Ακόμη και τις συμμορίες πλήττει η οικονομική κρίση που κλυδωνίζει τα τελευταία χρόνια την Βενεζουέλα του Νικολάς Μαδούρο, αφού οι ληστείες δεν είναι πλέον επικερδείς, χώρια που δεν έχουν χρήματα για να αγοράσουν σφαίρες.
Αν και βρίσκει κανείς σφαίρες στη μαύρη αγορά, πολλοί ληστές δεν έχουν αρκετά για να πληρώσουν το ένα δολάριο που στοιχίζει η κάθε μία (!). «Αν αδειάσεις το γεμιστήρα σου, ρίχνεις σφαίρες αξίας 15 δολαρίων. Αν χάσεις το πιστόλι σου, ή στο πάρει η αστυνομία, πάνε στο βρόντο 800 δολάρια», λέει στο Associated Press ο El Negrito, ένας 24χρονος γκάνγκστερ.
Η κρίση έφερε μείωση ένοπλων επιθέσεων, απαγωγών και δολοφονιών
Μια απρόσμενη θετική πλευρά της οικονομικής κρίσης στην Βενεζουέλα είναι η πτώση των ποσοστών ένοπλων επιθέσεων και δολοφονιών σε μια από τις χώρες με τη μεγαλύτερη βία στον κόσμο. Κατά 39% μειώθηκαν σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών οι ανθρωποκτονίες την τελευταία τριετία, πέρυσι ανήλθαν σε 10.598. Κάτι ανάλογο παρατηρείται και στις απαγωγές. Η πτώση αυτή σχετίζεται άμεσα με την κατακρήμνιση της οικονομίας, που πυροδότησε μια σφοδρή πολιτική διαπάλη μεταξύ του Νικολάς Μαδούρο και της αντιπολίτευσης του Χουάν Γκουαϊδό για τον έλεγχο της εξουσίας στην κάποτε πλούσια από τις εξαγωγές μαύρου χρυσού Βενεζουέλα. Ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε πέρυσι στο απίστευτο 130.060% καθιστώντας σχεδόν άχρηστο το εθνικό νόμισμα, το μπολιβάρ.
Η ανθρωπιστική κρίση λόγω της φτώχειας, της έλλειψης τροφίμων και φαρμάκων, ακόμη και πόσιμου νερού σε πολλές περιοχές ώθησε κάπου 3,7 εκατ. Βενεζολάνους να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον σε χώρες όπως η Βραζιλία, η Κολομβία, ο Παναμάς και το Περού, στην πλειονότητά τους νέους άνδρες, από τους οποίους στρατολογούν νέα μέλη οι συμμορίες. Αλλά και τα ωράρια εργασίας συχνά περικόπτονται λόγω πανεθνικών απεργιών και γενικών μπλακάουτ.
Οι επιπτώσεις του υπερπληθωρισμού
Αλλά καθώς η Βενεζουέλα βυθίζεται στην ανομία, πολλοί από τους κατοίκους της που στρέφονται στο έγκλημα έρχονται αντιμέτωποι με το ίδιο χάος που πυροδότησε την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση.
Καθώς στερεύουν τα μετρητά στη Βενεζουέλα κι ο κόσμος πασχίζει να αγοράσει τα βασικά -λίγα τρόφιμα, ρούχα ή και φάρμακα αν βρει- το τελευταίο που τον ενδιαφέρει είναι ένα αυτοκίνητο ή είδη πολυτελείας. Κι έτσι λιγοστεύουν και οι δυνατότητες για κλοπές. Όπως λέει ο Ελ Νεγκρίτο, πολλοί εγκατέλειψαν τον υπόκοσμο και αναζήτησαν έντιμες δουλειές στο εξωτερικό φοβούμενοι την τσιμπίδα του νόμου σε άλλες χώρες. Ο μέσος κάτοικος στη Βενεζουέλα κερδίζει κάπου έξι ευρώ το μήνα, σύμφωνα με το AP, και ο υπερπληθωρισμός που ζαλίζει, καθιστά ολοένα και πιο άχρηστα τα μετρητά μέρα με τη μέρα. Ένα μέλος της συμμορίας Crazy Boys, o «Σκύλος», είπε ότι δεν είναι δύσκολο να βρει κανείς σφαίρες στη μαύρη αγορά, αλλά το πρόβλημα είναι που να βρει τα λεφτά για να τις αγοράσει. «Τόσο κόστιζε κάποτε ένα πιστόλι», λέει τσαλακώνοντας ένα χαρτονόμισμα των δέκα μπολιβάρ, ποσό που σήμερα αρκεί για να αγοράσει κανείς ένα τσιγάρο. «Τώρα, είναι ένα παλιόχαρτο».
Στροφή σε άλλες μορφές εγκλημάτων
Όμως η εγκληματικότητα δεν έχει εξαφανιστεί στη Βενεζουέλα, απλώς μετασχηματίστηκε.
Την ώρα που οι ένοπλες επιθέσεις και οι ληστείες έχουν μειωθεί, τα κρούσματα διαρρήξεων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, όπως κι οι κλοπές ο,τιδήποτε βάλλει ο νους, από χάλκινα τηλεφωνικά καλώδια μέχρι ζώα. Το οργανωμένο έγκλημα στρέφεται πλέον σε νέες «δραστηριότητας» από το λαθρεμπόριο ναρκωτικών μέχρι την παράνομη εξόρυξη χρυσού.
Όταν πέφτει η νύχτα, οι δρόμοι του Καράκας κι άλλων μεγαλουπόλεων της Βενεζουέλας αδειάζουν καθώς οι κάτοικοι κλείνονται στα σπίτια τους φοβούμενοι για την ασφάλειά τους. Παρά την πτώση του ποσοστού των ανθρωποκτονιών αποφεύγουν να μιλούν στα κινητά τους στους δρόμους. Πολλοί αφήνουν ακόμη και τις βέρες τους σε κρυψώνες στα σπίτια τους, άλλοι κοιτάζουν φοβισμένοι πίσω τους μήπως κάποιος τους ακολουθεί με απειλητικές διαθέσεις. «Η Βενεζουέλα παραμένει μια από τις πιο βίαιες χώρες του κόσμου», λέει η καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, Ντόροθι Κρόνικ, που έκανε μεγάλη έρευνα στις παραγκουπόλεις του Καράκας. «Η βία αγγίζει επίπεδα που παρατηρούνται σε καιρό πολέμου, μολονότι η χώρα δεν βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση»...