Με την Ουκρανία να επιχειρεί τα τελευταία 24ωρα μια ευρείας κλίμακας αντεπίθεση στο Χάρκοβο και να ανακαταλαμβάνει τεράστιες εκτάσεις από τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής, ο ρόλος της πανταχού παρούσας υποστήριξης από τις ΗΠΑ αποδείχθηκε καταλυτικός.
Πέρα από την παράδοση στρατιωτικού εξοπλισμού και την εκπαίδευση στρατιωτών, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν κρίσιμες πληροφορίες στην Ουκρανία, επιτρέποντας στο Κίεβο με τις εικόνες από τους αμερικανικούς δορυφόρους να έχει μια περιεκτική εικόνα του θεάτρου των επιχειρήσεων, όπως σημειώνει η γαλλική εφημερίδα Le Monde. «Δεν θα μπορούσαμε να ανακαταλάβουμε αυτά τα εδάφη χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ», παραδέχθηκε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στη διάρκεια της επίσκεψης του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άντονι Μπλίνκεν, στο Κίεβο την περασμένη εβδομάδα.
Η υποστήριξη της Ουάσιγκτον ήταν απαραίτητη για την επιτυχία της αντεπίθεσης που εξαπέλυσαν τα ουκρανικά στρατεύματα στον Νότο και στα βορειοανατολικά της χώρας. Μέσα σε λίγες ημέρες ο στρατός του Κιέβου ανακατέλαβε 6.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα της επικράτειάς του γύρω από τη Χερσώνα και το Χάρκοβο, σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας, και η προέλασή του συνεχίζεται και σήμερα.
Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η αμερικανική υποστήριξη είναι κατά κύριο λόγο υλική. Από τις 24 Φεβρουαρίου οι ΗΠΑ έχουν παραδώσει στην Ουκρανία στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας άνω των 14,5 δισ. δολαρίων (14,5 δισεκατομμύρια ευρώ), το μέγιστο μέρος του οποίου προήλθε απευθείας από αμερικανικά στρατιωτικά αποθέματα, όπως αναφέρει το Πεντάγωνο. Και για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, ο αμυντικός προϋπολογισμός της Ουκρανίας ήταν περίπου 5 δισ. δολάρια ετησίως πριν από τη ρωσική εισβολή. Μόνο οι ΗΠΑ παρέχουν το 70% της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, μπροστά από την Πολωνία και τη Βρετανία, σύμφωνα με Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου της Γερμανίας.
Εκτός από τα βαρέα άρματα μάχης και τα μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της εξακολουθούν να διστάζουν να παραδώσουν υπό τον φόβο μιας κλιμάκωσης της έντασης με τη Ρωσία, οι ΗΠΑ έχουν παραδώσει στο Κίεβο όπλα ικανά να εξοπλίσουν έναν πραγματικό στρατό, από φορητούς αντιαρματικούς πυραύλους (πάνω από 40.000, συμπεριλαμβανομένων 8.500 Javelins), κανόνια (126 M777 των 155 χιλιοστών), drones (700 Switchblade και 700 Phoenix Ghost), ελικόπτερα (είκοσι Mi-17) και φορητούς αντιαεροπορικούς πυραύλους (1.400 Stinger) μέχρι συστοιχίες πυραύλων εδάφους-αέρος (οκτώ Nasams) και τεθωρακισμένα οχήματα (200 M113 και αρκετές εκατοντάδες Humvee).
«Δώστε στους Ουκρανούς όσα χρειάζονται»
Πέρα από την ποσότητα μέτρησε κυρίως η οποία των οπλικών συστημάτων που παρέδωσαν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία, επιτρέποντας στις δυνάμεις της να φρενάρουν τη ρωσική επίθεση και να ανακτήσουν την πρωτοβουλία των κινήσεων. Σύμφωνα με το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων, οι 16 εκτοξευτές πολλαπλών πυραύλων Himars M142 (άλλους εννέα αντίστοιχους M270 παρέδωσαν η Βρετανία, η Νορβηγία και η Γερμανία στο Κίεβο) σηματοδότησαν ένα σημείο καμπής, καθιστώντας εφικτά τα πλήγματα κατά ρωσικών στόχων -όπως αποθήκες καυσίμων και γραμμές ανεφοδιασμού- σε απόσταση έως και 80 χλμ.
Εξίσου αποφασιστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της ρωσικής δύναμης πυρός ήταν και ο εφοδιασμός από τις ΗΠΑ με οβίδες και βλήματα (800.000 των 155 χιλιοστών, 144.000 των 105 χιλιοστών, 85.000 των 120 χιλιοστών).
Από την πλευρά της, η ιδιοκτησίας Έλον Μασκ Starlink παρέδωσε έως και 20.000 δορυφορικούς δέκτες στην Ουκρανία, χρησιμότατους για τις ένοπλες δυνάμεις της όταν κόβονται οι γραμμές επικοινωνίας. «Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να παρέχουμε στους Ουκρανούς όλα όσα χρειάζονται» ανέφερε την περασμένη Δευτέρα το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ.
Η στρατιωτική εκπαίδευση των Ουκρανών
Η εκπαίδευση σε νατοϊκές τακτικές των Ουκρανών στρατιωτών, που ξεκίνησε προ οκταετίας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, επιταχύνθηκε από τις ΗΠΑ μετά την έναρξη του πολέμου. Όπως αποκάλυψε το Πεντάγωνο στις 12 Σεπτεμβρίου, τους τελευταίους μήνες εκπαιδεύτηκαν κάπου 1.500 Ουκρανοί στη χρήση των εξοπλιστικών συστημάτων: οι 630 εκπαιδεύτηκαν στα οβιδοβόλα M777, 325 στα Himars, άλλοι 100 στα drones. Παράλληλα, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν το πρόγραμμα εκπαίδευσης που ξεκίνησε το καλοκαίρι σε βρετανικό έδαφος και το οποίο έχουν παρακολουθήσει μέχρι στιγμής 4.000 Ουκρανοί στρατιώτες.
Τα προγράμματα αυτά στέφθηκαν με τέτοια επιτυχία, ώστε Ουκρανοί που εκπαιδεύτηκαν από Αμερικανούς κατάφεραν να βυθίσουν τον Ιούνιο με δυτικούς πυραύλους Harpoon δύο ρωσικά πολεμικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα, όπως αποκάλυψε ο υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Μπιλ λα Πλάντε, προ ημερών.
Οι κρίσιμες αμερικανικές πληροφορίες
Τεράστιας σημασίας για την επιτυχία των Ουκρανών αποδεικνύεται και η παροχή πληροφοριών από τις ΗΠΑ για τις κινήσεις των αντιπάλων. Αμερικανικά κατασκοπευτικά αεροσκάφη περιπολούν σε καθημερινή βάση σε περιοχές της Μαύρης Θάλασσας και τα ουκρανο-ρουμανικά σύνορα, καταγράφοντας ηλεκτρονικά και μαγνητικά δεδομένα των ρωσικών δυνάμεων. Εικόνες από αμερικανικούς δορυφόρους διατίθενται στο Κίεβο, με αποτέλεσμα το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο να έχει σε πραγματικό χρόνο μια επισκόπηση των επιχειρήσεων, λένε αναλυτές.
«Γινόμαστε αυτή την περίοδο μάρτυρες στην Ουκρανία της μεγαλύτερης νατοϊκής επιχείρησης συλλογής πληροφοριών από τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου», λέει ο Βέλγος πολιτικός επιστήμονας και συνεργάτης του γαλλικού ερευνητικού κέντρου Institut de stratégie comparée.
Αν και οι ΗΠΑ αρνούνται ότι έχουν στείλει στρατιωτικούς συμβούλους στο πλευρό των Ουκρανών στα μέτωπα, ωστόσο μετέχουν στο σχεδιασμό επιχειρήσεων, αφού, σύμφωνα με χθεσινό άρθρο των New York Τimes, που επικαλούνται Αμερικανούς αξιωματούχους, η διπλή αντεπίθεση στη Χερσώνα και εν συνεχεία στο Χάρκοβο προετοιμάστηκε με στρατιώτες του Πενταγώνου στη διάρκεια ασκήσεων προσομοίωσης. «Κάναμε μοντελοποίηση και επιτραπέζιες ασκήσεις» δήλωσε στην εφημερίδα ο Κόλιν Καλ, υφυπουργός Αμυντικής Πολιτικής των ΗΠΑ. Αυτές οι ασκήσεις έδειξαν ότι συγκεκριμένες αντεπιθέσεις συγκέντρωναν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας από άλλες. Δώσαμε αυτές τις συμβουλές, και μετά οι Ουκρανοί το σκέφτηκαν και πήραν τις αποφάσεις τους».