Ο Ιουάο Χακαμάντα, ο μακροβιότερος θανατοποινίτης στον κόσμο που πέρασε 46 χρόνια στη φυλακή, αθωώθηκε σήμερα από το δικαστήριο της Σιζουόκα της Ιαπωνίας έπειτα από αναθεώρηση της δίκης του.
Ο Ιουάο Χακαμάντα, ο οποίος κρατούνταν στην πτέρυγα των θανατοποινιτών για περισσότερο από μισό αιώνα, κρίθηκε ένοχος το για τη δολοφονία του αφεντικού του, της συζύγου του και των δύο έφηβων παιδιών τους.
Από την αρχή της ακροαματικής συνεδρίασης, ο δικαστής δήλωσε πως το δικαστήριο θεωρεί πως ο κατηγορούμενος «είναι αθώος».
Η υπόθεση αυτή, η οποία άρχισε το 1966, είναι εμβληματική για τους υποστηρικτές της κατάργησης της θανατικής ποινής στην Ιαπωνία, οι οποίοι είναι λιγότεροι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, απ' αυτούς που την υποστηρίζουν στη χώρα.
Πολύ νωρίς σήμερα το πρωί, εκατοντάδες άνθρωποι έκαναν ουρά μπροστά από το Δικαστήριο της Σιζουόκα (δυτικά του Τόκιο) για να προσπαθήσουν να πιάσουν μια θέση για την πολυαναμενόμενη ετυμηγορία.
Μεταξύ αυτών, ο Ατσούσι Ζουκεράν, ο οποίος φορούσε μια μπλούζα στην οποία ήταν γραμμένο «Απελευθερώστε τον Χακαμάντα τώρα».
«Είμαι απολύτως βέβαιος ότι θα αθωωθεί. Όμως ένα μέρος μου δεν θα είναι σε θέση να γιορτάσει πλήρως την αθώωση», έλεγε μερικές ώρες πριν από την ανακοίνωση της ετυμηγορίας, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Η περίπτωσή του είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση ότι το ιαπωνικό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης πρέπει να αλλάξει», πρόσθεσε.
Νότια Καρολίνα: Πρώτη εκτέλεση θανατοποινίτη εδώ και 13 χρόνια
Ποιος είναι ο Ιάπωνας Ιουάο Χακαμάντα
Πρώην πυγμάχος που έγινε υπάλληλος σε μια επιχείρηση παρασκευής μίσο (σόγια που έχει υποστεί ζύμωση), ο Ιουάο Χακαμάντα κατηγορούνταν ότι το 1966 δολοφόνησε το αφεντικό του και τρία μέλη της οικογένειας αυτού του τελευταίου. Το 1968 είχε καταδικαστεί σε θάνατο από το Δικαστήριο της Σιζουόκα.
Την εποχή εκείνη είχε αρχικά ομολογήσει πως είχε διαπράξει αυτούς τους φόνους, πριν υπαναχωρήσει, επικαλούμενος τις βίαιες μεθόδους των ανακριτών του. Η καταδίκη του σε θάνατο είχε εντούτοις επικυρωθεί το 1980 από το ιαπωνικό Ανώτατο Δικαστήριο.
Οι δικηγόροι του υποστήριζαν ότι τα στοιχεία για την ενοχή του πιθανόν κατασκευάστηκαν από την αστυνομία ή τα πρόσωπα που είχαν τότε ερευνήσει την υπόθεση, ώστε να μπορέσουν να δικαιολογήσουν τη σύλληψή του και την καταδίκη του.
Το 2014, ένα δικαστήριο είχε αποδεχθεί την ύπαρξη αμφιβολιών για την ενοχή του αφού γενετικά τεστ είχαν διαψεύσει στοιχεία της κατηγορίας στα οποία βασιζόταν το κατηγορητήριο: το DNA που είχε βρεθεί σε ματωμένα ρούχα, δεν αντιστοιχούσε στο δικό του. Είχε τότε αποφυλακισθεί.
Όμως ο δρόμος για μια αναθεώρηση της δίκης του ανθρώπου, ο οποίος θεωρείται αυτός που έχει περάσει τον περισσότερο χρόνο στον κόσμο ως θανατοποινίτης, υπήρξε ιδιαίτερα μακρύς και βασανιστικός.
Έπειτα από προσφυγή της εισαγγελίας, δικαστήριο του Τόκιο είχε αμφισβητήσει το 2018 την αξιοπιστία των τεστ DNA και είχε ακυρώσει την απόφαση του 2014, χωρίς ωστόσο να ξαναστείλει τον Χακάντα στη φυλακή.
Το 2020, νέα ανατροπή: το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση που εμπόδιζε να δικαστεί και πάλι ο Χακαμάντα.
Το Μάιο, στη νέα δίκη του, οι εισαγγελείς ζήτησαν και πάλι τη θανατική ποινή, υποστηρίζοντας πως είναι ένοχος «πέραν πάσης εύλογης αμφιβολίας».
Οι δικηγόροι του και οι πολυάριθμοι υποστηρικτές του, επικεφαλής των οποίων είναι η 91χρονη αδελφή του, η Χιντέκο, ζητούσαν την αθώωσή του.
Σύμφωνα με την ιαπωνική εφημερίδα Μανιίτσι, ήταν η πέμπτη φορά που εισαγγελείς στην Ιαπωνία ζητούσαν και πάλι την επιβολή της θανατικής ποινής σε νέες δίκες πρώην καταδικασμένων σε θάνατο. Στις τέσσερις πρώτες υποθέσεις, οι κατηγορούμενοι είχαν τελικά αθωωθεί.
Σύμφωνα με τους οικείους του, ο Χακαμάντα υποφέρει από σημαντικές ψυχολογικές συνέπειες αφού πέρασε σχεδόν πέντε δεκαετίες στα κελιά των μελλοθανάτων, συχνά σε απομόνωση, και κάθε ημέρα μπορούσε να είναι η τελευταία του, όπως προβλέπεται από την κινεζική νομοθεσία.
«Δώσαμε μια μάχη που φαινόταν για καιρό χωρίς τέλος», είχε δηλώσει η αδελφή του, η Χιντέκο.
«Όμως αυτή τη φορά πιστεύω πως η μάχη θα τελειώσει», είχε προσθέσει για την έκβασή της.
Οι καταδικασμένοι σε θάνατο στην Ιαπωνία συχνά ειδοποιούνται την τελευταία στιγμή ότι πρόκειται να απαγχονισθούν μερικές ώρες αργότερα. Ο απαγχονισμός είναι η μόνη μέθοδος εκτέλεσης της θανατικής ποινής στο αρχιπέλαγος.
Οι πολιτικοί αξιωματούχοι δεν έχουν πρόθεση να την καταργήσουν. Το Δεκέμβριο η Ιαπωνία αριθμούσε στις φυλακές της λίγο περισσότερους από 100 θανατοποινίτες.
Η περίπτωση του Χακαμάντα είναι «ένα μόνο από τα αμέτρητα παραδείγματα του αποκαλούμενου συστήματος «δικαιοσύνης των ομήρων» της Ιαπωνίας», δήλωσε ο Τεπέι Κασάι, υπεύθυνος προγράμματος για την Ασία για το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως σημείωσε ο Guardian, επικαλούμενος το AFP. «Οι ύποπτοι αναγκάζονται να ομολογήσουν κατά τη διάρκεια μακρών και αυθαίρετων περιόδων κράτησης» και συχνά υπάρχει «εκφοβισμός κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων».