Υγειονομική κρίση πυροδότησε ο φονικός ιός Νίπα (Nipah virus) στη νότια Ινδία με τις Αρχές του κρατιδίου Κεράλα να κλείνουν σχολεία, τράπεζες και γραφεία και να απαγορεύουν τις δημόσιες συγκεντρώσεις σε κάποιες περιοχές μετά την καταγραφή δύο θανάτων.
Σχεδόν 800 άτομα υποβλήθηκαν σε διαγνωστικά τεστ για τον ιό Νίπα το τελευταίο διήμερο και επιβεβαιώθηκαν τρία κρούσματα – δύο ενήλικες και ένα παιδί που νοσηλεύονται σε νοσοκομείο – στο τέταρτο ξέσπασμα του εν λόγω ιού στο κρατίδιο της Κεράλα από το 2018.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσεις τον ιό Νίπα μεταξύ εκείνων που συνιστούν υγειονομική απειλή λόγω της πιθανότητας να πυροδοτήσει επιδημίες και της έλλειψης επαρκών αντίμετρων.
Τι γνωρίζουμε για τον ιό Νίπα
Ο ιός Νίπα είναι ζωονοτικός, δηλαδή μπορεί να μεταδοθεί από ζώα σε ανθρώπους μέσω της απευθείας επαφής με τα σωματικά υγρά μολυσμένων νυχτερίδων και χοίρων, αλλά και από άνθρωπο σε άνθρωπο ή μέσω μολυσμένων τροφίμων. Ο ιός σκοτώνει σύμφωνα με τον ΠΟΥ το 40% με 75% όσων μολυνθούν.
Εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1999 σε χοιροτρόφους στη Μαλαισία και τη Σιγκαπούρη με τα περισσότερα κρούσματα να προέρχονται από την άμεση επαφή με άρρωστα γουρούνια ή μολυσμένους ιστούς χεοίρων. Περί τα 300 άτομα είχαν μολυνθεί τότε και 100 εξ’ αυτών πέθαναν. Έκτοτε δεν σημειώθηκε ξέσπασμα του ιού Νίπα στις δύο αυτές χώρες, σύμφωνα με τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων (CDC).
Το 2001 ο ιός Νίπα εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Μπανγκλαντές και έκτοτε η χώρα βιώνει κάθε χρόνο ξεσπάσματα συνήθως μεταξύ Δεκεμβρίου και Μαϊου, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Οι μολύνσεις στο Μπαγκλαντές πιστεύεται ότι προκαλούνται από την κατανάλωση φρούτων ή παραγώγων τους – όπως ο χυμός καρύδας ή χουρμάδων, μολυσμένων από τα ούρα ή το σάλιο φρουτονυκτερίδων. Όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, οι φρουτονυκτερίδες θεωρούνται φυσικέ ξενιστές του ιού Νίπα. Φρουτονυκτερίδες στην Κεράλα είχαν διαγνωστεί θετικές στον ιό αυτό στο πρώτο ξέσπασμά του στο ινδικό αυτό κρατίδιο το 2018, όταν πέθαναν 21 από τους 23 μολυνθέντες. Σε επόμενα ξεσπάσματα του ιού στην Κεράλα το 2019 και το 2021 πέθαναν δύο άνθρωποι.
Τα συμπτώματα της μόλυνσης από τον ιό Νίπα
Μερικοί άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό Νίπα μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί, μια επιπλοκή που σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μπορεί να εμποδίσει τη διάγνωση και να δημιουργήσει «προκλήσεις στον εντοπισμό κρουσμάτων, στα αποτελεσματικά και έγκαιρα μέτρα ελέγχου των λοιμώξεων και στην αντίδραση στην επιδημία».
Τα αρχικά συμπτώματα του Νίπα μπορεί επίσης να μην είναι μη ειδικά δυσκολεύοντας τη διάγνωση κατά την εμφάνισή του. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως τέσσερις έως 14 ημέρες μετά την έκθεση και περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο και αναπνευστικά συμπτώματα όπως πονόλαιμο, βήχα και δυσκολία στην αναπνοή, σύμφωνα με το CDC. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, εμφανίζεται οίδημα του εγκεφάλου (εγκεφαλίτιδα), με τους ασθενείς να πέφτουν σε κώμα μέσα σε 48 ώρες. Αν και τα άτομα που αναπτύσσουν συμπτώματα εγκεφαλίτιδας από τον ιό Νίπα μπορούν να αναρρώσουν, το CDC λέει ότι μπορεί να εμφανίσουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Το CDC λέει επίσης ότι έχουν καταγραφεί θάνατοι από τον ιό Νίπα μήνες ή και χρόνια μετά την έκθεση σε αυτό.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο ιός Νίπα είναι ένα παθογόνο που θα μπορούσε να προκαλέσει παγκόσμια επιδημία καθώς δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο ή φάρμακο για την αντιμετώπισή του.