Ο αριθμός των κενών σπιτιών στην Ιαπωνία έχει αυξηθεί στον αριθμό ρεκόρ των εννέα εκατομμυρίων καθώς ο πληθυσμός της χώρας της ανατολικής Ασίας συνεχίζει να μειώνεται.
Στην Ιαπωνία τα εγκαταλειμμένα σπίτια είναι γνωστά ως «akiya», ένας όρος που συνήθως χρησιμοποιείται για τα εγκαταλελειμμένα σπίτια σε αγροτικές περιοχές. Όμως, όλο και περισσότερα άδεια σπίτια παρατηρούνται σε μεγάλες πόλεις, όπως το Τόκιο και το Κιότο, κάτι που αποτελεί πρόβλημα για την κυβέρνηση που βρίσκεται αντιμέτωπη με τη γήρανση του πληθυσμού και την ανησυχητική μείωση του αριθμού των παιδιών που γεννιούνται κάθε χρόνο.
«Πρόκειται για σύμπτωμα της μείωσης του πληθυσμού της Ιαπωνίας» δήλωσε ο Τζέφρι Χολ, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών Kanda. «Το πρόβλημα δεν είναι ότι έχουν χτιστεί πολλά σπίτια», αλλά ότι «δεν υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι για να τα κατοικήσουν» είπε.
Σύμφωνα με στοιχεία που συνέταξε το Υπουργείο Εσωτερικών και Επικοινωνιών, το 14% όλων των κατοικιών στην Ιαπωνία είναι κενές. Σε αυτό το ποσοστό περιλαμβάνονται δεύτερες κατοικίες και εκείνες που έμειναν άδειες για άλλους λόγους, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων που εκκενώθηκαν προσωρινά ενώ οι ιδιοκτήτες τους εργάζονται στο εξωτερικό.
Δεν αφήνονται όμως όλα να ρημάξουν, όπως τα τα παραδοσιακά akiya, ο αυξανόμενος αριθμός των οποίων οδηγεί σε μια σειρά άλλων προβλημάτων για την κυβέρνηση και τις κοινότητες, είπαν ειδικοί στο CNN.
Έτσι γίνονται προσπάθειες να αναβιώσουν οι πόλεις στις οποίες βρίσκονται καθώς οι ειδικοί εκφράζουν φόβους ότι αποτελούν κίνδυνο λόγω της έλλειψης συντήρησης και αυξάνουν τους κινδύνους για τους διασώστες σε περιόδους καταστροφών σε μια χώρα επιρρεπή σε σεισμούς και τσουνάμι.
Το πρόβλημα των πάρα πολλών σπιτιών στην Ιαπωνία
Τα akiya συχνά περνούν από γενιά σε γενιά. Όμως, με τη μείωση των γεννήσεων, πολλοί μένουν χωρίς κληρονόμο ή κληρονόμοι του είναι νεότερες γενιές που έχουν μετακομίσει σε πόλεις και δεν ενδιαφέρονται να επιστρέψουν σε αγροτικές περιοχές, είπαν ειδικοί στο CNN.
Ορισμένα σπίτια, επίσης, βρίσκονται σε ιδιοκτησιακό «κενό», επειδή οι τοπικές αρχές δεν γνωρίζουν ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες λόγω κακής τήρησης αρχείων. Αυτό δυσκολεύει την κυβέρνηση να αναζωογονήσει τις γερασμένες αγροτικές κοινότητες, και εμποδίζει τις προσπάθειες προσέλκυσης νεότερων ατόμων που ενδιαφέρονται για έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής ή επενδυτών που προσβλέπουν σε μια συμφωνία.
Σύμφωνα με τις φορολογικές πολιτικές της Ιαπωνίας, ορισμένοι ιδιοκτήτες θεωρούν συχνά φθηνότερο να διατηρήσουν το σπίτι παρά να το κατεδαφίσουν για ανακατασκευή. Και ακόμα κι αν οι ιδιοκτήτες θέλουν να πουλήσουν, μπορεί να δυσκολεύονται να βρουν αγοραστές, είπε ο Χολ, από το Πανεπιστήμιο Kanda.
«Πολλά από αυτά τα σπίτια είναι αποκομμένα από την πρόσβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς, την υγειονομική περίθαλψη, ακόμη και τα ψιλικατζίδικα» τόνισε.
Δημοφιλή βίντεο που δείχνουν ανθρώπους -κυρίως ξένους- να αγοράζουν φθηνά ιαπωνικά σπίτια και να τα μετατρέπουν σε κομψούς ξενώνες και καφετέριες έχουν συγκεντρώσει πολλούς οπαδούς στα social media τα τελευταία χρόνια, αλλά ο Χολ προειδοποίησε ότι δεν είναι τόσο εύκολο όσο φαίνεται. «Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα σπίτια δεν πρόκειται να πουληθούν σε αλλοδαπούς διότι ο όγκος της γραφειοκρατίας και οι κανόνες πίσω από αυτή δεν είναι κάτι εύκολο για κάποιον που δεν μιλά και δεν διαβάζει πολύ καλά ιαπωνικά» είπε. «Δεν θα μπορέσουν να πάρουν αυτά τα σπίτια φθηνά».
Μειώνεται ο πληθυσμός της Ιαπωνίας
Ο πληθυσμός της Ιαπωνίας μειώνεται εδώ και αρκετά χρόνια – στην τελευταία καταμέτρηση το 2022, ο πληθυσμός είχε συρρικνωθεί κατά περισσότερο από 800.000 από το προηγούμενο έτος, στα 125,4 εκατομμύρια. Το 2023, ο αριθμός των νέων γεννήσεων μειώθηκε για όγδοη συνεχή χρονιά, φθάνοντας σε ιστορικό χαμηλό, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Το ποσοστό γεννήσεων της Ιαπωνίας κυμαινόταν γύρω στο 1,3 εδώ και χρόνια, πολύ μακριά από το 2,1 που απαιτείται για τη διατήρηση ενός σταθερού πληθυσμού, και μόλις την περασμένη εβδομάδα το Υπουργείο Εσωτερικών και Επικοινωνιών της Ιαπωνίας δήλωσε ότι ο αριθμός των παιδιών κάτω των 15 ετών μειώθηκε για 43η συνεχή χρονιά σε ιστορικό χαμηλό περίπου 14 εκατομμυρίων, από την 1η Απριλίου. Έτσι, όλα αυτά σημαίνουν ότι το πρόβλημα των πάρα πολλών σπιτιών και των πολύ λίγων ανθρώπων φαίνεται ότι θα συνεχιστεί για κάποιο χρονικό διάστημα.
Ο Yuki Akiyama, καθηγητής από τη σχολή αρχιτεκτονικής και αστικού σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, δήλωσε επίσης ότι τα άδεια σπίτια έχουν προκαλέσει προβλήματα στο παρελθόν, για παράδειγμα, μετά τον σεισμό 7,5 Ρίχτερ που έπληξε τη χερσόνησο Noto στην κεντρική νομαρχία Ishikawa τον Ιανουάριο. Η περιοχή όπου σημειώθηκε ο σεισμός ήταν γεμάτη akiya, είπε, και αποτελούσαν κίνδυνο τόσο για τους κατοίκους κατά τη διάρκεια της καταστροφής όσο και πρόκληση για την μετασεισμική ανοικοδόμηση. «Όταν συμβαίνει ένας σεισμός ή ένα τσουνάμι, υπάρχει πιθανότητα τα άδεια σπίτια να μπλοκάρουν τις οδούς εκκένωσης καθώς καταστρέφονται», είπε.
Σε άλλες αγροτικές περιοχές με υψηλή συγκέντρωση κενών σπιτιών, τα akiya έχουν εμποδίσει την ανάπτυξη, είπε ο καθηγητής.
Όπως εξήγησε, η παρουσία αυτών των ακινήτων θα οδηγήσει στη μείωση της αξίας των περιοχών όπου βρίσκονται καθώς δεν θα είναι δυνατόν να γίνουν σωστά οι αγορές.
Σημείωσε επίσης ότι ι η αρχιτεκτονική ιστορία και ο πολιτισμός της Ιαπωνίας έκαναν την κατάσταση εκεί ιδιαίτερα δυσχερή. Σε αντίθεση με τη Δύση, οι άνθρωποι συνήθως δεν θέλουν νανα ζουν σε ιστορικά κτίρια. «Στην Ιαπωνία, όσο πιο καινούργιο είναι το σπίτι, τόσο υψηλότερη είναι η τιμή που πουλάει», τόνισε.