Από τον ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, μέχρι τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και τους Ευρωπαίους ηγέτες, όλοι υπογραμμίζουν πως ουδείς πρέπει να ταυτίζει τη Χαμάς με τον παλαιστινιακό λαό και πως η απάντηση στην φριχτή τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο νότιο Ισραήλ δεν μπορεί να είναι η συλλογική τιμωρία των Παλαιστινίων.
Το ερώτημα που τίθεται από πολλές πλευρές είναι γιατί δεν ξεσηκώνονται οι Παλαιστίνιοι εναντίον της Χαμάς, διερωτώμενοι γιατί στα 17 χρόνια που ελέγχει τον αποκλεισμένο παλαιστινιακό θύλακο η εξτρεμιστική ισλαμιστική οργάνωση, ουδέποτε αντιμετώπισε κάποια εξέγερση.
Πώς κατέλαβε η Χαμάς τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας
Απάντηση στο ερώτημα επιχειρεί να δώσει με άρθρο γνώμης στο Bloomberg ο δημοσιογράφος Μπόμπι Γκος, θυμίζοντας κατ’ αρχάς πώς κατέλαβε η Χαμάς την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας.
Η ισλαμιστική οργάνωση επικράτησε στις τελευταίες εκλογές, που διεξήχθησαν στον θύλακο και τη Δυτική Όχθη το 2006. «Εκείνη την εποχή θεωρείτο κυρίως ένα ριζοσπαστικό παρακλάδι του παναραβικού κινήματος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αλλά για τους ψηφοφόρους ήταν μια εναλλακτική στη Φατάχ, την πολιτική παράταξη που διοικεί την Παλαιστινιακή Αρχή – τη βαθιά διεφθαρμένη και ανίκανη κυβέρνηση, που είναι υπεύθυνη για τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Η προεκλογική καμπάνια της Χαμάς εστίασε σε μεγάλο βαθμό στο θέμα της διαφθοράς, που βρήκε απήχηση στους ψηφοφόρους», αναφέρει το άρθρο.
Η προοπτική να αναλάβουν εξτρεμιστές την Παλαιστινιακή Αρχή θορύβησε το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, αλλά η Φατάχ αμφισβήτησε το εκλογικό αποτέλεσμα και ενεπλάκη σε μάχες με τη Χαμάς. Όταν κατακάθισε η σκόνη τον επόμενο χρόνο, η Φατάχ διατήρησε τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής, που η αρμοδιότητά της περιορίστηκε στη Δυτική Όχθη, ενώ η Χαμάς είχε το πάνω χέρι στη Λωρίδα της Γάζας.
Και δεν άργησε να αποδείξει ότι ήταν εξίσου διεφθαρμένη και ανίκανη, αντλώντας τη νομιμοποίησή της από τη λυσσαλέα αντίθεσή της στο Ισραήλ. Διακηρυγμένος στόχος της, όπως αναφέρεται και στο αναθεωρημένο καταστατικό της Χαμάς το 2017, είναι η καταστροφή του κράτους του Ισραήλ. Οι ένοπλοί της, εξοπλισμένοι και εκπαιδευμένοι από το Ιράν, συγκρούονταν σποραδικά με τις Αμυντικές Δυνάμεις του Ισραήλ, φέρνοντας καταστροφή στη Λωρίδα της Γάζας.
Η σκληρή δικτατορία της Χαμάς
Στο μεταξύ η Χαμάς εδραίωσε τον έλεγχό της στη Λωρίδα της Γάζας εξολοθρεύοντας κάθε αντίθετη φωνή. Διατηρεί ένα δίκτυο κατασκόπων, πληροφοριοδοτών και εκτελεστών και ασκεί το μονοπώλιο της βίας. Οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Διεθνής Αμνηστία, έχουν σημάνει συναγερμό για τη «βίαιη εκστρατεία απαγωγών, βασανισμών και παράνομων δολοφονιών» Παλαιστινίων, που η Χαμάς κατηγορεί ως συνεργάτες του Ισραήλ.
Με τη Λωρίδα της Γάζας αποκλεισμένη λόγω των ισραηλινών περιορισμών στο εμπόριο και τα ταξίδια η Χαμάς ανέλαβε επίσης τον έλεγχο της οικονομίας ως βασικός εργοδότης των Παλαιστινίων. Αυτή αποφασίζει για τον τρόπο διανομής της βοήθειας που φθάνει από το εξωτερικών και οι ηγέτες της διοχετεύουν μεγάλα ποσά σε διεθνές χαρτοφυλάκιο επενδύσεων, την ώρα που παίρνει μέτρα καταστολής κατά εκείνων των κατοίκων που τολμούν να παραπονεθούν για τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Ο ηγέτης του πολιτικού γραφείου της, Ισμαήλ Χανίγιε, που απολαμβάνει ζωή χαρισάμενη στο Κατάρ, υποστηρίζει ότι οι ενέργειες της Χαμάς αντιπροσωπεύουν τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας, αλλά μετά από 17 χρόνια κυριαρχίας της εξτρεμιστικής οργάνωσης οι Παλαιστίνοι που ζουν στον θύλακο έχουν ελάχιστα πολιτικά δικαιώματα ή πολιτικές ελευθερίες και η ευρεία πλειοψηφία τους είναι πολύ νέοι για να έχουν μετάσχει στις εκλογές του 2006 κι ούτε είχαν ποτέ την ευκαιρία να διώξουν με την ψήφο τους τη Χαμάς.
Τι σκέφτονται οι Παλαιστίνιοι της Λωρίδας της Γάζας για τη Χαμάς
«Θα το έκαναν άραγε αν είχαν ποτέ την ευκαιρία; Μόνον αν – ή όποτε – επιτραπούν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές θα το μάθουμε μετά βεβαιότητας», σημειώνει ο αρθρογράφος του Bloomberg. Κι όπως αναφέρει, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας θα ήθελαν να φύγει η Χαμάς, στο βαθμό που είναι εφικτές οι σφυγμομετρήσεις σε έναν πληθυσμό που ζει υπό καθεστώς φόβου. Πρόσφατη έρευνα του Washington Institute έδειξε ότι μια μεγάλη πλειοψηφία προτιμά να κυβερνά η Παλαιστινιακή Αρχή τον θύλακα, ένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα δεδομένου ότι η ηγεσία της Φατάχ έχει πάει από το κακό στο χειρότερο από την τελευταία φορά που είχε κάποιας μορφής εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας.
Και το άρθρο καταλήγει: «Το να περιμένει κανείς από τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας να ξεσηκωθούν κατά της Χαμάς είναι σαν να τους ζητά να διακινδυνεύσουν τις ζωές και το βιος τους για να αντιμετωπίσουν μια τρομοκρατική οργάνωση, που έχει δείξει κατ’ επανάληψη την προθυμία να σκοτώσει Παλαιστίνιους όσο και Ισραηλινούς. Κι όσο η Χαμάς μπορεί να βασίζεται σε μια περιφερειακή δύναμη, το Ιράν, να την εφοδιάζει με όπλα, το μόνο που μπορούν να περιμένουν οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας από τον υπόλοιπο κόσμο είναι η συμπάθεια -και παράλογες προσδοκίες».