Το «νομικό ημερολόγιο» του Ντόναλντ Τραμπ γεμίζει μέρα με τη μέρα, καθώς ο τέως Αμερικανός πρόεδρος αντιμετωπίζει πολλαπλές ποινικές κατηγορίες και πιθανώς να του απαγγελθούν κι άλλες.
Ο Τραμπ παραπέμφθηκε σε δίκη με την κατηγορία της συνωμοσίας στις προεδρικές εκλογές του 2020 και αναγκάστηκε να ταξιδέψει στην Ουάσιγκτον για να δηλώσει αθώος σε ομοσπονδιακό δικαστήριο.
Από τότε που εγκατέλειψε τον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ αντιμετωπίζει την τρίτη σειρά ποινικών κατηγοριών, κάτι πρωτοφανές για τις ΗΠΑ. Οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει μόνο στις λεγόμενες «μπανανίες», αλλά αυτό δεν ισχύει.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, υπάρχει μια μακρά ιστορία με την εμπλοκή παγκόσμιων ηγετών σε ποινικές υποθέσεις, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ανάληψη της εξουσίας. Κάποιοι προέρχονταν από τις ισχυρές οικονομίες του κόσμου, όπως τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Με αφορμή, λοιπόν, την περίπτωση Τραμπ, το Bloomberg θυμίζει τους ηγέτες που βρέθηκαν στη δίνη σκανδάλων.
Βόρεια Αμερική
Ρίτσαρντ Νίξον
Ο Νίξον παραιτήθηκε το 1974, 10 ημέρες αφότου η δικαστική επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων υιοθέτησε άρθρα μομφής που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απομάκρυνσή του από το αξίωμα. Τα εν λόγω άρθρα τον κατηγορούσαν για παρεμπόδιση της δικαιοσύνης, κατάχρηση εξουσίας και περιφρόνηση του Κογκρέσου για την απόπειρα συγκάλυψης της διάρρηξης της έδρας του αντιπάλου του. Ο αντιπρόεδρος Τζέραλντ Φορντ έγινε πρόεδρος και αργότερα απένειμε χάρη στον Νίξον για τυχόν εγκλήματα που μπορεί να είχε διαπράξει.
Μπιλ Κλίντον
Ο Κλίντον παραπέμφθηκε σε δίκη το 1998 με βάση δύο άρθρα που τον κατηγορούσαν για παρεμπόδιση της δικαιοσύνης και ψευδορκία υπό όρκο, τα οποία προέκυψαν από τη σχέση του με τη Μόνικα Λεβίνσκι. Η Γερουσία δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 για την απομάκρυνσή του από το αξίωμά του. Αφού εγκατέλειψε το αξίωμά του το 2001, το Ανώτατο Δικαστήριο ανέστειλε την άδειά του και παραιτήθηκε πριν του αφαιρεθεί πλήρως η άδεια άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος.
Ευρώπη
Νικολά Σαρκοζί, πρώην πρόεδρος της Γαλλίας
Ο Σαρκοζί καταδικάστηκε το 2021 σε ποινή φυλάκισης ενός έτους επειδή βοήθησε έναν δικαστή να αποκτήσει θέση υψηλού κύρους με αντάλλαγμα πληροφορίες σχετικά με μια δικαστική έρευνα. Αν και ο Σαρκοζί έχασε την έφεση, η ποινή δεν έχει εκτελεστεί. Σε μια ξεχωριστή υπόθεση, ο Σαρκοζί κρίθηκε ένοχος για εσκεμμένη παραβίαση των κανόνων χρηματοδότησης της προεκλογικής εκστρατείας στην αποτυχημένη προσπάθεια επανεκλογής του το 2012. Του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης ενός έτους, η οποία όμως ανεστάλη μέχρι να ασκήσει έφεση.
Ζακ Σιράκ, πρόεδρος της Γαλλίας
Το 2011, ο Σιράκ έγινε ο πρώτος αρχηγός γαλλικού κράτους στη σύγχρονη εποχή που καταδικάστηκε για έγκλημα μετά την αποχώρησή του από το αξίωμα. Ο εκλιπών κεντροδεξιός ηγέτης, ο οποίος ήταν πολύ άρρωστος για να παραστεί στο δικαστήριο, κρίθηκε ένοχος για κατάχρηση δημοτικών πόρων του Παρισιού, όταν ήταν δήμαρχος της πρωτεύουσας, και καταδικάστηκε σε διετή ποινή με αναστολή.
Χέλμουτ Κολ, καγκελάριος της Γερμανίας
Ο Κολ αντιμετώπισε κατηγορίες για διαφθορά και παράνομη χρηματοδότηση του κόμματος λίγο μετά την ήττα του συντηρητικού μπλοκ στις εκλογές του 1998 από τους Σοσιαλδημοκράτες. Οι εισαγγελείς ερευνούσαν τον Κολ για πάνω από ένα χρόνο, αλλά τελικά αποφάσισαν το 2001 να αποσύρουν την υπόθεση, υπό τον όρο ότι ο πρώην καγκελάριος θα πλήρωνε ένα υψηλό πρόστιμο, όπως και έγινε.
Σίλβιο Μπερλουσκόνι, Ιταλός πρόεδρος
Ο Μπερλουσκόνι, σύμφωνα με ισχυρισμό του, αντιμετώπισε περισσότερες από 100 έρευνες και δίκες που αφορούσαν φορολογική απάτη, δωροδοκία, μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας. Ο μακροβιότερος μεταπολεμικός πρωθυπουργός της Ιταλίας, ο οποίος πέθανε φέτος, κέρδισε δεκαετίες αθωωτικών αποφάσεων, αλλά μετά την καταδίκη του για φορολογική απάτη το 2013 έχασε την έδρα του στη Γερουσία και του απαγορεύτηκε να κατέχει δημόσιο αξίωμα. Πιστός στη φόρμα του, κατάφερε να επιστρέψει το 2022, όταν του επετράπη να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, και επανεξελέγη στο κοινοβούλιο.
Μέση Ανατολή
Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργός του Ισραήλ
Ο Νετανιάχου, ο πρώτος εν ενεργεία πρωθυπουργός του Ισραήλ που δικάζεται, αντιμετωπίζει κατηγορίες για δωροδοκία, απάτη και απιστία. Οι εισαγγελείς ισχυρίζονται ότι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της χώρας καταχράστηκε τη θέση του για να δέχεται παράνομα -και κατά καιρούς να απαιτεί- εκλεκτά κρασιά και ακριβά πούρα από δισεκατομμυριούχους φίλους του. Υποστηρίζουν επίσης ότι υπονόμευσε την ακεραιότητα του αξιώματός του για να κερδίσει ευνοϊκή κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης. Ο Νετανιάχου αρνείται κάθε αδίκημα.
Αφρική
Ο πρώην πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Τζέικομπ Ζούμα
Ο Ζούμα καταδικάστηκε σε 15 μήνες φυλάκιση για ασέβεια προς το δικαστήριο το 2021, αφού αρνήθηκε να καταθέσει σε δικαστική επιτροπή διερεύνησης της κρατικής δωροδοκίας κατά τη διάρκεια της εννεαετούς διακυβέρνησής του. Αποφυλακίστηκε για ιατρικούς λόγους, αφού εξέτισε μερικούς μήνες στη φυλακή. Ο Ζούμα δικάζεται επί του παρόντος αντιμετωπίζοντας κατηγορίες ότι δέχθηκε δωροδοκίες που σχετίζονται με μια συμφωνία του 1999 για όπλα.
Λοράν Γκμπαγκμπό, Ακτή Ελεφαντοστού
Ο Λοράν Γκμπαγκμπό κατηγορήθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στα τέλη του 2011. Πέρασε χρόνια στη Χάγη, προτού το δικαστήριο τον αθωώσει το 2019, γεγονός που επικυρώθηκε το 2021. Καταδικάστηκε επίσης για διάρρηξη υποκαταστήματος της κεντρικής τράπεζας της Δυτικής Αφρικής κατά τη διάρκεια μετεκλογικής σύγκρουσης το 2011 και αντιμετώπιζε ποινή φυλάκισης 20 ετών. Του απονεμήθηκε χάρη από τον νυν πρόεδρο της Ακτής Ελεφαντοστού, Αλασάν Ουαταρά, το 2022.
Μπλεζ Κομπαορέ, πρώην πρόεδρος της Μπουρκίνα Φάσο
Ο Κομπαορέ καταδικάστηκε το 2022 για τη δολοφονία του Τόμας Σανκάρα, του εμβληματικού Αφρικανού ηγέτη που σκοτώθηκε σε πραξικόπημα πριν από 35 χρόνια. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Ο Κομπαορέ ζει σήμερα εξόριστος στην Ακτή Ελεφαντοστού.
Αλφά Κοντέ, πρώην πρόεδρος της Γουινέας
Ο Κοντέ, ο οποίος ανατράπηκε με πραξικόπημα το 2021, κατηγορείται για συνέργεια σε δολοφονίες, απαγωγές, σεξουαλική βία και αναγκαστικές εξαφανίσεις. Οι κατηγορίες αφορούν τις ματωμένες εκλογές του 2020 μετά την αμφιλεγόμενη υποψηφιότητα του Κοντέ για τρίτη θητεία στο αξίωμα. Η δίκη του δεν έχει ακόμη ξεκινήσει.
Ο πρώην πρόεδρος της Μαυριτανίας, Μοχάμεντ Ουλντ Αμπντέλ Αζίζ
Ο Αζίζ, ο οποίος κυβέρνησε το βορειοαφρικανικό κράτος από το 2009 έως το 2019, δικάζεται επί του παρόντος αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για κατάχρηση εξουσίας, ξέπλυμα χρήματος και παράνομο πλουτισμό. Ο συνήγορος υπεράσπισής του δήλωσε ότι οι κατηγορίες είναι πολιτικές και αποσκοπούν στο να πλήξουν τη φήμη του.
Ο πρώην πρόεδρος της Μποτσουάνα, Ίαν Χάμα
Ο Χάμα κατηγορείται για παράνομη κατοχή πυροβόλων όπλων, αδικήματα που σύμφωνα με τους εισαγγελείς της πολιτείας συνέβησαν κατά τη διάρκεια της δεκαετούς προεδρίας του, που έληξε το 2018. Ο Χάμα βρίσκεται επί του παρόντος στη γειτονική Νότια Αφρική, όπου εκκρεμεί διαδικασία έκδοσης.
Ασία
Ιμράν Καν, πρώην πρωθυπουργός του Πακιστάν
Ο Καν συνελήφθη και καταδικάστηκε για απόκρυψη εσόδων από την πώληση κρατικών δώρων όταν ήταν στην εξουσία και καταδικάστηκε σε τρία χρόνια. Ο Καν έχει πάνω από 170 νομικές υποθέσεις από τότε που εκδιώχθηκε από την εξουσία τον περασμένο Απρίλιο. Αυτές αφορούν από κατηγορίες για διαφθορά και δολοφονία μέχρι τρομοκρατία και βία. Για μία από τις υποθέσεις αυτές συνελήφθη επίσης τον Μάιο, γεγονός που προκάλεσε βίαια επεισόδια σε όλο το Πακιστάν και καταστολή του πολιτικού του κόμματος.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Μαλαισίας Νατζίμπ Αμπντούλ Ραζάκ
Ο Ραζάκ δικάζεται με την κατηγορία της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και κατάχρησης εξουσίας σχετικά με τη φερόμενη κατάχρηση 2,3 δισεκατομμυρίων ρινγκίτ (508 εκατομμυρίων δολαρίων) που ανήκαν στο 1MDB, το κρατικό επενδυτικό ταμείο που έγινε το επίκεντρο ενός σκανδάλου που προκάλεσε πολλαπλές έρευνες στην Ασία, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Η ακροαματική διαδικασία στο δικαστήριο θα συνεχιστεί στις 14 Αυγούστου. Εκτίει επίσης ποινή φυλάκισης 12 ετών για μια άλλη καταδίκη για διαφθορά που συνδέεται με την πρώην θυγατρική της 1MDB, την SRC International. Είναι ο πρώτος πρώην ηγέτης της Μαλαισίας που καταδικάζεται και φυλακίζεται για διαφθορά.
Τάκσιν Τσιναγουάτ, πρώην πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης
Ο Τακσίν, ο οποίος εκδιώχθηκε με στρατιωτικό πραξικόπημα το 2006, έφυγε από την Ταϊλάνδη πριν από 15 χρόνια για να αποφύγει τις κατηγορίες για διαφθορά, που, όπως είπε, είχαν πολιτικά κίνητρα. Κρίθηκε ένοχος ερήμην σε τέσσερις υποθέσεις δωροδοκίας, με αδικήματα που περιλαμβάνουν την παράνομη απόκρυψη μετοχών σε εταιρεία τηλεπικοινωνιών που είχε ιδρύσει και σύγκρουση συμφερόντων σχετικά με το δάνειο μιας κρατικής τράπεζας στην κυβέρνηση της Μιανμάρ. Ο Τακσίν θα αντιμετωπίσει 10 χρόνια κατά την επιστροφή του στην Ταϊλάνδη, η οποία είχε προγραμματιστεί για τις 10 Αυγούστου, αλλά αναβλήθηκε για αργότερα μέσα στον μήνα.
Ο πρώην πρόεδρος των Φιλιππίνων Τζόζεφ Εστράδα
Ο Εστράδα παραπέμφθηκε σε δίκη το 2000 με κατηγορίες για δωροδοκία και διαφθορά, αλλά η δίκη του στη Γερουσία διακόπηκε μετά από μαζική εξέγερση που προκάλεσε την παραίτησή του στις αρχές του 2001. Στη συνέχεια κατηγορήθηκε για διαφθορά επειδή φέρεται να έλαβε μίζες και κρίθηκε ένοχος το 2007. Λίγους μήνες μετά την καταδίκη του, του δόθηκε χάρη από τη διάδοχό του, Γκλόρια Μακαπαγκάλ-Αρόγιο, η οποία αντιμετώπισε και η ίδια κατηγορίες για διαφθορά, πριν αθωωθεί από το ανώτατο δικαστήριο.
Λατινική Αμερική
Ζαΐρ Μπολσονάρου, πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας
Ο Μπολσονάρου απαγορεύεται να διεκδικήσει δημόσιο αξίωμα μέχρι το 2030, αφού δικαστήριο της Βραζιλίας έκρινε ότι καταχράστηκε την εξουσία του διαδίδοντας fake news σχετικά με το ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας της χώρας, σε μια προσπάθεια να παραμείνει στην εξουσία. Τον Μάιο, η αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο στο σπίτι του αναζητώντας πλαστές κάρτες εμβολιασμού Covid που φέρεται να χρησιμοποιήθηκαν για να παρακάμψουν τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς από βοηθούς και μέλη της οικογένειάς του. Βρίσκεται επίσης υπό έρευνα για διαρροή απόρρητων πληροφοριών.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούλα ντα Σίλβα
Ο Λούλα κυβέρνησε τη χώρα από το 2003 έως το 2010 και εξελέγη ξανά πρόεδρος το 2022. Μεταξύ των θητειών του, πέρασε 580 ημέρες στη φυλακή με κατηγορίες για δωροδοκία, μέχρι που το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε τη φυλάκισή του το 2019. Του επετράπη να είναι εκ νέου υποψήφιος, αφού το ανώτατο δικαστήριο της Βραζιλίας υποστήριξε έναν από τους δικαστές του που είχε απορρίψει όλες τις ποινικές καταδίκες εναντίον του αριστερού ηγέτη.
Ο πρόεδρος της Χιλής Αουγκούστο Πινοσέτ
Ο Πινοσέτ, που πέθανε το 2006, κυβέρνησε τη χώρα μεταξύ 1973 και 1990. Συνελήφθη στο Λονδίνο το 1998 με την κατηγορία της γενοκτονίας και της τρομοκρατίας. Αφέθηκε ελεύθερος το 2000 για ιατρικούς λόγους και επέστρεψε στη Χιλή, όπου του απαγγέλθηκαν κατηγορίες και διατάχθηκε ο κατ' οίκον περιορισμός του έξι χρόνια αργότερα.
Ραφαέλ Κορέα, πρώην πρόεδρος του Ισημερινού
Ο Κορέα διέφυγε στο Βέλγιο κατά τη διάρκεια έρευνας για την εμπλοκή του με την Odebrecht, έναν βραζιλιάνικο κατασκευαστικό όμιλο που έχει παραδεχτεί ότι δωροδοκούσε αξιωματούχους σε όλη την ήπειρο. Καταδικάστηκε ερήμην και σε οκτώ χρόνια φυλάκισης, αλλά σχεδιάζει την επιστροφή του κόμματός του στην εξουσία μέσω πρόωρων εκλογών αυτόν τον μήνα.
Πηγή: Bloomberg
Φωτογραφίες: AP