Για τρίτη φορά στην ιστορία, ένας Αμερικανός πρόεδρος παραπέμπεται σε δίκη και στην περίπτωση του Ντόναλντ Τραμπ αποκαλύπτεται η πόλωση μεταξύ των Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών, σε μια νεφελώδη υπόθεση που εξελίσσεται.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε τη διαβίβαση στη Γερουσία των δύο άρθρων για την παραπομπή του Ντόναλντ Τραμπ, ανοίγοντας το δρόμο για την έναρξη της δίκης του Αμερικανού προέδρου. Θεωρητικά, μια τέτοια δίκη, οι ακροάσεις της οποίας ξεκινούν την Τρίτη, θα μπορούσε να οδηγήσει στην καθαίρεση του Ντόναλντ Τραμπ από το προεδρικό αξίωμα. Αυτό, ωστόσο, είναι κάτι απίθανο και το σημαντικό παραμένει το ίδιο το γεγονός: ένας πρόεδρος αντιμετωπίζει δίκη.
Τι συμβαίνει στις ΗΠΑ σχετικά με την παραπομπή του Ντόναλντ Τραμπ
Τι είναι η διαδικασία μομφής (impeachment)
Αποτελεί μια επίσημη διαδικασία με την οποία ένας αξιωματούχος κατηγορείται για παράνομη δραστηριότητα, το αποτέλεσμα της οποίας, ανάλογα με τη χώρα, μπορεί να περιλαμβάνει την καθαίρεση του από το αξίωμα καθώς και ποινική ή πολιτική τιμωρία.
Στην περίπτωση των ΗΠΑ, αποτελεί μια διαδικασία που λογοδοτούν αξιωματούχοι (όπως ο πρόεδρος, μέλη του υπουργικού, δικαστές), εάν είναι ύποπτοι για τη διάπραξη αδικημάτων, ενώ βρίσκονται στην εξουσία. Αυτά τα αδικήματα μπορεί να σχετίζονται με δωροδοκία, παραπτώματα ή προδοσία. Αφού τεθεί υπό αμφισβήτηση κάποιος, τότε θα δικάζεται στη Γερουσία, τα μέλη της οποίας θα αποφασίσουν εάν είναι ένοχος ή όχι. Είναι μια πολιτική δίκη όχι ποινική.
Γιατί κατηγορείται ο Ντόναλντ Τραμπ;
Ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει δύο κατηγορίες:
Κατ’ αρχάς κατηγορείται ότι φέρεται να ζήτησε βοήθεια από την ουκρανική κυβέρνηση για να επανεκλεγεί τον Νοέμβριο. Ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να καταχράστηκε την εξουσία του, αρνούμενος να δώσει στην Ουκρανία στρατιωτική βοήθεια ύψους 391 εκατ. δολαρίων, εάν προηγουμένως ο πρόεδρος της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν ανακοίνωνε δημοσίως ότι άρχισε έρευνα κατά του γιου τού Τζο Μπάιντεν, δυνητικού αντιπάλου του στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Δεύτερον, αφού ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να επιτρέψει στο προσωπικό να καταθέσει κατά τις πρώτες ακροάσεις κατά της μομφής πέρυσι, οι Δημοκρατικοί κατηγόρησαν τον Τραμπ ότι παρεμπόδισε την έρευνα του Κογκρέσου επί του θέματος.
Ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε κάθε αδίκημα και χαρακτήρισε την έρευνα «κυνήγι μαγισσών». Να σημειωθεί ότι αυτό δεν έχει καμία σχέση με την έρευνα ειδικών συμβουλών σχετικά με τη ρωσική παρέμβαση στις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ και σχετικά με τους δεσμούς της εκστρατείας του Ντόναλντ Τραμπ με τη Ρωσία.
Ποια είναι τα στοιχεία κατά του Τραμπ;
Η αρχή της υπόθεσης έγινε μετά από καταγγελία, που κατατέθηκε από «αξιόπιστο» μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, σχετικά με επικοινωνία του Τραμπ με τον Ζελένσκι. Εγγραφο αποκάλυψε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος είχε καλέσει τον Ουκρανό ομόλογό του και φέρεται να του ζήτησε να διερευνήσει ισχυρισμούς κατά των Τζον και Χάντερ Μπάιντεν. Ο γιος του Μπάιντεν εργαζόταν για έναν ουκρανικό όμιλο φυσικού αερίου από το 2014, όταν ο πατέρας του ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα.
Η κλήση ήρθε μετά από απαγόρευση του Τραμπ να απελευθερώσει εκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Αργότερα, ένας ανώτερος υπάλληλος κατέθεσε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ κατέστησε σαφές ότι η απελευθέρωση της βοήθειας εξαρτάται από την έρευνα του Μπάιντεν. Ο Λευκός Οίκος, ωστόσο, το αρνείται.
Τελικά, μετά από πολλές διαρροές, ο Τραμπ αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι μίλησε με τον Ζελένσκι για τους Τζο και Χάντερ Μπάιντεν, ωστόσο, διαβεβαίωσε ότι η συνομιλία με τον Ουκρανό πρόεδρο «δεν περιείχε κάτι το μεμπτό» και δεσμεύτηκε να δώσει στη δημοσιότητα το περιεχόμενο αυτής.
Ποια είναι η υπεράσπιση του Ντόναλντ Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ αρνείται ότι χρησιμοποίησε τη στρατιωτική βοήθεια ως διαπραγματευτικό μέσο στη συνομιλία με τον Ζελένσκι και χαρακτήρισε «τέλειο» το τηλεφώνημα. Από την πλευρά της η «άμυνα» των Ρεπουμπλικακών βασίζεται σε τρία σημεία:
- Ο πρόεδρος της Ουκρανίας δήλωσε ότι δεν αισθάνθηκε πίεση
- Οι Ουκρανοί δεν γνώριζαν ότι η οικονομική βοήθεια «πάγωσε»
- Η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ απελευθερώθηκε τελικά
Τι ισχύει για τη δίκη της Γερουσίας;
Το Σύνταγμα των ΗΠΑ είναι κάπως αόριστο σχετικά με τις λεπτομέρειες διαχείρισης μιας μομφής. Υπάρχουν, όμως, γενικοί κανόνες βασισμένοι σε μεγάλο βαθμό στη δίκη του Αμερικανού προέδρου Αντριου Τζόνσον, το 1868. Σε αυτή την περίπτωση δεν καθαιρέθηκε, όπως έγινε και στην περίπτωση παραπομπής του Μπιλ Κλίντον, το 1999.
Δύο άνθρωποι αποφασίζουν πώς θα διεξαχθεί η δίκη: ο Mitch McConnell, ο Ρεπουμπλικανός επικεφαλής της Γερουσίας, και ο Δημοκρατικός ομόλογός του, Chuck Schumer. Και οι δύο θα πρέπει να συμφωνήσουν με τις οδηγίες για τα αποδεικτικά στοιχεία, τους μάρτυρες, τη διάρκεια και τα επιχειρήματα. Αλλά επειδή οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν τη Γερουσία, ο McConnell έχει τον τελευταίο λόγο σχετικά με τη μορφή της δίκης.
Ηδη, έχουν θεσπιστεί κάποιοι κανόνες όπως: κανείς δεν θα τουιτάρει από την αίθουσα συνεδριάσεων, ούτε θα μπαίνουν αντικείμενα ανάγνωσης εντός της αίθουσας. Οι γερουσιαστές, επίσης, δεν επιτρέπεται να μιλούν σε όσους κάθονται κοντά τους ενώ εξελίσσεται η δίκη.
Η διαδικασία της δίκης Τραμπ
Οι γερουσιαστές θα ακούσουν και από τις δύο πλευρές - εισαγγελείς από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και δικηγόρους από το Λευκό Οίκο - καθώς και από οποιονδήποτε μάρτυρα. Μετά από αυτό, οι γερουσιαστές θα συζητήσουν πριν ψηφίσουν για το εάν θα καταδικάσουν τον Ντόναλντ Τραμπ.
Για να καταδικαστεί και να καθαιρεθεί ο Ντόναλντ Τραμπ χρειάζονται 67 ψήφοι. Ωστόσο, υπάρχουν μόνο 47 Δημοκρατικοί και 53 Ρεπουμπλικανοί, οπότε ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να βγει «καθαρός». Στην απίθανη περίπτωση που ο Τραμπ κριθεί ένοχος, θα απομακρυνθεί από το αξίωμα και ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς θα ορκιστεί ως πρόεδρος.
Πότε θα τελειώσει η δίκη;
Μετά την παρουσίαση των άρθρων της μομφής στη Γερουσία -μια διαδικασία που διήρκεσε τρεις ημέρες στην δίκη Κλίντον, οι γερουσιαστές θα πρέπει να συνεδριάζουν καθημερινά, εκτός Κυριακής, μέχρι να λάβουν τελική απόφαση. Αυτό σημαίνει ότι οι τέσσερις Δημοκρατικοί γερουσιαστές που διεκδικούν την προεδρία -Bernie Sanders, Elizabeth Warren, Amy Klobuchar και Michael Bennet - θα πρέπει να εγκαταλείψουν τις εκστρατείες τους κατά τη διάρκεια της δίκης.
Η δίκη είναι πιθανό να διαρκέσει εβδομάδες, του Κλίντον πήρε σχεδόν ένα μήνα. Οι Δημοκρατικοί ελπίζουν ότι όλα θα γίνουν μέχρι τον Φεβρουάριο και την έναρξη των εκλογών για το χρίσμα, όταν και θα εκλεγεί ο υποψήφιος που θα διεκδικήσει την προεδρία, πιθανότατα, έχοντας αντίπαλο τον Ντόναλντ Τραμπ.