Ο Εμανουέλ Μακρόν χρησιμοποίησε προεδρικό διάταγμα, παρακάμπτοντας την Εθνοσυνέλευση, προκειμένου να περάσει το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος στη Γαλλία.
Η πρωθυπουργός της χώρας, Ελιζαμπέτ Μπορν, ανέβηκε στο βήμα και ανακοίνωσε ότι δεν θα πραγματοποιηθεί ψηφοφορία και το νομοσχέδιο γίνεται δεκτό με το προεδρικό διάταγμα. Οι βουλευτές άρχισαν τα γιουχαΐσματα και ορισμένοι τραγουδούσαν τη «Μασσαλιώτιδα».
Η οργή των βουλευτών της αντιπολίτευσης απηχούσε την οργή των πολιτών και των εργατικών συνδικάτων. Χιλιάδες συγκεντρώθηκαν στην Place de la Concorde λίγα βήματα μακριά από την Εθνοσυνέλευση. Καθώς η ώρα περνούσε, σκηνές χάους άρχισαν να εκτυλίσσονται στους δρόμους του Παρισιού και σε άλλες πόλεις της Γαλλίας. Ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας δήλωσε ότι έγιναν 310 συλλήψεις σε όλη τη χώρα, με 258 να γίνονται στη γαλλική πρωτεύουσα.
Την ώρα που η Γαλλία βρίσκεται σε αναβρασμό με τους πολίτες να διαμαρτύρονται και τον Εμανουέλ Μακρόν να δείχνει ανυποχώρητος, ο Guardian εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει.
Ποιες είναι οι αλλαγές που προωθεί με το συνταξιοδοτικό ο Μακρόν;
Ο Γάλλος πρόεδρος αυξάνει το όριο συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, κάτι που σημαίνει ότι ορισμένοι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα θα χάσουν προνόμια και θα υπάρξει επιταχυνόμενη αύξηση του αριθμού των ετών εργασίας που απαιτούνται για τη λήψη πλήρους σύνταξης. Οι αλλαγές αποτελούν βασική προτεραιότητα της δεύτερης θητείας του, υποστηρίζοντας ότι απαιτείται μεταρρύθμιση για να αποτραπεί έλλειμμα στο συνταξιοδοτικό σύστημα, καθώς η Γαλλία αντιμετωπίζει χαμηλότερο ποσοστά γεννήσεων και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.
Έχει προσπαθήσει να κάνει αλλαγές στο συνταξιοδοτικό και στο παρελθόν;
Ναι. Το 2019 υπέβαλε ένα διαφορετικό νομοσχέδιο για την ενοποίηση του πολύπλοκου γαλλικού συνταξιοδοτικού συστήματος. Τότε, υποστήριξε ότι η απαλλαγή από τα 42 ειδικά καθεστώτα, για κλάδους που περιλαμβάνουν από τους εργαζομένους στους σιδηροδρόμους και την ενέργεια μέχρι δικηγόρους, ήταν ζωτικής σημασίας ώστε να διατηρηθεί το σύστημα οικονομικά βιώσιμο. Με εκείνο το νομοσχέδιο δεν προωθούσε την αύξηση του ορίου ηλικίας.
Και τότε ο γαλλικός λαός βγήκε στους δρόμους. Οι διαμαρτυρίες, μάλιστα, διήρκεσαν περισσότερο από οποιαδήποτε απεργία μετά τις στάσεις εργασίας των εργατών του 1968. Τελικά, οι προτάσεις Μακρόν μπήκαν στο συρτάρι με την έναρξη της πανδημίας.
Ποιοι διαμαρτύρονται τώρα;
Όλοι. Τα συνδικάτα, συμπεριλαμβανομένου του μετριοπαθούς Κέντρου, ηγήθηκαν διαδηλώσεων από την αρχή του έτους, οργανώνοντας μερικές από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων ετών. Οι συγκεντρώσεις κορυφώθηκαν την περασμένη Τρίτη, όταν και στους δρόμους εκτιμάται ότι βρέθηκαν εκατομμύρια Γάλλοι. Το CGT έκανε λόγο για 3,5 εκατ. πολίτες, ενώ το υπουργείο Εσωτερικών κατέβασε τον αριθμό στους 1,28. Και οι δύο εκτιμήσεις είναι υψηλότερες από αυτές της 31ης Ιανουαρίου, το προηγούμενο ρεκόρ.
Οι εργαζόμενοι στις μεταφορές, οι εργαζόμενοι στην ενέργεια, οι λιμενεργάτες, οι εκπαιδευτικοί και οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού των μουσείων, πραγματοποίησαν απεργίες. Η απεργία για την συλλογή των σκουπιδιών συνεχίζεται και έχει οδηγήσει στη συσσώρευση περισσότερων από 7.000 τόνων απορριμμάτων στο μισό Παρίσι.
Τα συνδικάτα υποστηρίζουν ότι η αναθεώρηση θα τιμωρήσει τα άτομα με χαμηλό εισόδημα σε χειρωνακτικές εργασίες που τείνουν να ξεκινούν νωρίς τη δουλειά τους, αναγκάζοντάς τους να εργάζονται περισσότερο από τους πτυχιούχους, οι οποίοι επηρεάζονται λιγότερο από τις αλλαγές.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα 2/3 των Γάλλων αντιτίθενται στις συνταξιοδοτικές αλλαγές και υποστηρίζουν το κίνημα διαμαρτυρίας.
Γιατί οι συντάξεις αποτελούν σημείο ανάφλεξης στη Γαλλία;
Το συνταξιοδοτικό σύστημα θεωρείται ακρογωνιαίος λίθος του μοντέλου κοινωνικής προστασίας της χώρας. Η χώρα έχει ένα σύστημα το οποίο χαρακτηρίζεται ως «αλληλεγγύη των γενεών», σύμφωνα με το οποίο ο εργαζόμενος πληθυσμός καταβάλλει υποχρεωτικά τέλη μισθοδοσίας για τη χρηματοδότηση των συνταξιούχων. Όλοι οι Γάλλοι εργαζόμενοι λαμβάνουν κρατική σύνταξη.
Η Γαλλία έχει το χαμηλότερο όριο ηλικίας για τη χορήγηση κρατικής σύνταξης μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών και δαπανά σημαντικό ποσό για τη στήριξη του συστήματος. Όμως ο ενεργός εργαζόμενος πληθυσμός πληρώνει υψηλά τέλη μισθοδοσίας και βλέπει τις δίκαιες συντάξεις ως το θεμέλιο του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας.
Κάθε Γάλλος πρόεδρος τα τελευταία 40 χρόνια έχει προβεί με κάποιο τρόπο σε αλλαγές στους νόμους περί συνταξιοδότησης, προκαλώντας συνήθως οργή στις δημοσκοπήσεις και διαδηλώσεις στους δρόμους.
Γιατί ο Μακρόν επέλεξε να χρησιμοποιήσει το προεδρικό διάταγμα αντί για την κοινοβουλευτική ψηφοφορία;
Το νομοσχέδιο βρέθηκε στην Κάτω Βουλή προς ψηφοφορία το απόγευμα της Πέμπτης, ωστόσο ο Εμανουέλ Μακρόν αιφνιδίασε τους πάντες, επικαλούμενος τη συνταγματική διάταξη γνωστή ως άρθρο 49.3 που επιτρέπει την έγκριση ενός νόμου χωρίς ψηφοφορία, καθώς δεν ήταν βέβαιος για τη στήριξη της πλειοψηφίας.
Ο Μακρόν είναι πλήρως αποδυναμωμένος στην Εθνοσυνέλευση μετά την αποτυχία του κόμματός του να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του περασμένου Ιουνίου. Έτσι, λοιπόν, για να στηρίξει το συνταξιοδοτικό στράφηκε στους βουλευτές του δεξιού κόμματος Les Républicains. Οι διαπραγματεύσεις, ωστόσο, απέβησαν άκαρπες.
Και τώρα τι γίνεται;
Η αντιπολίτευση δήλωσε ότι θα καταθέσει πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, η οποία θα οδηγήσει σε ψηφοφορία, ενδεχομένως, τη Δευτέρα. Το εάν θα περάσει είναι ένα άλλο ζήτημα, καθώς εξαρτάται από το πώς θα μπορούσαν να συσπειρωθούν τα κόμματα, τα οποία έχουν τεράστιες διαφορές. Η ριζοσπαστική αριστερά δεν θέλει σύμπλευση με τη Λεπέν.
Προηγούμενες ψηφοφορίες μετά από πρόταση δυσπιστίας κατά αυτής της κυβέρνησης δεν πέρασαν επειδή δεν συγκέντρωσαν την απόλυτη πλειοψηφία των 287. Το δεξιό κόμμα Les Républicains παίζει καθοριστικό ρόλο στην ψηφοφορία και αν θα αποφασίσει να ταχθεί υπέρ αυτές. Δεν το έχει κάνει στο παρελθόν. Ο ηγέτης του κόμματος, Έρικ Σιοτί, δήλωσε την Πέμπτη ότι το κόμμα του δεν θα πει «ναι» μια πρόταση δυσπιστίας.
Εάν περάσει η ψήφος δυσπιστίας, ο Εμανουέλ Μακρόν θα μπορούσε να πραγματοποιήσει ανασχηματισμό για να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Έχει επίσης την εξουσία να αποφασίσει να διαλύσει το κοινοβούλιο και να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές, αν και αυτό θεωρείται απίθανο.
