Κλιματική αλλαγή και πανδημία βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας των ηγετών της G20 που συναντήθηκαν σήμερα στην Ιταλία.
Σε αυτή την πρώτη εξ του σύνεγγυς συνάντηση των ηγετών των 20 μεγαλύτερων οικονομικών του πλανήτη από την έναρξη της πανδημίας από τη Ρώμη, το διακύβευμα είναι ένα: μια πρώτη συναίνεση για τα βήματα που οφείλουν να ακολουθήσουν τα κράτη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Από τη Σύνοδο G20 απουσιάζουν ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν που επέλεξαν να συμμετέχουν στις συναντήσεις μέσω τηλεδιάσκεψης.
Με το βλέμμα στην COP26
H G20 – η οποία απαρτίζεται από 19 χώρες και την ΕΕ – υπολογίζεται πως είναι υπεύθυνη για το 80% της παγκόσμιας εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Εν όψει και της κρίσιμης συνόδου για το κλίμα της αμέσως επόμενες ημέρες, η αναστροφή της περιβαλλοντικής καταστροφής του πλανήτη αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για την ανθρωπότητα.
Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον στο BBC, η κλιματική αλλαγή θέτει σε κίνδυνο την εξέλιξη του πολιτισμού, ενέχει δηλαδή τον κίνδυνο η ανθρωπότητα να κάνει βήματα προς τα πίσω.
Για τον Βρετανό, η αδυναμία εξεύρεσης κοινού τόπου στην Γλασκόβη την ερχόμενη εβδομάδα ίσως σημάνει μια περίοδο ανεξέλεγκτης μετανάστευσης εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών, αλλά και σημαντικών ελλείψεων σε βασικά αγαθά και τρόφιμα. Σε κάθε περίπτωση, τόσο η G20, όσο όμως και η COP26 δεν θα καταφέρουν να ανακόψουν την υπερθέρμανση του πλανήτη, ωστόσο θα μπορούσαν να «περιορίσουν την αύξηση στην θερμοκρασία του».
Τι αναμένεται να βγει από την G20
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, ένα πρώτο κείμενο των G20 υπογραμμίζει την υπόσχεση των ισχυρότερων οικονομιών να μειωθεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου κάτι που «απαιτεί ουσιαστικές και αποτελεσματικές δράσεις από όλες τις χώρες».
Στο ίδιο αυτό προσχέδιο σημειώνεται πως είναι επείγουσα ανάγκη «οι ανεπτυγμένες χώρες να κινητοποιήσουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές μέχρι το 2025 ώστε να απαντήσουν στις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών» με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ωστόσο, το BBC τονίζει πως η υπόσχεση αυτή έχει δοθεί εδώ και χρόνια, για την ακρίβεια από το 2009, ωστόσο οι πλουσιότερες χώρες του πλανήτη κατάφεραν να αθετήσουν τις δεσμεύσεις τους έκτοτε.
Τι άλλο αναμένεται να συζητήσουν στην G20
Όπως είναι φυσικό, οι ηγέτες της G20 αναμένεται να συζητήσουν για την εμβολιαστική ισότητα, καθώς μαίνεται η πανδημία του κορωνοϊού. Το ζήτημα αποτελεί σημαντική προτεραιότητα του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, που σημείωσε πρόσφατα πως μόλις το 3% των δόσεων εμβολίου που έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως διοχετεύτηκαν σε φτωχότερες χώρες, γεγονός που το χαρακτήρισε «απαράδεκτο».
Ο Ιταλός κάλεσε τους ηγέτες της G20 να κάνουμε «ότι μπορούμε» προκειμένου να εμβολιαστεί το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού ως τα μέσα της επόμενης χρονιάς.
Στο τραπέζι της συζήτησης θα πέσει και η επιβολή ελάχιστου εταιρικού φόρου 15% παγκοσμίως, μια πρωτοβουλία που μοιάζει να βρίσκει ολοένα και πιο πρόσφορο έδαφος. Ως σήμερα, η ιδέα της επιβολής φόρου τουλάχιστον 15% σε επιχειρήσεις σε παγκόσμια κλίμακα υποστηρίζεται από 140 κράτη. Το θέμα είχε συζητηθεί και στην G9 τον περασμένο Ιούνιο και είχε ληφθεί σχετική απόφαση.
Το προσχέδιο συμφωνίας καλεί τη διεθνή κοινότητα να θέσει σε εφαρμογή τον φόρο αυτό ως το 2023, ενώ επισημαίνεται η «ευρεία» συμφωνία γύρω από το σχέδιο αυτό μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στην G20.
Η επιβολή ελάχιστου εταιρικού φόρου συνιστά μια ιστορική εξέλιξη καθώς αναμένεται να ανατρέψει ένα παγκόσμιο σύστημα που με τα κενά του έδινε σε πολυεθνικές και εταιρερίες κολοσσούς τη δυνατότητα να αποφεύγουν σκανδαλωδώς τη φορολόγησή τους μεταφέροντας τα κέρδη τους σε φορολογικούς παραδείσους.
Τέλος, ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν αναμένεται να συναντηθεί τόσο με τον Μπόρις Τζόνσον, όσο όμως και τον Εμανουέλ Μακρόν και την Άνγκελα Μέρκελ προκειμένου να συζητήσουν τις λεπτομέρειες αναβίωσης της συμφωνίας με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα.