Έντονη είναι η ανησυχία για τη συμφωνία ειρήνευσης που ετοιμάζεται για την Ουκρανία, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια.
Η φετινή, 61η, Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) διεξάγεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία.
Στη βαυαρική πρωτεύουσα βρίσκονται ήδη δεκάδες αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού και του οικονομικού τομέα, με τις διατλαντικές σχέσεις και την Ουκρανία να κυριαρχούν στην ατζέντα της συνάντησης.
Η Διάσκεψη αρχίζει νωρίς το απόγευμα με χαιρετισμό του ομοσπονδιακού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, αλλά λίγο αργότερα το ενδιαφέρον στρέφεται στην ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος αναμένεται να αναπτύξει τη θέση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης για τον παγκόσμιο ρόλο των ΗΠΑ και τη σχέση τους με τους εταίρους τους.
Στη φετινή Διάσκεψη συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, οι επικεφαλής των κυβερνήσεων της Φινλανδίας, της Ισλανδίας, της Λετονίας, της Δανίας, της Τσεχίας και της Κροατίας, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Πολωνίας, των ΗΠΑ, της Κίνας, του Ισραήλ και του Καναδά, καθώς και πολλοί άλλοι.
Η συνάντηση Ζελένσκι-Βανς και η μυστηριώδης τριμερής
Στο περιθώριο της Διάσκεψης αναμένεται να πραγματοποιηθούν σημαντικές διμερείς συναντήσεις, όπως αυτή του Τζέι Ντι Βανς και του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαρκ Ρούμπιο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη μιλήσει για συνάντηση απόψε «υψηλόβαθμων αξιωματούχων της Ρωσίας, της Ουκρανίας και των ΗΠΑ», χωρίς να δώσει άλλες πληροφορίες.
Στο περιθώριο της Διάσκεψης θα συναντηθούν, επίσης, ο υποψήφιος για την Καγκελαρία Φρίντριχ Μερτς (CDU) με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος μάλιστα αρνήθηκε να συναντηθεί με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, εκτιμώντας, σύμφωνα με το Politico, ότι θα χάσει τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου.
Το κρίσιμο ραντεβού Ζελένσκι-Βανς
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στη συνάντησή του με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, είναι να καταφέρει να πείσει την αμερικανική πλευρά να συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το BBC, παραμένει άγνωστο τι επιδιώκουν οι ΗΠΑ από αυτή τη συνάντηση, την ίδια ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ πιέζει για ειρηνευτικές συνομιλίες. Μπορεί ο Βανς να προσπαθήσει να διαβεβαιώσει τον Ζελένσκι ότι οι Ουκρανοί θα συμμετάσχουν στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, ωστόσο τις τελευταίες ημέρες φαίνεται πως το Κίεβο μένει εκτός συνομιλιών.
Σημειώνεται ότι ο Ουκρανός πρόεδρος προειδοποίησε πως δεν θα συμφωνούσε σε ειρηνευτική συμφωνία που προτείνουν οι ΗΠΑ και η Ρωσία χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου. «Δεν μπορούμε να το αποδεχθούμε, ως ανεξάρτητη χώρα» τόνισε και πρόσθεσε πως προτεραιότητα του Κιέβου είναι οι «εγγυήσεις ασφαλείας». Παράλληλα, ο Ζελένσκι ζητάει την παρουσία και των Ευρωπαίων συμμάχων του στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Σε αυτό το θολό τοπίο, με τα σενάρια να παραμένουν ανοιχτά, το BBC δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ο αντιπρόεδρος Βανς να μεταφέρει μήνυμα στον Ζελένσκι που ενδεχομένως δεν θα ικανοποιεί την ουκρανική πλευρά.
Ανησυχία στην Ευρώπη για τη συμφωνία Τραμπ-Πούτιν
Η «μακρά και εξαιρετικά παραγωγική» τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν προκάλεσε φόβους στην Ευρώπη για μια «βρώμικη συμφωνία» για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία με ευνοϊκούς για τη Μόσχα όρους χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου, σημειώνει σε άρθρο του το CNN.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Πέμπτη ότι η Ουκρανία δεν θα δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία όπου θα διαπραγματευτούν μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία. Παραδέχθηκε πως δεν ήταν «ευχάριστο» το ότι ο Τραμπ μίλησε με τον Πούτιν προτού τηλεφωνήσει στο Κίεβο, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την πολιτική της Δύσης «τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», η οποία σε μεγάλο βαθμό κράτησε κατά τη διάρκεια τριών ετών πλήρους εισβολής της Ρωσίας.
Τόσο ο Τραμπ όσο και ο υπουργός Άμυνάς του Πιτ Χέγκσεθ δήλωσαν στη συνέχεια πως πιστεύουν ότι οι διαπραγματεύσεις θα περιλαμβάνουν την Ουκρανία, παρότι ο Τραμπ, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο την Τετάρτη αν βλέπει την Ουκρανία ως ισότιμο εταίρο στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, αρκέστηκε να πει ότι «αυτό είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση».
Η Κάγια Κάλας, επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προειδοποίησε κατά μιας «γρήγορης λύσης» και μιας «βρώμικης συμφωνίας» για τον τερματισμό του πολέμου, λέγοντας ότι η Ευρώπη και η Ουκρανία πρέπει να βρίσκονται στο τραπέζι των συνομιλιών, διότι καμία ειρηνευτική συμφωνία δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς τη συμμετοχή τους.
Για τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ το μέλλον μοιάζει ξαφνικά πολύ πιο αβέβαιο. Από την ίδρυση της συμμαχίας, η Ευρώπη βασίζεται στην αμερικανική πυρηνική ομπρέλα, στην ανάπτυξη σημαντικών αμερικανικών στρατιωτικών τμημάτων στην Ευρώπη και στον τεράστιο αμυντικό προϋπολογισμό και στον αγωγό όπλων των ΗΠΑ.
Το τηλεφώνημα του Τραμπ με τον Πούτιν και η επακόλουθη ανακοίνωσή του ότι οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας στην Ουκρανία θα αρχίσουν αμέσως, αιφνιδίασε τους Ευρωπαίους ηγέτες και απείλησε να αφήσει σε εκείνους την πληρωμή του λογαριασμού και την επίβλεψη οποιασδήποτε διευθέτησης.
Γράφει χαρακτηριστικά το CNN: «Με άλλα λόγια: Η Ουάσιγκτον θα κάνει τη συμφωνία (και μπορεί να πληρωθεί με σπάνια ορυκτά από την Ουκρανία, όπως απαίτησε ο Τραμπ), και η Ευρώπη θα αναλάβει τον λογαριασμό».
Ο νέος υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ δήλωσε στους συμμάχους του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες ότι τα ευρωπαϊκά και μη ευρωπαϊκά στρατεύματα -αλλά όχι οι Αμερικανοί- θα πρέπει να επιτηρήσουν την εφαρμογή οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Ξεκαθαρίστηκε, επίσης, ότι η Ουκρανία δεν θα μπει στο ΝΑΤΟ, με αξιωματούχο του Οργανισμού λίγο αργότερα να στέλνει το μήνυμα πως το τι θα κάνει η Ουκρανία δεν είναι θέμα διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία αλλά με τους Συμμάχους, τονίζοντας ακόμη ότι δεν έχει αλλάξει κάτι και ότι η Ουκρανία βρίσκεται προς ένταξη.
Η Κάλας δήλωσε ότι «οποιαδήποτε συμφωνία πίσω από την πλάτη μας δεν θα λειτουργήσει».
Έξι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας, δήλωσαν το βράδυ της Τετάρτης σε κοινή δήλωση: «Ανυπομονούμε να συζητήσουμε την πορεία προς τα εμπρός μαζί με τους Αμερικανούς συμμάχους μας… Η Ουκρανία και η Ευρώπη πρέπει να είναι μέρος κάθε διαπραγμάτευσης».