Η διπλωματία του Ντόναλντ Τραμπ μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας μοιάζει κατά καιρούς με παιχνίδι σπασμένου τηλεφώνου και η αδιαφορία του Αμερικανού προέδρου για τις λεπτομέρειες υποδηλώνει ότι η εκεχειρία που επιδιώκει είναι πιο μακριά απ' ό,τι δείχνουν οι αισιόδοξες δηλώσεις του.
Αυτό αναφέρει ο Guardian σε ανάλυσή του, συνεχίζοντας με αναφορές στα γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας.
Μετά το τηλεφώνημά του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν σε μια μερική κατάπαυση του πυρός όσον αφορά τους στόχους «ενέργειας και υποδομών», υποδεικνύοντας ότι η Ρωσία δεν θα στοχεύσει γέφυρες, νοσοκομεία, σιδηροδρόμους ή άλλες μη στρατιωτικές δομές.
Το μπέρδεμα στις συνομιλίες Τραμπ με Ζελένσκι και Πούτιν
Ώρες αργότερα, ένα ρωσικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος έπεσε πάνω σε ένα ουκρανικό νοσοκομείο. Η Ρωσία ανέφερε ότι συμφώνησε να σταματήσουν τα πλήγματα σε «ενεργειακές υποδομές», υποδηλώνοντας πως όλα τα υπόλοιπα ήταν πιθανοί στόχοι, σύμφωνα με τον Guardian.
Μέχρι την Τετάρτη ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου απέφευγε το ερώτημα τι συζητήθηκε, παραπέμποντας τους δημοσιογράφους στην ανακοίνωση της κυβέρνησης, χωρίς να διευκρινίζει αν ο Τραμπ είχε παρεξηγήσει τη συζήτησή τους.
Εκείνη την ημέρα ο Τραμπ εξέπληξε τον κόσμο ανακοινώνοντας ότι οι ΗΠΑ πρότειναν μια ιδιωτικοποίηση των ουκρανικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής υπό αμερικανική ηγεσία, προκειμένου να παράσχουν μια νέα εγγύηση ασφαλείας στους Ουκρανούς. Ο Τραμπ διέταξε τον σύμβουλό του για θέματα εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουόλτς και τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο να παράσχουν μια «ακριβή» ανάγνωση της τηλεφωνικής κλήσης. Σε αυτήν, είπαν ότι ο Τραμπ είπε στον Ζελένσκι ότι «η αμερικανική ιδιοκτησία αυτών των εργοστασίων θα μπορούσε να είναι η καλύτερη προστασία για την υποδομή αυτή».
Όχι τόσο γρήγορα, δήλωσε ο Ζελένσκι την Πέμπτη. Οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας είναι εθνική ιδιοκτησία και «ανήκουν σε όλους τους Ουκρανούς». Μια προσφορά εξαγοράς δεν είχε προκύψει ποτέ.
«Αν οι Αμερικανοί θέλουν να πάρουν τον σταθμό από τους Ρώσους και θέλουν να επενδύσουν εκεί και να τον εκσυγχρονίσουν, αυτό είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα», είπε. «Όσον αφορά την ιδιοκτησία [των πυρηνικών σταθμών], σίγουρα δεν το συζητήσαμε αυτό με τον πρόεδρο Τραμπ».
Οι αποκλίσεις αθροίζονται και η Ουκρανία προσπαθεί να προστατευτεί από μια δυνητικά καταστροφική παρεξήγηση. Την Πέμπτη, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε επίσης ότι θα στείλει μια ομάδα διαπραγματευτών στο Ριάντ προκειμένου να παράσχει στους διαπραγματευτές των ΗΠΑ έναν κατάλογο με τις ενεργειακές υποδομές που θέλει να συμπεριληφθούν σε μια μερική κατάπαυση του πυρός.
«Δεν θέλω να υπάρχει διαφορετική αντίληψη για το τι θα συμφωνήσουν τα μέρη», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Η προσέγγιση Τραμπ
Ο Τραμπ συνηθίζει να περιγράφει πολύπλοκες και μερικές φορές συμβιβαστικές συνομιλίες με θριαμβευτικούς, υπερβολικούς όρους. Ως γνωστόν, περιέγραψε μια τηλεφωνική συνομιλία του 2019 με τον Ζελένσκι ως «τέλεια». Κατά τη διάρκειά της, πρότεινε στην Ουκρανία να ξεκινήσει έρευνα για τον γιο του Τζο Μπάιντεν, Χάντερ, με αντάλλαγμα μελλοντική στρατιωτική υποστήριξη.
Οι πρόσφατες τηλεφωνικές συνομιλίες του Τραμπ, ιδίως με τον Πούτιν, έχουν κρατηθεί σε ένα παρόμοιο μαύρο κουτί, γράφει ο Guardian. Μετά τη συνομιλία τους αυτή την εβδομάδα, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι απαίτησε την παύση της εξωτερικής στρατιωτικής βοήθειας με την Ουκρανία ως μέρος οποιασδήποτε μακροπρόθεσμης ειρήνης. Αυτό δεν συζητήθηκε ποτέ, ισχυρίστηκε ο Τραμπ.
«Δεν μιλήσαμε για βοήθεια, για την ακρίβεια, δεν μιλήσαμε καθόλου για βοήθεια», δήλωσε ο Τραμπ. «Μιλήσαμε για πολλά πράγματα, αλλά η βοήθεια δεν συζητήθηκε ποτέ».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επιδιώξει να ελέγχει τις πληροφορίες που βγαίνουν από τις ιδιωτικές συζητήσεις του με ξένους ηγέτες. Και στις πρόσφατες συζητήσεις του, ιδίως με τον Πούτιν, ο Λευκός Οίκος δεν έχει καταστήσει σαφές ποιοι σύμβουλοι ήταν παρόντες στις κλήσεις.
Μόνο ο Steve Witkoff, μεγιστάνας των ακινήτων και φίλος του Τραμπ, μίλησε άμεσα για την κλήση, λέγοντας ότι ήταν «επική, μεταμορφωτική» και ότι ήταν «περήφανος που ήταν Αμερικανός που καθόταν εκεί και την άκουγε».
«Θα υπάρξουν συζητήσεις από κοντά που σημαίνει ότι μια ομάδα θα είναι σε αυτό το δωμάτιο, μια ομάδα σε εκείνο το δωμάτιο και θα κάθονται και θα μιλούν, θα πηγαίνουν μπρος πίσω…», δήλωσε ο στρατηγός Κιθ Κέλογκ, ο απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία.
«Έτσι θα λειτουργήσει και μετά θα μάθουμε πού βρίσκεται ο καθένας», πρόσθεσε.
Τι θα ακολουθήσει στις διαπραγματεύσεις
Υπάρχει ένας βαθμός ευπιστίας στην αμερικανική προσέγγιση, καθώς οι επιχειρηματίες που ασχολούνται με τις συμφωνίες τους αρχίζουν να συναντούν βετεράνους Ρώσους διπλωμάτες. Όταν ο Σεργκέι Λαβρόφ και ο Γιούρι Ουσάκοφ συναντήθηκαν με Αμερικανούς διαπραγματευτές στο Ριάντ, έφεραν εμπειρία δεκαετιών και έδειξαν σχέδια συμφωνιών για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση των συζητήσεων. Οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ φάνηκαν να έχουν μείνει πίσω.
Ο Witkoff δήλωσε ότι πιστεύει ότι ο Πούτιν «ενεργεί με καλή πίστη» και ότι μετά το τηλεφώνημα Τραμπ-Πούτιν για την αποτροπή επιθέσεων στις ουκρανικές υποδομές, ο ρωσικός στρατός κατέρριψε επτά δικά του μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Ορισμένα μέλη της υπερπατριωτικής δεξιάς της Ρωσίας τον ειρωνεύτηκαν τις επόμενες ημέρες ως ευκολόπιστο.
«Η Δύση πίστεψε αυτές τις ανοησίες και αυτό είναι υπέροχο», δήλωσε ο Mikhail Zvinchuk, ένας δημοφιλής Ρώσος στρατιωτικός μπλόγκερ και προπαγανδιστής, κατά τη διάρκεια μιας διαδικτυακής ροής. «Ο κ. Witkoff είπε ότι εντυπωσιάστηκε από τη δέσμευση της Ρωσίας για ειρήνη».
Η διαπραγματευτική ομάδα του Πούτιν στο Ριάντ θα διευθύνεται από έναν πρώην στρατηγό της FSB, ο οποίος ήταν επικεφαλής του τμήματος συλλογής πληροφοριών για την Ουκρανία, και τον Γκριγκόρι Καρασίν, πρώην διπλωμάτη που διαπραγματεύτηκε τις συμφωνίες του Μινσκ μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Οι συμφωνίες αυτές αποσκοπούσαν στο να σταματήσουν τη σύγκρουση μεταξύ της Ουκρανίας και των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία δυνάμεων πληρεξουσίων στα νοτιοανατολικά της χώρας. Αλλά θεωρήθηκαν βαθιά μειονεκτικές για την Ουκρανία και είχαν θέματα με τις λεπτομέρειες σχετικά με το ποια πλευρά έπρεπε να παράσχει ποιες εγγυήσεις και με ποια σειρά. Τελικά, κατέρρευσαν.
Ένα ερώτημα καθώς ο Witkoff, ο Waltz και ο Rubio ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στο Ριάντ για τις συναντήσεις υψηλού ρίσκου τη Δευτέρα είναι αν μπορούν να συγκεντρώσουν την τεχνογνωσία για να διαπραγματευτούν τις λεπτομέρειες μιας σύγκρουσης 11 ετών με μερικούς από τους πιο έμπειρους διαπραγματευτές της Ρωσίας να κάθονται απέναντι στο τραπέζι.