλα αλλά και η σθεναρή απόρριψη φαινομένων στασιασμού απέναντί του.
Η Washington Post είχε αναφέρει πρώτη το περασμένο Σάββατο ότι ο πρίγκιπας Χάμζα είχε τεθεί υπό περιορισμό στο πλαίσιο έρευνας για καταγγελλόμενη συνωμοσία. Την επομένη ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφάντι ανακοίνωσε ότι η συνωμοσία χτυπήθηκε εν τη γενέσει της κι ότι οι συνωμότες είχαν σχέσεις με τρίτα «ξένα μέρη». Δεν τα κατονόμασε, είπε όμως ότι ένα άτομο «που σχετίζεται με ξένες μυστικές υπηρεσίες» είχε προτείνει στον Χάμζα να βγάλει τη γυναίκα του αεροπορικώς από τη χώρα.
Ο Ισραηλινός υπήκοος Ρόι Σάποσνικ, που λέγεται ότι είναι στενός φίλος του Χάμζα, είπε ότι «είχε προσκαλέσει τη σύζυγο του πρίγκιπα και τα παιδιά του να μείνουν στο σπίτι του στην Ευρώπη» κι ότι έκανε αυτή την «καλόβουλη, ανθρωπιστική» πρόταση αφ ης στιγμής ο πρίγκιπας είχε εκφράσει «ανησυχίες για την ασφάλεια της οικογένειάς του». Ο Σαπόσνικ δήλωσε ότι δεν εργάζεται για καμία μυστική υπηρεσία. Από την πλευρά του ο στρατηγός Χουνέιτι είπε ότι οι ένοπλες δυνάμεις και οι υπηρεσίες ασφαλείας της Ιορδανίας διαθέτουν «την ικανότητα και τον επαγγελματισμό», που απαιτούνται «για να αντιμετωπίσουν κάθε προσπάθεια υπονόμευσης της ασφάλειας της πατρίδας». Αν θα συνεχίσει να σιγοβράζει κάτω από την επιφάνεια η κρίση, είναι, βέβαια, άλλο θέμα. Όπως τόνισε ο διευθυντής της εταιρείας συμβούλων Stractegia, Μπαραχ Μικαϊλ, η Ιορδανία «έσπευσε να καθησυχάσει» τη διεθνή κοινότητα ότι «η κατάσταση είναι υπό έλεγχο».